"Cậu làm gì trong đó mà lề mề thế, làm tớ đợi sắp ch.ết đói rồi đây." Chu Cẩn Cẩn vừa trách vừa tự nhiên cầm lấy thìa tôi vừa dùng, chẳng ngại ngùng mà ăn nốt phần còn lại của tôi.
Tôi trợn mắt tròn xoe: "Sao cậu lại ở đây? Trường Phụ Trung cũng nghỉ đông chí à?"
"Không nghỉ." Cậu ấy hiển nhiên nói, "Nhưng tớ cũng có quyền được đón đông chí mà."
Thật không ngờ, lần đầu tiên nghe có người nói chuyện cúp học một cách thanh cao thoát tục như vậy.
Nghĩ đến đây, tôi không giấu được vui sướng, háo hức bám theo: "Chu Cẩn, sao cậu biết mẹ tớhôm nay tăng ca, bỏ lại tớ cô đơn lẻ loi vậy?"
"Ai nói tớ đến để ở bên cậu?" Cậu ấy quay đầu sang hướng khác, "Chỉ là trùng hợp mỗi mình cậu được nghỉ thôi."
"Oh?"
"Tớ mang cho cậu tài liệu mới, ăn xong thì về học bài đi."
"Oh?"
"Còn một tháng nữa là thi toàn thành phố rồi, cậu có muốn lấy lại điện thoại không?"
"Oh?"
"…Ăn gì đây, tớ mời."
Ăn gì đúng là một vấn đề nan giải.
Người dân địa phương nơi đây đang nhộn nhịp hưởng thụ dịp Tết Đông Chí này, nên nhà hàng trên phố chỗ thì đã chật kín, chỗ thì treo biển đóng cửa, kiếm một chỗ có thể dừng chân đúng thật không dễ chút nào.
Chúng tôi lang thang trên phố, mấy viên bánh trôi nhỏ vừa ăn chẳng mấy chốc đã tiêu hết. Cả con phố tràn ngập mùi khói bếp thơm phức, vậy mà bụng vẫn sôi ột ột.
Đi một đoạn, Chu Cẩn Cẩn đột nhiên kéo tôi lại, chỉ về phía trước: "Đây là cửa hàng gì?"
Tôi nhìn theo, hóa ra là tiệm "Trần Ký".
"Cửa hàng bán rượu đông ủ, đâu có bán đồ ăn."
Chu Cẩn Cẩn lại tỏ vẻ hứng thú: "Nghe có vẻ nhiều đường, chắc cũng giúp cầm cự cơn đói hơn là đi bộ đến tụt đường huyết."
Mấy ngày nay đi ngang qua, nhưng đây là lần đầu tiên tôi đặt chân vào cửa tiệm Trần Ký.
Tiệm trông không lớn, nhưng lại rất sâu, hai bên tường mỗi bên mở một cánh cửa, bên rộng hơn có vẻ là kho rượu, bên hẹp hơn rõ ràng là bếp vì có tiếng nấu nướng vọng ra.
Không thấy bóng dáng cụ Trần, chắc ông lão đang bận trong bếp.
Chu Cẩn Cẩn tò mò quan sát những món đồ mang đậm dấu ấn thời gian trong cửa tiệm.
"Cậu đến đúng lúc thật đấy, hôm nay chắc là ngày mở cửa cuối cùng rồi." Tôi nói, "Nếu đến vào buổi sáng thì phải xếp hàng mấy tiếng luôn đó."
"Tớ biết tiệm này, nổi tiếng lắm." Chu Cẩn Cẩn tựa vào quầy, hai chân dài vắt chéo trên nền đất, "Tiệm rượu đông ủ trăm năm tuổi, đáng để thử một lần."
"Chà, thanh niên bây giờ mà có suy nghĩ thế này không nhiều đâu nha." Cụ Trần từ trong bếp bước ra, trên tay bưng một bát lớn bốc hơi nghi ngút.
Chu Cẩn Cẩn mỉm cười, tự nhiên đón lời: "Ông ơi, còn rượu bán không ạ?"
"Còn chứ, ông bán đến tận phút cuối cùng của đêm đông chí luôn ấy." Cụ Trần cười vang, đặt bát canh lên chiếc bàn gỗ bên phía đông của sảnh, dùng hai tay lau lau vào tạp dề, rồi quay lại chỗ chúng tôi.
"Chai đựng rượu đâu, mang theo không?" Ông lão cầm lấy muôi rượu dài, hỏi.
Tôi và Chu Cẩn Cẩn nhìn nhau, cùng lúc đó, tôi ngửi thấy mùi đồ ăn thơm phức tỏa ra từ chiếc bát trên bàn, bụng không kìm được mà réo lên mấy tiếng.
Ông cụ Trần bật cười ha hả: "Thôi được rồi, hiếm lắm mới có mấy đứa nhỏ chịu bước vào tiệm của ông, hôm nay ông mời các cháu uống rượu." Rồi lại nhìn tôi, "Ở nhà không chuẩn bị cơm phải không, không ngại thì ăn tạm ở đây nhé? Ông đoán hai đứa đi bên ngoài chẳng tìm được quán nào mở đâu."
Có những lúc, duyên phận đến một cách kỳ diệu như vậy. Mấy ngày trước tôi còn bị ông cụ trợn mắt vì chuyện của Sở Ngôn, hôm nay lại cùng Chu Cẩn Cẩn vô tình trở thành khách trong tiệm của ông ấy.
Bữa tối đông chí của cụ Trần rất đơn giản, chỉ có sủi cảo. Vì có thêm tôi và Chu Cẩn Cẩn, ông lão đặc biệt đi nấu thêm hai bát, nước dùng nấu từ gà, thêm chút rong biển, tôm khô, trứng tráng cắt sợi, viên sủi cảo vừa ăn, cắn một miếng ngập tràn hương thịt thơm lừng.
"Ông ơi, mai là ông đóng cửa quay về phải không ạ?" Tôi hỏi.
"Ừ, rượu đông ủ chỉ bán đến đêm trước đông chí, mai là thu dọn hết." Ông lão trả lời, rồi đặt trước mặt chúng tôi hai bát rượu sóng sánh hoa quế.
Tôi nhấp một ngụm, vị chua ngọt và hương hoa nhẹ nhàng lan tỏa, gần như không cảm nhận được mùi cồn.
"Sao nào, cô bé, có khác gì với rượu đóng chai ngoài siêu thị không?" Ông cụ cười hiền hậu nhìn tôi, ánh mắt sáng và thân thiện.
"Tất… tất nhiên là có khác rồi, khác nhiều lắm chứ!" Tôi vội vàng gật đầu, thầm nghĩ ông lão này đúng là vẫn còn nhớ chuyện cũ.
Chu Cẩn Cẩn bên cạnh chứng kiến, cười phá lên.
"Hai đứa, có phải là bạn từ nhỏ không?" Cụ Trần đột nhiên hỏi.
"Sao ông biết ạ?"
Ông cụ cầm bát rượu nhấp một ngụm, ánh mắt dần xa xăm: "Nhìn hai đứa, ta như nhìn thấy ông và bà nhà ông lúc còn trẻ."
Tôi giật mình, suýt nữa đánh đổ rượu vào chân Chu Cẩn: "Ông ơi, không thể nói bừa được đâu ạ…"
"Ừ, cái tính ngang bướng này, cũng y hệt luôn."
Mặt tôi đỏ bừng bừng, Chu Cẩn cũng không tự nhiên mà ho khan vài tiếng, quay đầu sang hướng khác.
Cụ Trần cười thoải mái, dựa lưng vào ghế, ánh mắt quét một vòng quanh tiệm, như đang nhìn vào quá khứ xa xăm.
"Hồi bọn ông còn nhỏ, nơi này mới là trung tâm của thành phố, tiệm may tốt nhất, nhà hàng ngon nhất, xưởng rượu danh tiếng nhất, đều tập trung trên con phố này."
"Bà ấy là con gái thợ may, ta là con trai thợ rượu, hai nhà đối diện nhau. Này, các cháu nhìn đi, tiệm tạp hóa bên đường ấy, ngày xưa chính là nhà của bà ấy đó. Bố bà ấy thích uống rượu nhà ta, để đáp lễ, ông thường xuyên tặng ta quần áo. Cứ thế, hai nhà thành hàng xóm thân thiết nhất trên phố."
Cụ Trần chậm rãi hồi tưởng, đêm càng lúc càng khuya, trên phố lúc ồn ào, lúc tĩnh lặng, thỉnh thoảng có người đi ngang qua cửa, nói vài câu tiếng địa phương. Nghe thoáng qua, dường như là những âm thanh vọng về từ quá khứ xa xăm.
Cô con gái của thợ may và cậu con trai của người nấu rượu đã cùng nhau trải qua tuổi thơ trên con phố này, cùng trưởng thành, lập gia đình, nuôi dạy con cái, rồi dần dà già đi. Cuối cùng, có người rời xa cõi đời trước.
"... Khi đó, hàng xóm láng giềng thường đùa rằng Trần gia các người chi bằng cưới luôn cô con gái nhà thợ may đi cho rồi. Khi còn nhỏ, ông không hiểu chuyện, trong lòng cứ thấy bực bội, nghĩ rằng ông đã nhìn thấy bà ấy suốt từ bé đến giờ, chẳng lẽ còn phải nhìn cả đời nữa sao? Bà ấy thì có gì tốt chứ?"
"Sau này, khi thực sự gặp gỡ những người khác, ban đầu cũng thấy mới mẻ, nhưng lâu dần lại nhận ra không ai bằng bà ấy. Chỉ là cả hai cứ cố chấp, như thể ai thừa nhận trước thì người đó thua vậy... Giằng co mãi, cuối cùng người thua vẫn là ông."
Cụ Trần kể rồi cười, bát rượu cũng đã cạn. Ông lão nheo mắt lại, trông có vẻ hơi ngà ngà say. Nhưng rượu Đông Nhưỡng có độ cồn rất thấp, đến trẻ con ba tuổi cũng có thể uống được vài ngụm. Rượu không làm say người, mà chính kí ức xưa cũ khiến con người tự chuốc lấy men say.
"Tám năm trước, bà ấy bị chẩn đoán ung thư, gắng gượng được hai năm, gầy đi chỉ còn da bọc xương. Một đêm nọ, ông thức bên giường bệnh, bà ấy tựa vào ông, nói rằng không muốn chữa trị nữa, chỉ muốn về quê thăm lại một lần. Ông bảo được, mai ông xin bác sĩ xuất viện, đưa bà ấy đi một vòng. Bà ấy lại kể vài chuyện hồi nhỏ, rồi dần dần thiếp đi, không bao giờ tỉnh lại nữa."
"Khi từ phòng cấp cứu được đẩy ra, bà ấy đã được phủ vải trắng. Con trai con dâu dìu tôi, đứa cháu nhỏ bên cạnh khóc nức nở, nhưng điều ông nghĩ đến lại là cảnh ngày xưa bà ấy bị cha mắng vì trùm tấm vải trắng lên đầu. Ông chỉ muốn bước tới nắm lấy tay bà ấy, nói rằng: Sao bà vẫn ngốc như vậy..."
"Sau khi bà ấy mất, mỗi năm đến Đông Chí ông đều quay về đây. May mắn là vẫn có nhiều người nhớ đến rượu Trần gia. Trong những người đến mua rượu, ông đã gặp không ít gương mặt quen thuộc. Họ cũng già rồi, tất cả chúng ta đều đã già. Cuộc đời này, hóa ra cứ thế mà trôi qua lúc nào không hay..."
"Khi bán rượu, hễ gặp người quen, ông luôn muốn trò chuyện đôi câu, kể về những chuyện thời trẻ, kể về ông và bà ấy. Ông mong có thêm nhiều người nhớ đến mình, như vậy, những người nhớ đến bà ấy cũng sẽ nhiều hơn. Để bà ấy có thể ở lại con phố này, thêm một thời gian nữa..."
