“Cha ta lúc còn sống, nhóm tá điền mà ông ấy thuê đều rất siêng năng, nếu không phải vì cha ta qua đời, đất đai chắc chắn vẫn do họ quản lý.”
Tần Tiểu Mãn và Đỗ Hành đang bàn tính chuyện đi liên hệ với tá điền, thực ra việc này vốn chẳng đáng để họ bận tâm, chuyện cho thuê đất nếu các điều kiện đều đạt tiêu chuẩn thì không như buôn bán nhỏ, lo lắng không có người ghé thăm.
Nếu có chuyện gì, hoặc là phần trăm thu hoạch từ tá điền bị đẩy lên quá cao, hoặc là đất quá cằn cỗi năng suất quá thấp, hoặc là cho thuê vi phạm luật lệ của triều đình.
Thông thường, chỉ cần thông tin được đưa ra trước, các hộ gia đình gần đó không có ruộng đất sẽ tự mang quà đến tận cửa năn nỉ xin thuê.
Nhà bọn họ điều kiện đã đầy đủ, vậy mà không có tá điền nào tự đến cửa, là bởi vì đã gần tháng ba, vụ xuân đang diễn ra rầm rộ, sắp gieo trồng.
Những người không có đất từ mùa đông năm trước đã đi khắp các nhà địa chủ hào phú mượn đất rồi, ít ai đến lúc này mà vẫn chưa có ruộng.
Vì thế, hai vợ chồng cũng khá phiền não, không có tá điền chủ động đến, ruộng cũng không thể bỏ hoang, Tần Tiểu Mãn đề nghị đến nhà những người từng làm tá điền cho nhà mình trước kia xem sao.
Thường dân một khi đã trở thành tá điền, rất khó có thể thoát khỏi số phận này, dù sao dân tự do có đất đai của riêng mình còn phải sống những ngày tháng bị bóc lột, còn tá điền lại có thêm một chủ nhà, năm này qua năm khác chỉ sống lay lắt cho khỏi chết đói.
Con cái sinh ra nhiều đều bị gửi đến nhà chủ làm nô bộc.
Tá điền trong thôn Điền Loan đều sống ở vùng hẻo lánh, vốn là người từ nơi khác đến, làng xóm đa số đều tôn trọng người dân bản địa và các họ lớn, những người đến sau phần lớn đều bị bài xích, huống hồ còn là những tá điền thấp kém đến làng lập nghiệp vì gặp nạn.
Những tá điền này thường tự giác sống thành một khu vực, nương tựa vào nhau, cũng có thể giúp đỡ lẫn nhau.
Đỗ Hành đi theo Tần Tiểu Mãn qua gò nhỏ, rồi lại đi theo con đường mòn, mới từ xa nhìn thấy mấy túp lều tranh bùn thấp bé, dọc đường gặp mấy người dân làng, quần áo vá nhiều hơn cả gạo trong vại.
Nếu không phải Tần Tiểu Mãn dẫn hắn đến, sống trong làng hơn một năm rồi hắn lại không biết còn có nơi như thế này.
Tự thấy những hộ dân thường thấy trong làng đã rất nghèo khó rồi, vậy mà người thật sự khổ cực lại còn ở khu vực này.
Tần Tiểu Mãn đi trước, nhìn Đỗ Hành đang nhìn ngó xung quanh, lông mày nhíu lại như bánh quai chèo, nhướn mày nói: “Nếu năm xưa ta không dẫn ngươi về, không chừng ngươi đang làm tá điền cho người ta rồi.”
Đỗ Hành nghe vậy lông mày hơi động đậy, sau đó khẽ cười một tiếng, Tiểu Mãn nói đúng, nhìn những người dân ở đây hắn thật sự cảm thấy xót xa, nếu thật sự lưu lạc đến đây, hắn nào còn có cơ hội thi cử ngày hôm nay.
Hắn bước lên nắm lấy cánh tay của Tần Tiểu Mãn, làm nũng nịnh nọt: “Nghĩ lại chẳng có địa chủ hào hiệp nào lại cho một kẻ què thuê đất, ta chỉ có nước chết đói. Nói cho cùng vẫn là đệ tốt bụng, chịu thu nhận ta.”
Tần Tiểu Mãn nhếch khóe môi, nếu năm đó không bị vẻ ngoài tuấn tú này mê hoặc, cậu không chừng đã tìm một tá điền làm rể rồi.
“Chưa chắc đâu, nếu ngươi chịu bán sắc, nói không chừng người ta cũng bằng lòng cho ngươi một mảnh đất nhỏ. Chỉ là ngươi kiêu ngạo như vậy, chắc chắn cũng không muốn chịu khuất phục người khác, chỉ có nước chết đói mà thôi.”
“Tiểu Mãn công tử, ngài sao lại đến đây?”
Đỗ Hành đang nghĩ hay là ăn bám thêm chút nữa đi, bỗng nhiên nghe thấy một tiếng chào khàn khàn.
Tần Tiểu Mãn quay đầu lại nhìn theo tiếng gọi, ánh mắt sáng lên: “Nhị Đảm thúc, con đang định đến tìm thúc đấy!”
Một lão nông da vàng ốm yếu đi tới, người thấp bé chưa bằng một ca nhi như Tần Tiểu Mãn, trông như cành cây khô queo bị phơi nắng, vai vác một cái cuốc nhỏ, nếp nhăn trên mặt có thể kẹp chết ruồi.
Đôi mắt đục ngầu vẫn còn nhận ra người, nhìn thấy Tần Tiểu Mãn liền cung kính gọi một tiếng công tử, bởi vì năm xưa ông từng làm tá điền ở nhà họ Tần.
“Ngài tìm tôi có việc gì?”
Đỗ Hành thấy vậy bước lên nắm tay Tần Tiểu Mãn, hắn nói rõ mục đích đến, mí mắt lão nông đã trễ xuống lại hơi lóe sáng: “Mời vào nhà.”
Hai người theo lão nông vào căn nhà lụp xụp, khi đến nơi tập trung nhà cửa, sau mái nhà có một bóng người che mông lướt qua.
“Nhanh về nhà!”
Lão nông hắng giọng một tiếng, như một đứa trẻ vội vàng chạy ra từ phía sau nhà, để lại một bóng hình tr*n tr**.
Con cái nhà tá điền vì nghèo khó, nhiều đứa ngay cả một bộ quần áo cũng không sắm nổi, con trai thì chạy lon ton với mông trần, đều là chuyện thường thấy.
Thời tiết đẹp, lão nông không nỡ mời người ta vào trong căn nhà bẩn thỉu tồi tàn, ân cần bê ra hai chiếc ghế đẩu, để hai người ngồi ở sân còn khá sạch sẽ.
Rồi lại bưng nước ra, không có chén chuyên để đãi khách, mà là dùng bát sành mẻ miệng để ăn cơm.
“Tiểu Mãn công tử và Đỗ đồng sinh nói ngài muốn thuê tá điền là thật sao?”
Đỗ Hành đỡ Tần Tiểu Mãn ngồi xuống trước: “Đúng vậy, nhà ta định lấy ba mươi mẫu ruộng ra cho tá điền trồng, chỉ là bây giờ thời gian hơi gấp. Nhưng ruộng nhà ta đã cày bừa từ trước Tết, chỉ cần xử lý đơn giản là có thể gieo hạt, đến đây để hỏi xem có tá điền nào chưa tìm được ruộng hay không.”
Lão nông vội vàng nói: “Có, có!”
Tá điền chỉ sợ không thuê được ruộng, chuyện chủ nhà tự đến cửa tìm như thế này là lần đầu tiên, quan trọng nhất là lại là chủ cũ đã từng cho thuê đất trước đây, phẩm hạnh như thế nào trong lòng ông đều rõ ràng.
“Tiểu Mãn công tử sao không nói sớm, như vậy cũng không cần vất vả chạy một chuyến.” Lão nông liếc nhìn bụng của Tần Tiểu Mãn, lại nói: “Nơi này hẻo lánh tin tức không được nhanh nhạy, tuy có tá điền chưa thuê đủ ruộng đất, nhưng nhìn đã tháng này rồi, cũng tưởng rằng không có chủ nhà nào cho thuê ruộng nữa.”
Tá điền cũng lo lắng, triều đình sửa đổi luật lệ sau, số hộ gia đình có thể thuê tá điền giảm đi một nửa, ít cháo nhiều tăng, tá điền muốn thuê được đất so với trước đây cũng khó khăn hơn nhiều.
Có gia đình may mắn thuê được ba năm mẫu, ít thì một mẫu cũng chưa thuê được, đang lo lắng không yên.
Bây giờ đã đến mùa xuân rồi mà còn có chủ nhà tìm đến tận cửa, đúng là niềm vui bất ngờ. Lão nông càng thêm cung kính, chỉ sợ mất đi chủ nhà này.
Trước đây, khi ông làm tá điền ở nhà họ Tần, Tần tiên sinh là người hiền lành chất phác, chưa bao giờ hà khắc với tá điền, chỉ tiếc là chủ nhà tốt như vậy chỉ phục vụ được vài năm đã bất hạnh qua đời, mỗi năm đến thời điểm thuê đất, những người từng làm tá điền dưới trướng Tần tiên sinh đều nhắc đến ông, ai cũng thở dài tiếc nuối.
Bây giờ lại thấy con trai và con rể của Tần tiên sinh giỏi giang, lại còn thi đỗ đồng sinh, có công danh, lão nông cũng xúc động, không khỏi lấy vạt áo lau khóe mắt.
Đỗ Hành an ủi lão nhân gia một tiếng, thấy vẫn còn người muốn thuê đất cũng yên tâm, nói: “Vậy thì, làm phiền Nhị Đảm thúc tập hợp mọi người ở đây lại hỏi xem, nhà nào muốn thuê ruộng thì ngày mai đến nhà ta, ba mươi mẫu ruộng cũng không cần nhiều người, đến lúc đó đến nhận ruộng rồi ký tên đóng dấu.”
Lão nông thấy Đỗ Hành cho ông cơ hội chọn người, vô cùng vinh hạnh khom người cúi đầu với hai vợ chồng: “Được, được, đến lúc đó nhất định sẽ tìm đủ người cho ngài. Nhất định tìm người tốt cho Đỗ đồng sinh và Tiểu Mãn công tử.”
Ngày hôm sau, vừa ăn sáng xong, Đỗ Hành đang lật xem trong phòng Tần tiên sinh xem có bài văn nào của kỳ thi viện có thể dùng được hay không. Tuy đã thi xong nhưng hắn đã quen dậy sớm đọc sách, bây giờ không đọc sách giống như thiếu thứ gì đó.
Sáng sớm, lão nông đã dẫn theo một vài tá điền đến nhà, Hổ Tử thấy người lạ trong sân nhảy loi choi, hung hăng sủa inh ỏi, bị Tiểu Mãn mắng cho một trận mới chịu vào nhà.
Đỗ Hành nghe thấy tiếng động liền cầm sách ra ngoài, thấy kể cả lão nông đã tiếp xúc hôm qua, tổng cộng có sáu người đến, ngoài lão nông ra, năm người còn lại cũng đều là nam giới, nhìn thân hình còn cao lớn.
Lão nông hôm qua nói muốn tìm người tốt đến, chắc là cũng đã chọn lọc những người khỏe mạnh siêng năng đến để chủ nhà xem xét.
Mắt Tần Tiểu Mãn đảo qua đảo lại trên người mấy tá điền, ngạc nhiên khi trong nhóm tá điền lúc nào lại có nhiều thanh niên trai tráng như vậy, trước khi kết hôn thật sự chưa từng đến xem.
Đương nhiên, cậu chỉ đơn thuần là tò mò.
<i>(Đến xem thật thì cụ Hành mất phần =)) </i>
Đỗ Hành bê hai chiếc ghế dài ra, ho khan một tiếng đưa quyển sách trong tay qua: “Giúp ta để vào trong nhà.”
Tần Tiểu Mãn nheo mắt, quyển sách gì mà còn phải bê vào trong nhà cho hắn, Đỗ Hành chỉ vào tên Tần tiên sinh trên trang bìa, Tiểu Mãn ngoan ngoãn cầm vào.
Đỗ Hành mới nói: “Ngồi đi.”
Mấy người đứng rụt rè một bên, lần lượt chào hỏi Đỗ Hành, lão nông ngồi xuống rồi họ mới dám ngồi theo.
Đỗ Hành tuy khách sáo, nhưng vẫn thể hiện khí thế của chủ nhà, hắn ngồi ngay ngắn trên chiếc ghế mây tre thường thấy trong làng, nghiêm túc nói: “Ruộng nhà chúng ta cho thuê ra trừ khi có tình huống đặc biệt, sẽ không dễ dàng thu hồi, kế hoạch là xác định được người rồi sẽ cố gắng không thay đổi nhiều lần. Theo giá thị trường, sau khi thu thuế nộp cho triều đình vào mùa thu, phải nộp ba phần mười sản lượng cho chủ nhà, số còn lại tự giữ lại sử dụng; một mẫu ruộng được phân biệt thành đất bạc màu và đất tốt, có tiêu chuẩn sản lượng lương thực tối thiểu.”
“Nhị Đàm thúc đã nói với các vị rồi chứ, ta có ba mươi mẫu ruộng trong tay. Các vị đã bàn bạc xong sẽ lấy bao nhiêu chưa? Bây giờ có thắc mắc hoặc vấn đề gì có thể nói ra.”
Mấy người đàn ông quay sang nhìn nhau, cuối cùng ánh mắt đổ dồn về phía lão nông, rõ ràng cảm thấy ở đây chỉ có Nhị Đảm thúc mới có tư cách nói chuyện với Đỗ Hành.
“Những chuyện khác thì không có gì, chỉ là…” Lão nông ngập ngừng một chút rồi vẫn nói hết ra: “Chúng ta chưa chuẩn bị nhiều hạt giống như vậy, e là, e là phải mượn của Tần tiên sinh trước.”
“Việc này không thành vấn đề, mượn bao nhiêu thì ghi chép lại ký tên đóng dấu, sau khi thu hoạch mùa thu thì bổ sung lại đủ là được.”
Đây là điều quan trọng nhất trong lòng mọi người, trong nhà vốn chỉ có vài miệng ăn, đủ lúa gạo để ăn qua ngày, trước Tết thuê được bao nhiêu mẫu ruộng đã chuẩn bị sẵn sàng trước mùa xuân cày bừa, ruộng đất này đột nhiên đến đương nhiên không chuẩn bị nhiều hạt giống trước, lúa gạo loại kém trong nhà dù có nỡ lấy ra thì chất lượng cũng không đủ để làm hạt giống.
Bây giờ nghe nói chủ nhà không có yêu cầu gì khác mà trực tiếp đồng ý cho mượn, mọi người đều thở phào nhẹ nhõm.
Vì vậy, không còn vấn đề gì khác, Đỗ Hành đã sớm xin từ lý trưởng mẫu ký tên đóng dấu thuê tá điền, sau đó tự mình điền vào theo điều kiện của nhà mình là được.
Đỗ Hành lần lượt đọc điều khoản ra, sau khi cả hai bên đều không có vấn đề gì thì viết số mẫu thuê, sau đó ký tên đóng dấu.
“Cảm ơn Đỗ đồng sinh cho chúng tôi thuê ruộng đất, chúng tôi nhất định sẽ chăm sóc ruộng đất của Đỗ đồng sinh như ruộng đất của nhà mình, đến mùa thu sẽ đúng hạn nộp sản lượng lương thực.”
Đỗ Hành nói: “Như vậy thì tốt lắm. Chỉ cần các vị chăm sóc ruộng đất tốt, sản xuất nhiều lương thực, ta và Tiểu Mãn sẽ không bạc đãi mọi người.”
“Vâng, vâng, chúng tôi nhất định sẽ tận tâm tận lực.”
Tần Tiểu Mãn đứng trước cửa, khẽ dựa vào khung cửa, nhìn Đỗ Hành ngày thường trước mặt cậu hiền lành chất phác, khi xử lý công việc lại khá oai phong, đúng là giống đường thúc của cậu.
Sau khi tá điền đi rồi, Đỗ Hành lại đến nhà lý trưởng một chuyến để làm thủ tục, đến đây ba mươi mẫu ruộng của nhà đã được sắp xếp ổn thỏa, từ nay về sau cũng coi như là một nửa địa chủ nhỏ.
Nói ra thì cũng coi là thiên thời địa lợi nhân hòa, nhiều đồng sinh mới đỗ, thi đỗ cũng chỉ là hư danh, bởi vì trong nhà căn bản không có ruộng đất dư thừa để thực hiện đặc quyền; Còn có những gia đình có nhiều đất đai mà con cháu không ra gì, có muốn nhồi nhét vào hàng ngũ đồng sinh cũng không được, lãng phí nhiều ruộng đất của gia đình, không thể thuê tá điền với chi phí thấp, mà phải bỏ ra giá cao thuê người cày cày cấy.
Nhà bọn họ vừa có nhiều ruộng đất, bản thân lại thi đỗ, đúng là điều kiện tốt mà nhiều người hâm mộ.
Tần Tiểu Mãn mím môi cẩn thận cất giấy tờ đóng dấu hôm nay, đây chính là thứ quan trọng có thể cất cùng với giấy tờ đất đai và bạc. Mấy tờ giấy mỏng manh nhưng giá trị không nhỏ, cậu nhìn thấy mà vui mừng trong lòng.
Đỗ Hành cũng biết cậu vui vẻ, hắn cũng cùng tâm trạng.
Nhà trừ bỏ ba mươi mẫu ruộng giao cho tá điền quản lý, trong tay còn lại mười mẫu ruộng tốt, bốn mẫu ruộng lúa và sáu mẫu ruộng cạn. Những ruộng này không trồng thì cũng chẳng áp lực gì, cứ theo mùa trồng một ít lúa và rau củ, đủ cho gia đình ăn và nuôi một ít gia súc là được.
Chẳng mấy chốc, dân làng phát hiện trên ruộng nhà họ Tần xuất hiện bóng dáng tá điền, những người dân trong làng đang làm việc trên ruộng không khỏi bàn tán: “Mãn ca nhi và Đỗ Hành làm việc thật nhanh, mấy hôm trước còn nói muốn thuê tá điền, hôm nay đã có người ra ruộng rồi, đúng là có phúc.”
“Phải đó, trong làng chúng ta có mấy ai đọc sách đâu, giờ nhà họ Tần lại chiếm hai người.”
“Còn có một người không phải đã mất rồi sao, còn tính nữa hả? Hơn nữa chỉ là đồng sinh thôi, chỉ là hiếm lạ trong làng chúng ta, ra ngoài huyện thành người ta còn chẳng thèm nhìn, các ngươi đúng là ít thấy nhiều lạ.”
Dân làng nghe vậy quay đầu lại, thấy là Triệu nương tử.
“Nói vậy cũng không đúng, đồng sinh ở huyện thành không được coi trọng là do mua danh mà, người ta thi đỗ hẳn hoi vẫn được người kính trọng.”
Triệu nương tử khịt mũi coi thường: “Hừ, bây giờ thi đỗ đồng sinh xem các ngươi cứ bợ đỡ người ta, người ta còn chưa chắc đã coi trọng chúng ta đâu. Thi đỗ đồng sinh gì mà chẳng thèm bày tiệc, không phải rõ ràng muốn rũ bỏ quan hệ với bà con xóm giềng sao.”
Dân làng nghe vậy trong lòng cũng hơi khó chịu, theo lẽ thường thi đỗ đồng sinh, thành tích còn tốt như vậy, nên bày tiệc để thông báo một phen, vậy mà mấy hôm nay nhà họ Tần lại không có động tĩnh gì.
Tuy không nhất định trông chờ vào người ta làm gì, nhưng dù sao cũng là người cùng làng, nếu thật sự thi đỗ rồi lại coi thường dân làng, ít nhiều cũng khiến mọi người chạnh lòng.
“Nhà ta có bày tiệc hay không thì có liên quan gì đến Triệu nương tử đâu, cho dù có làm cũng không mời ngươi, sao lại vội vàng muốn giúp nhà ta lo liệu như vậy? Nếu ngươi muốn bày tiệc thì kêu Triệu Kỳ nhà ngươi thi đỗ công danh rồi hãy nói, đến lúc đó bày ba ngày ba đêm cũng được.”
Một giọng nói chen vào, mọi người vô thức nín thở, ngẩng đầu lên thấy Tần Tiểu Mãn đang mang thai to tướng vác cuốc đi ra.
Mang thai vẫn xuống ruộng không phải là chuyện lạ trong làng, không xuống ruộng ngược lại còn bị coi là đỏng đảnh, trước đây lúc Tiểu Mãn dưỡng bệnh, trong làng cũng bàn tán ít nhiều, nhưng bây giờ nhà người ta đã thuê được tá điền, cũng như nhà có thêm một đám người làm không công, giờ lại còn đích thân xuống ruộng.
Triệu nương tử thấy mình đang nói xấu người ta ngay lập tức bị bắt gặp, da mặt dày đến đâu cũng có chút không giữ được, nhưng dù sao cũng là người từng trải, không đến nỗi luống cuống như cô của Tần Tiểu Mãn.
“Ta chỉ nói sự thật thôi, cứ lôi Triệu Kỳ nhà ta ra, làm sao, còn nhung nhớ trong lòng sao?”
Tần Tiểu Mãn trợn trắng mắt: “Đi tè mà soi gương xem, thằng con cưng nhà ngươi nằm ì trong nhà lâu như vậy, không nhắc tới ta còn tưởng trong làng không còn người này.”
Cả hai bên đều mắng chửi khó nghe, dân làng muốn khuyên cũng khó khuyên.
“Phì! Đừng tưởng nhà ngươi thi đỗ đồng sinh là ghê gớm, cứ thích khoe khoang đi, khoe khoang nữa thì cũng chỉ là một…”
“Ồn ào cái gì.”
Triệu nương tử đang định mở miệng mắng, thì từ con đường chính trong làng truyền đến tiếng nói, mọi người thấy là Tần Hùng đang lái xe bò.
“Tiểu Mãn, chuyện tá điền nhà ngươi đã xong chưa?”
Tần Hùng liếc mắt nhìn tá điền đang làm việc trên ruộng nhà Mãn ca nhi ở đằng xa, mặt hơi sượng, dân làng có thể nhận ra ngay.
Tần Tiểu Mãn đang cãi nhau với bà vợ nhà họ Triệu, bị Tần Hùng cắt ngang, cậu bĩu môi. Nếu cậu tiếp tục mắng mỏ, Tần Hùng chắc chắn sẽ thấy Đỗ Hành rồi mách lẻo, lại không tránh khỏi bị giáo huấn.
Đỗ Hành tính tình rất tốt, người cũng hiền hoà, lẽ ra người như chàng ngay cả Tần Hùng nóng tính cũng không sợ, căn bản sẽ không sợ Đỗ Hành.
Chỉ là người này ăn cơm cũng nói cậu, ngủ cũng nói cậu, phiền phức vô cùng, quả thực còn phiền hơn cả đánh cậu.
Tần Tiểu Mãn nén giận: “Xong rồi.”
Tần Hùng đáp một tiếng: “Đường thúc ngươi nhờ ta gửi lời về, bảo Đỗ Hành nếu xử lý xong việc nhà thì đến huyện thành tìm ông ấy một chuyến.”
Tần Tiểu Mãn nghe vậy nhướng mày: “Đường thúc tìm hắn có việc?”
“Có lẽ là chuyện học hành của nó, cũng không nói rõ với ta, trước kia không phải nói học chánh còn khen Đỗ Hành sao, kêu nó đến huyện thành ăn một bữa cơm làm quen cũng nên.”
Tần Tiểu Mãn vừa nghe lời này, lập tức giống như Hổ Tử vểnh đuôi lên: “Ồ, vậy tốt quá, hai hôm nay rảnh rỗi ta sẽ bảo hắn đi.”
Dân làng không phải điếc, nói lớn tiếng như vậy ai mà chẳng nghe thấy.
“Vậy ta về trước đây, ngươi bụng mang dạ chửa đừng chạy lung tung, lát nữa Đỗ Hành lại lo lắng.”
“Hắn ở ngoài ruộng, ta mang cuốc cho hắn.”
Tần Hùng đáp một tiếng, lái xe đi.
Tuy không giúp Tần Tiểu Mãn cãi nhau, nhưng mấy câu nói lại còn lợi hại hơn mười câu chửi mắng.
Dân làng lập tức phấn chấn hẳn, lúc này không chỉ có Tần Tri Diêm làm chủ bạ ở nha môn huyện coi trọng Đỗ Hành, muốn mời hắn đi ăn cơm, thậm chí cả học chánh đại nhân cũng khen ngợi Đỗ Hành, mặt mũi này còn sáng chói hơn cả mặt trời tháng ba.
Học chánh là ai, tuy chỉ chuyên quản việc học hành của đồng sinh, nhưng mặt mũi lớn, chức quan cao, phẩm hàm còn cao hơn cả huyện lệnh đại nhân.
“Mãn ca nhi, Đỗ Hành nhà ngươi thật giỏi giang, không ngờ học chánh đại nhân cũng thưởng thức như vậy.”
Tần Tiểu Mãn thầm khoái chí trong lòng, nhị thúc nhà cậu lúc nào lại nói chuyện khéo léo như vậy, đúng là một câu nói chí mạng.
“Học chánh đại nhân tiếc tài, đối xử tốt với các đồng sinh, chỉ là được khen một câu thôi, không tính là gì. Dù sao cũng chỉ là đồng sinh mà ngay cả Triệu nương tử cũng coi thường.”
Mặt Triệu nương tử lúc xanh lúc đỏ, như bị tát một cái trước mặt mọi người.
Đều nói ngay cả học chánh cũng khen ngợi Đỗ Hành, bà ta chỉ là một người đàn bà trong làng, ngược lại còn nói Đỗ Hành không ra gì, giờ còn cãi nhau với người ta làm gì, e là bị người ta cho rằng bà ta tự cho mình hơn cả học chánh đại nhân.
Bà ta không nói gì nữa, nhổ mạnh mấy cây cỏ dại trên ruộng.
Tần Tiểu Mãn đắc ý vênh váo, vểnh đuôi đi tìm Đỗ Hành.
“Nương sau này đừng nói xấu nhà họ Tần với người trong làng nữa, trước kia có mâu thuẫn nói vài câu thì thôi, cũng nên bỏ qua đi. Bây giờ người ta đã bước một chân vào hàng ngũ địa chủ rồi, mẹ còn đi khắp nơi nói xấu người ta, đắc tội với người ta quá.”
Triệu nương tử về nhà, con dâu liền nói với bà như vậy, trong lòng bà vốn đã không vui, cảm thấy thua Tần Tiểu Mãn một bậc.
Người trong làng luôn thấy gió chiều nào xoay chiều ấy, thấy Đỗ Hành thi đỗ đồng sinh liền muốn bợ đỡ người ta bắt đầu nói lời hay ý đẹp, sau lưng còn bàn tán nói Tần Tiểu Mãn may mắn không gả vào nhà bọn họ, nếu không làm gì có phúc khí như bây giờ, là người cha quá cố phù hộ không bước vào nhà người không có phúc.
Người khác nói vậy thì thôi đi, về nhà người trong nhà còn nhắc đến, bà làm sao mà nghe được con dâu nói những lời này.
“Ngươi là con dâu nhà ai, dám nói chuyện với ta như vậy, còn nhỏ tuổi hiểu biết gì chứ. Sao nào, Tần Tiểu Mãn và Đỗ Hành còn dám hợp sức lại đối phó ta à, nó chưa có quyền hành và bản lĩnh đó đâu!”
Lần này chưa kịp để Trịnh Thải Nga lên tiếng, Triệu Kỳ trong nhà đi ra: “Trước kia lúc thu hoạch mùa thu, mẹ nói xấu lý trưởng, vừa rồi lý trưởng đến nhà đăng ký mùa xuân cày cấy năm nay, tiêu chuẩn sản lượng lương thực tối thiểu quy định ban đầu đều bị tăng thêm hai thạch. Mấy năm trước vẫn chưa từng nhắc đến chuyện này, bây giờ lại thay đổi, không phải là lý trưởng thiên vị nhà họ Tần sao.”
Nông hộ ngoài việc phải nộp ba phần mười sản lượng hàng năm cho triều đình, nhưng không phải chỉ cần thu hoạch bao nhiêu thì nộp ba phần mười là được.
Luôn có kẻ lười biếng không chịu canh tác cẩn thận, vì vậy sản lượng lương thực khi thu hoạch mùa thu không cao.
Năng suất của nông hộ thấp, lương thực triều đình thu được ít, triều đình chi tiêu nhiều, đương nhiên sẽ nghĩ cách kiểm soát vấn đề nông dân không chịu canh tác nghiêm túc.
Vì vậy, luật lệ ban hành, yêu cầu theo ruộng đất canh tác hàng năm, ruộng cạn và ruộng tốt đánh giá đơn giản, có mức sản lượng lương thực tối thiểu.
Ví dụ như một mẫu ruộng tốt bình thường có thể sản xuất hai thạch lương thực, năm đó không có thiên tai lớn mang tính phổ biến, như vậy khi nộp sản lượng, mẫu ruộng này phải ít nhất sản xuất một thạch rưỡi lương thực mới đạt tiêu chuẩn.
Nếu như khi thu hoạch mùa thu không đạt mức tối thiểu, như vậy sau khi đã nộp ba phần mười sản lượng, còn thiếu bao nhiêu đến mức tối thiểu, thì phải tự bù đủ số lương thực tối thiểu để nộp cho triều đình.
Luật lệ triều đình là như vậy, nhưng việc thực hiện cụ thể vẫn phụ thuộc vào địa phương, có tính linh hoạt nhất định. Lý trưởng sẽ sắp xếp theo tình hình cụ thể của từng hộ gia đình.
Trước đây nhà họ Triệu còn coi như siêng năng, ấn tượng của lý trưởng về họ cũng tốt, cho dù sản lượng lương thực hàng năm của nhà họ Triệu nhiều, có thể tăng mức tối thiểu lên một chút, nhưng lý trưởng vẫn nể tình, không hề tăng mức.
Nhưng năm nay khi đến đăng ký, dựa trên mức cũ lại tăng thêm hai thạch lương thực.
“Cái gì!”
Trong lòng Triệu nương tử giật thót, bà không ngờ lý trưởng lại đột ngột tăng mức cho nhà bà, hai thạch lương thực chính là sản lượng của một mẫu ruộng tốt, tuy rằng theo sản lượng của gia đình bình thường thì hoàn thành cũng không thành vấn đề, nhưng bị một sợi dây thừng buộc chặt, nếu sơ ý thì sẽ siết cổ, trong lòng luôn bất an.
Làm gì có chuyện thoải mái như trước kia.
“Lý trưởng đúng là vô lương tâm! Xưa nay nhà ta không ít lần phối hợp ông ta làm việc tử tế! Ta đi tìm ông ta nói chuyện phải trái!”
“Mẹ, lý trưởng luôn làm việc theo quy tắc, trước đây không tăng là nể tình cho chúng ta, bây giờ mẹ mà còn đi gây sự, e là một chút tình nghĩa cũng không còn, sau này càng không có ngày tháng tốt đẹp.” Triệu Kỳ khuyên nhủ mẹ mình.
“Ta coi như đã hiểu rồi, người trong làng Điền Loan này đều là lũ bợ đỡ!”
Triệu Kỳ lắc đầu, nào chỉ trong làng, thiên hạ này đâu đâu cũng vậy.
Nếu không như vậy, sao còn có người chen chúc, táng gia bại sản muốn có được công danh trong người?
“Kỳ nhi, con, con từ hôm nay cũng đọc sách đi! Mẹ cho con đọc sách! Đỗ Hành đó bận bịu quản lý ruộng đất còn có thể thi đỗ đầu bảng, con sau này không cần xuống ruộng nữa, chuyên tâm ở nhà đọc sách, ta không tin còn thi không được công danh!”
Triệu Kỳ nghe thấy lời này lập tức kẹp chặt hai chân, mình có phải là người đọc sách được hay không, trong lòng vẫn tự biết rõ, ngay cả chữ cũng không nhận hết, làm sao thi được công danh.
“Mẹ, mẹ đừng có nóng vội. Con, con không đọc sách được. Ngày tháng trước kia nhà chúng ta chẳng phải tốt đẹp lắm sao, chỉ cần mẹ sau này không nói xấu trong làng để đắc tội nhà họ Tần, thì vẫn chẳng khác gì trước kia cả.”
Triệu nương tử thấy đứa con trai ngoan ngoãn của mình lại học được cách cãi lại bà, càng tức giận, mắng to: “Trước kia Tần Tiểu Mãn đó muốn gả cho con, bây giờ nhặt được thằng què về lại còn thi đỗ đồng sinh, con không thấy xấu hổ à? Không có chút cốt khí tranh giành gì sao!”
Triệu Kỳ trước kia trong lòng rất bất mãn, nhưng từ khi ở hội chùa muốn hãm hại Đỗ Hành không thành lại bị đánh một trận, nằm liệt giường hai tháng, tâm tính ngược lại đúng đắn hơn rất nhiều.
Quan trọng là đau đớn trên người khiến hắn ta nhớ lâu, bây giờ không còn tâm tính tranh giành với người ta nữa.
Vợ đối xử tốt với hắn ta, luôn an ủi khuyên nhủ hắn ta, bây giờ Tiểu Mãn cũng sống tốt, cũng đã có con rồi, cả hai bên nên sống tốt cuộc sống của mình.
Hắn ta thấy vợ nói cũng không sai, chỉ là mẹ anh ta bản tính háo thắng, luôn không chịu nổi thua thiệt.
Thấy Triệu Kỳ không nói gì, Triệu nương tử trừng mắt nhìn Trịnh Thái Nga: “Chính là ngươi dạy con trai ta thành ra như vậy! Bây giờ lại còn không hiếu kính trưởng bối!”
“Mẹ, Kỳ nhi không phải là đứa trẻ ba tuổi, dù con có thật sự dạy chàng ấy, nếu không đúng thì trong lòng chàng chẳng lẽ không biết sao.” Trịnh Thái Nga xách sọt lên lưng, không có thời gian đôi co với bà mẹ chồng này: “Xuống ruộng đây, không chăm chỉ canh tác thì năm nay e là phải tự bỏ tiền túi ra bù lúa gạo vào.”
Triệu Kỳ cãi lại một câu, sợ ở nhà lại bị mẹ mắng, vội vàng cầm cuốc theo Trịnh Thái Nga ra ngoài.
Nhìn con trai lẽo đẽo theo sau Trịnh Thái Nga, Triệu nương tử tức đến choáng váng đầu óc, trong nhà này càng ngày càng do Trịnh Thái Nga làm chủ.
Con trai không nghe lời bà, ngay cả chồng bà cũng càng ngày càng bênh vực Trịnh Thái Nga, ngược lại bà nói gì cũng chẳng ai nghe.
Đúng là coi thường Trịnh Thái Nga, không ngờ lại là người lợi hại như vậy.
Tuy có chút không muốn thừa nhận, nhưng ít nhiều bà cũng hơi hối hận vì đã tìm cho con trai người vợ như vậy, lúc trước nếu để Tần Tiểu Mãn vào cửa, e là cũng dễ bảo hơn, ít nhất bà nói gì thì người ngoài cũng bênh vực bà hơn.
Tần Tiểu Mãn có gì thì nói thẳng, cũng không giống như đứa con dâu này biết mua chuộc lòng người.
Bà buồn bực muốn chết, chuyện sản lượng lương thực cũng khiến bà đau đầu, bình tĩnh lại, lời cảnh báo của lý trưởng cũng khiến bà rùng mình một cái.
Qua chuyện này, trong lòng bà dù có không cam tâm cũng không dám làm gì nữa, nói gì thì nói bà cũng chỉ là người đàn bà trong làng, chỉ dựa vào độc miệng không nói lý, mồm miệng lợi hại có ích gì.
Vậy mà trong nhà chỉ có mấy mẫu ruộng để khoe khoang, không có ai làm quan cũng không có ai buôn bán, những người có chút quyền lực này chỉ cần động nhẹ ngón tay là khiến bà nghẹt thở, nếu thật sự bị người ta tính kế, nhà bà làm sao chịu nổi.
Trong làng yên ổn được một thời gian.
Vài ngày sau, sau khi ruộng lúa trong nhà gieo hạt xong, Đỗ Hành rảnh rỗi, hắn thu dọn một chút, làm theo lời dặn đến nhà họ Tần ở huyện thành một chuyến.
