Chào bạn!

Để có thể sử dụng đầy đủ chức năng diễn đàn Của Tui À bạn phải đăng nhập hoặc đăng ký.

Đăng Ký!

Convert Pháp Lan Tây Chi Hồ - 法兰西之狐

Pháp Lan Tây Chi Hồ - 法兰西之狐
Chương 60 : Phương pháp cứng cỏi nhất để tự bảo vệ mình


Chương 60: Phương pháp cứng cỏi nhất để tự bảo vệ mình

Cái tên Lazare Carnot Joseph cũng đã từng nghe qua, nhưng không phải trong giờ lịch sử – dù sao thì, môn lịch sử kiếp trước của Joseph là do giáo viên thể dục dạy. Thực tế, Joseph ban đầu nghe tên ông ta từ các giáo viên toán và vật lý.

Giáo viên toán đã nhắc đến ông ta khi nói về khái niệm "tứ giác đầy đủ", nhưng không giới thiệu thêm. Giáo viên vật lý thì khi giảng về nhiệt động lực học, nhắc đến một Carnot khác – Sadi Carnot, và từ đó liên hệ đến việc cha của Sadi Carnot là nhà toán học, nhà quân sự, còn cháu của ông ta từng làm tổng thống Pháp (ám chỉ tổng thống thứ ba của Đệ nhị Cộng hòa, Marie François Sadi Carnot).

Sau này, Joseph cũng từng thấy hình ảnh của Lazare Carnot trong một bộ phim kể chuyện về thời Cách mạng Pháp. Trong bộ phim đó, Lazare Carnot là một thành viên quan trọng trong một âm mưu chống lại Robespierre. Và ông ta cũng là người duy nhất công khai chống đối Robespierre trong nhóm này. Điều kỳ lạ là, bạo chúa Robespierre lại chưa bao giờ đưa ông ta lên máy chém, thậm chí còn không có ý định đó. Trong bộ phim đó, ngược lại, sau khi Carnot và những người khác đưa Robespierre lên máy chém, chính phủ mới thành lập lại suýt nữa đã tiện tay chặt đầu Carnot. Cho đến khi một người nói: "Chặt đầu Carnot rồi, ai sẽ tổ chức quân đội cho chúng ta?"

Đó là tất cả những gì Joseph biết về Lazare Carnot. So với đó, Joseph có lẽ còn biết nhiều hơn về người con trai chưa ra đời của Lazare, người đã sáng lập ra ngành nhiệt động lực học ở đời sau.

Tuy nhiên, những người thực sự am hiểu lịch sử Cách mạng Pháp đều biết rằng, Lazare Carnot tuyệt đối là một nhân vật nổi bật trong Cách mạng. Ông cũng là một trong số ít những nhân vật lớn có thể duy trì vững chắc vị trí quyền lực ở trung ương, từ Vương quốc đến Cộng hòa rồi Đế chế.

Trong suốt thời kỳ này, chỉ có ba người có thể đứng vững như vậy. Hai trong số đó là những "tắc kè hoa" nổi tiếng, họ đứng vững nhờ khả năng quan sát và xoay sở theo tình thế.

Nhưng Lazare thì không, ông ta luôn là một người Cộng hòa không được lòng người. Khi Robespierre nắm quyền, ông ta công khai phản đối Robespierre, khi Napoleon lên ngôi hoàng đế, ông ta công khai diễn thuyết chống lại chế độ đế quốc. Cả Robespierre lẫn Napoleon thực ra đều không thích ông ta, nhưng họ lại không thể không dựa dẫm vào ông ta. (Chính phủ Đốc chính từng trục xuất ông ta, kết quả là việc tổ chức hậu cần quân đội lập tức trở nên hỗn loạn.) Bởi vì toàn bộ quân đội Pháp đều do ông ta tổ chức. Thậm chí có người còn nói, nếu không có nỗ lực của Carnot, sẽ không có đạo quân hùng mạnh của Napoleon càn quét khắp châu Âu. Theo một ý nghĩa nào đó, Lazare Carnot chính là cha đẻ của quân đội Pháp cận đại.

Carnot cũng có nghiên cứu sâu về hình học, lúc này lại vừa rảnh rỗi, hai người liền trò chuyện về một số vấn đề toán học. Vừa trò chuyện, Joseph đã phát hiện ra rằng Carnot cũng rơi vào cái bẫy mà anh đã đào cho Marat.

"Thưa ông Bonaparte, gần đây ông có suy nghĩ mới nào về 'bài toán bốn màu' không?" Carnot hỏi.

"À? Vấn đề này?" Joseph giật mình, bởi vì sau khi anh đưa ra vấn đề đó, anh hoàn toàn không suy nghĩ về nó nữa. Vì anh biết, vấn đề này mặc dù có thể chứng minh được, nhưng quá trình chứng minh của nó quá phức tạp và rườm rà, đến mức con người không thể hoàn thành được. (Chứng minh vấn đề này được thực hiện bằng máy tính. Trong quá trình chứng minh, máy tính đã thực hiện hàng tỷ phép tính.) Bây giờ Carnot đột nhiên hỏi về vấn đề này, khiến anh giật mình.

"Tôi có một chút manh mối, nhưng khi tiến hành thì lại gặp phải một rắc rối lớn, rồi sau đó không có chút tiến triển nào nữa." Joseph trả lời, "Nếu không, tôi đã viết luận văn đi nhận tiền thưởng rồi. Phải biết rằng, một thời gian trước bánh mì đắt kinh khủng."

"Tôi cũng từng có chút manh mối, nhưng cũng vậy, vừa mới bắt đầu đã không thể tiếp tục được nữa. Lúc đó tôi nghĩ như thế này..." Carnot vừa nói, vừa vươn tay chấm nước từ tách trà, vẽ lên bàn trà.

Joseph đại khái nhìn qua, tư duy của Carnot thực ra không sai, ông ta cho rằng bản chất của vấn đề này là không thể xây dựng năm hoặc nhiều hơn năm vùng liên kết đôi một trên một mặt phẳng hoặc mặt cầu. Nhưng ngay sau đó ông ta gặp phải vấn đề không thể giải quyết được: có quá nhiều cấu hình, không thể giải quyết từng cái một.

"Điều này khá giống với suy nghĩ của tôi." Joseph nói, "Tuy nhiên tôi còn có một ý tưởng khác..."

Joseph liền đưa ra khái niệm "tính khả giản", giảng một hồi lâu, rồi nói: "Nhưng... số cấu hình cần đối mặt vẫn quá nhiều, nhiều đến mức không thể đếm hết, chứ đừng nói đến việc chứng minh. Tôi cảm thấy, nếu tôi phải chứng minh từng cấu hình một, thì gần như giống như muốn đào xới dãy Alps từng nhát cuốc một vậy."

Cả hai cùng bật cười. Họ đều hiểu rằng vấn đề này trong thời gian ngắn chắc chắn không thể giải quyết được. Thế là họ không nói về vấn đề đó nữa, mà chuyển sang trò chuyện những chuyện khác.

Trong cuộc trò chuyện, Joseph biết được Carnot xuất thân bình dân, mười năm trước tốt nghiệp trường quân sự và gia nhập quân đội, được phong hàm trung úy, hiện là đại úy.

Tốt nghiệp trường quân sự là đã trở thành trung úy, điều này không dễ dàng chút nào. Sinh viên tốt nghiệp trường quân sự bình thường, khi gia nhập quân đội, cao nhất cũng chỉ là thiếu úy. Điều này cho thấy Carnot đã xuất sắc đến mức nào khi còn ở trường quân sự. Tuy nhiên, hơn mười năm sau, ông ta chỉ được thăng một cấp hàm, từ trung úy thành đại úy.

Điều này không phải vì những lý do khác, mà là vì, trong quân đội Pháp thời bấy giờ, tồn tại một "trần kính", nói chung, đối với một sĩ quan dân thường, trung úy đã là trần kính rồi. Carnot có thể đạt được hàm đại úy, điều này đủ để chứng minh sự xuất sắc của ông ta.

"Hiện nay Quốc hội lập hiến rất không yên tâm về quân đội, đặc biệt là các sĩ quan quý tộc. Vào thời điểm này, một sĩ quan dân thường có năng lực trở nên vô cùng quý giá." Joseph nghĩ.

Hai người lại trò chuyện thêm một lúc. Lúc này, một người hầu đi vào, chào họ và nói: "Thưa ông Carnot, Hầu tước đã mời. Thưa ông Bonaparte, Hầu tước xin lỗi ông, có lẽ ông cần đợi thêm một lát nữa."

Carnot liền đứng dậy, chào tạm biệt Joseph trước, rồi theo người hầu ra ngoài. Joseph ở lại phòng phụ một mình, tiếp tục chờ đợi trong khi uống trà.

Tuy nhiên lần này anh không đợi lâu lắm. Một lúc sau, có người hầu đến mời anh gặp Hầu tước Lafayette.

Joseph đứng dậy, chỉnh lại quần áo, rồi theo người hầu băng qua một hành lang, đi vào phòng khách chính thức.

Phòng khách của Hầu tước Lafayette không lớn đến mức có thể tổ chức vũ hội như phòng khách của Công tước Orléans. Phòng khách của ông ta có kích thước tương đương với phòng phụ, không lớn hơn nhiều so với phòng khách của những gia đình bình thường, và không có quá nhiều đồ trang trí tinh xảo, trông khá bình dân. Chỉ không biết là luôn như vậy hay là cố tình làm vậy.

Lafayette lúc này cũng đang nói chuyện với Carnot, thấy Joseph bước vào, ông liền đứng dậy tiến lại chào đón. Chờ Joseph ngồi xuống, ông ta liền cười nói với Joseph: "Thưa ông Bonaparte, lần này tôi mời ông đến đây là có một việc mong được sự giúp đỡ của ông."

Theo lời Lafayette, ông ta đã chú ý đến Joseph trong thời gian tổ chức Vệ binh Quốc gia ở khu vực. Nhiều người bạn của ông ta đã nhắc đến anh, và mọi người đều cho rằng Joseph có tài năng trong việc tổ chức và huấn luyện quân đội. (Joseph: Chính tôi còn không biết nữa là?) Và hiện tại, tình hình nước Pháp vẫn rất bất ổn, quân đội là một lực lượng quan trọng để duy trì sự ổn định của Pháp đã trở nên ngày càng quan trọng. Vì vậy, ông ta hy vọng Joseph có thể đứng ra phục vụ đất nước, giúp ông ta chỉnh đốn quân đội.

Joseph bản năng muốn Lafayette mời người khác có khả năng hơn, anh bày tỏ rằng mình không khiêm tốn, chỉ là mặc dù anh mặc quân phục, nhưng chưa từng được đào tạo quân sự, thực ra chỉ là một nhân viên kỹ thuật làm toán học, làm sao có thể đảm đương trọng trách như vậy?

Tuy nhiên, Lafayette lại nói rằng Quốc hội đã quyết định, chính là anh rồi. Hơn nữa cũng không phải để anh một mình gánh vác. Người chịu trách nhiệm chính trong việc này là Lazare Carnot, anh chỉ là phó của ông ta. Hơn nữa Carnot cũng nói, vừa rồi ông ấy đã nói chuyện với anh rất lâu, phát hiện anh rất nghiên cứu về quân sự, nhiều ý tưởng rất có lý, rất mang tính khai sáng. Vừa rồi khi nhận nhiệm vụ, ông ấy đã đưa ra một yêu cầu, đó là hy vọng anh có thể đến giúp ông ấy. Chẳng lẽ anh không muốn cống hiến sức lực của mình cho nước Pháp sao?

Nói đến mức độ này, Joseph không còn gì để nói. Anh lo lắng rằng nếu từ chối, có lẽ sẽ trở thành kẻ thù của Lafayette, người đang nắm quyền. Anh ban đầu muốn đọc hai câu thơ, nhưng đột nhiên phát hiện ra rằng, sau khi dịch hai câu thơ đó sang tiếng Pháp, vần điệu và nhịp điệu đều không đúng, thế là anh đè nén phép thuật đang tuôn trào trong lòng, trả lời: "Tôi sẵn lòng phục vụ nước Pháp."

Rời khỏi dinh thự của Lafayette, trên đường Joseph cứ suy đi tính lại, không biết quyết định hôm nay có đúng hay không. Hiện tại Lafayette quả thực đang đắc thế, nhưng với chút kiến thức lịch sử ít ỏi của mình, anh cũng biết rằng Lafayette không phải là nhân vật chính của thời đại này, ông ta chỉ là một vai phụ đến rồi đi vội vàng trong vở kịch lớn "ông diễn xong tôi lên sàn". Giờ đây mình lại dính vào con thuyền tặc của ông ta như vậy, rốt cuộc có đúng hay không.

Tuy nhiên, nhiều năm sau, khi nhìn lại quá khứ, Joseph lại cảm thán, hành động tối nay quả thực quá đúng đắn, bởi vì anh đã cùng với Lazare Carnot, bước trên con đường trở thành một "quan chức kỹ trị" không thể thiếu. Từ đó về sau, bất kể ai lên nắm quyền đều cần đến họ, đều không thể thiếu họ. Đây cũng là lý do tại sao trong lịch sử ban đầu, Lazare Carnot nhảy nhót tưng bừng như vậy mà vẫn không chết. Còn Joseph, về bản chất là một kẻ nhát gan, sẽ không thích "chơi trội" như Lazare, tình cảnh của anh tự nhiên cũng an toàn hơn.
 
Pháp Lan Tây Chi Hồ - 法兰西之狐
Chương 61 : Chuẩn bị cải cách quân sự


Chương 61: Chuẩn bị cải cách quân sự

Trong khoảng thời gian sau đó, Joseph bận rộn đến mức gần như không có thời gian nghỉ ngơi. Anh và Carnot phải lo lắng về việc tuyển quân, tổ chức, trang bị và hậu cần cho quân đội.

Trước đây, quân đội các nước đều được tuyển mộ. Tuyển mộ quân đội tốn khá nhiều tiền, nên quy mô đương nhiên cũng khá hạn chế. Mãi đến thời Chiến tranh Ba mươi năm, quy mô quân đội các nước châu Âu vẫn còn nhỏ. Sau này, Vua Frederick II của Phổ bắt đầu thực hiện chế độ nghĩa vụ quân sự, khiến nước Phổ nhỏ bé bỗng chốc trở thành cường quốc quân sự.

Đương nhiên, để binh lính được tuyển mộ sẵn sàng chiến đấu vì nhà vua, nhà vua phải làm hài lòng những người lính đó. Vì vậy, Frederick II đã đẩy mạnh giáo dục quốc dân, đẩy mạnh lòng yêu nước, dần dần biến thần dân của mình thành công dân. Điều này cũng giúp cho binh lính Phổ dưới quyền ông ta, trong Chiến tranh Bảy năm, có thể cầm đồng lương ít ỏi nhất, dũng cảm cùng lúc chiến đấu với hầu hết các cường quốc quân sự ở châu Âu.

Nhưng làm như vậy cũng có cái giá của nó. Đó là thần dân không có quyền lợi, cũng không có nhiều nghĩa vụ; còn công dân có nhiều nghĩa vụ, nhưng đồng thời họ cũng sẽ yêu cầu nhiều quyền lợi. Muốn biến công dân của mình thành một bầy sói, có một điều kiện tiên quyết, đó là bạn phải cho họ ăn thịt!

Thời Vua Frederick II, thông qua một loạt các cuộc chiến tranh thắng lợi, Phổ đã thu được rất nhiều lợi nhuận, nói cách khác, ông ta đã làm bánh lớn hơn, vì vậy tất cả các tầng lớp đều được chia phần bánh nhiều hơn trước, mọi người cũng đều hòa thuận. Nhưng sau khi Vua Frederick II qua đời, tình hình lại thay đổi. Phổ không còn một đầu bếp giỏi có thể liên tục làm cho chiếc bánh ngày càng lớn hơn, thế là việc phân chia lợi ích trở thành một trò chơi tổng bằng không, rồi, những người cai trị Phổ phát hiện ra rằng, thần dân tốt hơn công dân quá nhiều... Thế là Phổ bắt đầu quay ngược lại, kết quả là đến thời chiến tranh Napoleon, bầy sói của Frederick Đại đế từng khiến cả châu Âu run sợ, cuối cùng đã bị con cháu ông ta nuôi dưỡng thành một lũ chó Husky chiến đấu kém cỏi.

Tuy nhiên, nước Pháp hiện tại không còn những lo lắng về việc biến thần dân thành công dân. Bởi vì trong cuộc cách mạng, "thần dân" đã không còn tồn tại. Nếu đã như vậy, tại sao không thay thế chế độ mộ binh bằng chế độ nghĩa vụ quân sự phổ cập? Ít nhất như vậy, số lượng quân đội có thể tăng lên đáng kể. Xét về dân số của Pháp, khi cần thiết, việc huy động hàng triệu quân cũng không phải là không thể. Nếu thực sự có thể huy động được nhiều quân như vậy, toàn châu Âu sẽ chỉ có thể run rẩy dưới ánh hào quang của nước Pháp, và vị vua nào dám "nói lung tung" về chuyện của Pháp nữa?

Đương nhiên, chỉ triệu tập binh lính thôi vẫn chưa đủ, còn nhiều việc khác nữa. Ví dụ, thời gian phục vụ của lính nghĩa vụ là có hạn, điều này có nghĩa là so với binh lính của các nước khác, trình độ kỹ chiến thuật của những binh lính này có thể thấp hơn.

Ngoài ra, việc tuyển quân tiết kiệm tiền là do tiền lương của binh lính ít, điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến tinh thần. Muốn binh lính giữ được tinh thần cao trong khi không nhận được nhiều tiền, nhiều khi cần phải giáo dục lòng yêu nước cho họ, nâng cao địa vị xã hội của họ, và bổ sung thêm một số ưu đãi khác, ví dụ như tiền lương của quân đội ở một số quốc gia phương Đông đời sau cũng không cao, nhưng để nhập ngũ, nhiều khi còn phải đi cửa sau, trong đó có những yếu tố này.

"Trong quân đội không thể có trần kính đối với dân thường nữa." Joseph nói, "Ngay cả một binh nhì, nếu thể hiện xuất sắc, cũng nên có cơ hội thăng tiến. Ừm, những binh lính thể hiện xuất sắc trong huấn luyện và thực hiện nhiệm vụ nên có cơ hội được vào các trường quân sự để học tập."

"Trần kính?" Carnot cười, "Cách nói này rất hình tượng. Bây giờ đã là thời đại mới, trần kính như vậy thực sự không nên tồn tại nữa. Nhưng nếu tất cả mọi người đều có cơ hội vào trường quân sự học, thì số lượng và quy mô trường quân sự sẽ không đủ."

"Chúng ta có thể chia các trường quân sự thành nhiều cấp bậc. Cấp thấp nhất sẽ được thiết lập ở cấp đại đội trong quân đội. Đại đội trưởng ngoài công việc hàng ngày còn phải chịu trách nhiệm giáo dục văn hóa cơ bản cho các trung đội trưởng cấp dưới. Ít nhất phải giúp họ hiểu được các mệnh lệnh quân sự – một khi chế độ nghĩa vụ quân sự được thực hiện, số lượng quân đội được mở rộng, việc xuất hiện một loạt các trung đội trưởng không biết chữ không phải là chuyện lạ. Giống như sức mạnh của quân đoàn La Mã phần lớn nằm ở các sĩ quan cấp thấp chất lượng cao ở cấp 'thập phu trưởng', nếu các tiểu đội trưởng, trung đội trưởng của chúng ta đều là những kẻ ngốc mù chữ, khả năng hiểu và thực hiện mệnh lệnh của họ sẽ không tốt. Sức chiến đấu của toàn bộ quân đội sẽ bị giảm đi đáng kể. Vì vậy, tôi nghĩ cấp đại đội phải có giáo dục nhằm mục đích xóa mù chữ.

Đương nhiên việc giáo dục này có thể dựa vào sức mạnh của chính đại đội, không cần nhân viên giáo dục chuyên trách. Chúng ta chỉ cần chịu trách nhiệm kiểm tra, và liên kết kết quả kiểm tra với việc thăng chức của đại đội trưởng là được."

"Đó là một cách hay." Carnot cười, "Chẳng qua sau này các đại đội trưởng sẽ chửi rủa anh đấy."

"Không, họ sẽ chỉ chửi rủa ông thôi." Joseph nói, "Ông mới là người quản lý, tôi chỉ là phó của ông thôi."

"Vậy thì cứ để họ chửi đi." Carnot nói.

"Và sau đó là các trường quân sự dành cho những tiểu đội trưởng, trung đội trưởng xuất sắc ở cấp đại đội, tiểu đoàn, chúng ta sẽ gọi chúng là trường bồi dưỡng sĩ quan sơ cấp. Dạy một số kiến thức cơ bản, sau khi họ hoàn thành khóa học, chúng ta có thể cho họ đảm nhiệm các chức vụ cấp đại đội. Rồi đến các trường dành cho các chỉ huy cấp cao hơn, những trường này đều cần giáo viên. Ừm, một số sĩ quan lớn tuổi có thể làm giáo viên ở đó." Joseph bổ sung. Anh nhấn mạnh từ "lớn tuổi" một cách đặc biệt.

Carnot lập tức hiểu ý anh. Ông ta cười nói: "Cái gì mà lớn tuổi, chính là ném những sĩ quan chính trị không đáng tin cậy vào đó. Đây cũng là một cách. Ngoài những điều này, anh còn có ý tưởng gì khác không?"

"Tôi còn một ý tưởng nữa." Joseph nói, "Chúng ta có lẽ còn có thể rút ngắn thời gian phục vụ của binh lính..."

"Làm sao có thể?" Carnot trợn tròn mắt, "Ông Bonaparte, tôi biết ý ông là muốn tiết kiệm tiền, tuy nhiên thời gian phục vụ của lính nghĩa vụ vốn đã ngắn, như vậy, thời gian huấn luyện quân sự tự nhiên đã không đủ, trình độ kỹ chiến thuật của binh lính đã đáng lo. Nếu lại rút ngắn thời gian phục vụ, vậy chất lượng quân sự làm sao đảm bảo? Hơn nữa tiếp tục rút ngắn thời gian, thì chúng ta sẽ phải huấn luyện binh lính liên tục, chi phí này ngược lại sẽ tăng lên."

"Thưa ông Carnot, giải ngũ không phải là kết thúc." Joseph giải thích, "Tất cả các binh lính xuất ngũ, tên của họ sẽ được ghi vào danh sách của Vệ binh Quốc gia, trở thành một thành viên của Quân đội Cách mạng Quốc dân. Như vậy, chúng ta sẽ không phải tiêu tốn quá nhiều tiền để duy trì một đội quân khổng lồ. Còn những binh lính đã được huấn luyện, chúng ta đưa họ vào Vệ binh Quốc gia, thì không cần tiêu tiền của chính phủ nữa, nhưng vẫn có thể đảm bảo một mức độ huấn luyện nhất định, một trình độ kỹ thuật nhất định. Một khi có chiến tranh, chúng ta có thể triệu tập họ trở lại quân đội từ Vệ binh Quốc gia."

Carnot nghe xong, không nói gì ngay lập tức, mà cúi đầu suy nghĩ một lúc, rồi nói: "Ý tưởng của anh rất sáng tạo. Tuy nhiên nó liên quan đến nhiều vấn đề phức tạp, chúng ta còn phải tính toán kỹ lưỡng, nhưng tôi nghĩ, phương pháp này đáng để nghiên cứu..."

Mặc dù Joseph dạy học ở trường quân sự, nhưng về quân sự, anh thực sự là một kẻ "tay ngang", tuy nhiên một số kinh nghiệm ở đời sau vẫn cho anh cơ hội "làm màu" trước các chuyên gia thực thụ. Đề xuất của anh, nếu đặt vào thời hiện đại, thực ra rất bình thường, chẳng qua là lực lượng dự bị mà thôi. Nhưng trong thời đại này, đó tuyệt đối là một ý tưởng tuyệt vời.

Tuy nhiên, giữa ý tưởng và một giải pháp thực tế khả thi vẫn còn một khoảng cách rất lớn. Và để bắc cầu qua khoảng cách đó, cần rất nhiều công việc tỉ mỉ. Về những mặt này, Joseph thực sự không thạo lắm. Nhưng khả năng của Carnot trong lĩnh vực này thực sự rất nổi bật. Ông ta không chỉ có tư duy nhanh nhạy và tinh tế, mà còn có kinh nghiệm phong phú, xử lý mọi việc đều dễ dàng. Nhiều việc mà người khác thấy rất khó khăn, Carnot đều có thể sắp xếp một cách có trật tự và hợp lý. Thêm vào đó, Carnot có sức khỏe tốt và tràn đầy năng lượng. Nhiều khi, ông ta có thể làm việc gần hai mươi giờ một ngày.

"Tên này năng lực làm việc vốn đã mạnh, cộng thêm sự nỗ lực như vậy, một mình hắn ta ít nhất có thể bằng mười người! Hơn nữa còn phải là mười chuyên gia! Tên này hoàn toàn không phải người!" Trong thư gửi Napoleon, Joseph đã mô tả cấp trên của mình như vậy.

"Joseph Bonaparte là người tài năng nhất mà tôi từng gặp, đầu óc anh ấy là một kho báu! Tôi dám nói, ngay cả kho báu truyền thuyết của Alexander Đại đế cũng không phong phú bằng kho báu trong đầu anh ấy. Bất cứ khi nào, bất cứ vấn đề gì, chỉ cần tìm đến anh ấy, anh ấy luôn có thể lấy ra một bảo bối có thể giải quyết vấn đề từ kho báu đó. Tuy nhiên Joseph Bonaparte cũng là người tôi từng gặp thích nhất, và giỏi nhất trong việc lười biếng. Chỉ cần có thể lười biếng, anh ấy sẽ nắm bắt mọi cơ hội để lười biếng.

Tuy nhiên, tôi nói anh ấy giỏi lười biếng không phải là nghĩa xấu. Anh ấy luôn có thể tìm ra những cách đơn giản hơn để tránh những công việc phức tạp. Ví dụ, anh ấy sẽ sử dụng phương pháp toán học để xây dựng mô hình cho các công việc khác nhau, sau đó phối hợp chúng. Nhờ đó, hiệu quả thực hiện được nâng cao đáng kể. Sau đó, anh ấy có thể dành thời gian tiết kiệm được cho những việc khác. Nói thật, nhìn thấy trạng thái làm việc như vậy của anh ấy, tôi vừa ngưỡng mộ, vừa ghen tị. Tôi phải làm việc hơn mười giờ một ngày, vẫn còn rất nhiều việc không kịp làm, còn anh ấy, nhiều nhất làm việc tám giờ, vẫn còn thời gian nghiên cứu toán học, thậm chí thỉnh thoảng còn xuất bản một hoặc hai bài báo!

Ngoài ra, Bonaparte còn có một phẩm chất quý giá nữa, đó là sự liêm khiết. Ngài biết đấy, những việc liên quan đến hậu cần, có thể làm ra bao nhiêu mánh khóe. Nếu đổi người khác, ở vị trí của Bonaparte bây giờ, không biết sẽ làm giàu như thế nào nữa. Nhưng ông Bonaparte lại khá tự kỷ luật, thậm chí ngay cả một số lợi ích lẽ ra được hưởng theo quy tắc "xám", ông ấy cũng nhận rất miễn cưỡng. Tôi dám nói, nếu không phải lo lắng không nhận những thứ này, có thể gây ra sự bất mãn của người khác, và gây rắc rối cho công việc, có lẽ ông ấy còn không nhận..."

Đây là đánh giá của Carnot về Joseph trong lá thư gửi cho thầy mình là Monge. (Đương nhiên, về điểm liêm khiết này, Carnot đã hiểu lầm Joseph, lý do Joseph "liêm khiết", lý do thứ nhất là nhát gan, lý do thứ hai là, anh ấy cảm thấy, lợi dụng công việc này, anh ấy có thể biết rất nhiều thông tin nội bộ, đã đủ để anh ấy kiếm tiền hợp pháp rồi. Giống như một vị quận trưởng nào đó ở New York của Mỹ đời sau, trong nhiệm kỳ của mình được cho là không nhận lương, nhưng trong toàn bộ nhiệm kỳ, tài sản cá nhân của ông ấy lại hợp pháp tăng gấp mấy lần.) Tóm lại, Joseph và Carnot đều rất hài lòng với đối tác của mình. Và công việc của họ thực sự cũng được tiến hành khá tốt. Đến khoảng tháng 5 năm sau, một kế hoạch bao gồm nghĩa vụ quân sự, trường quân sự, lực lượng dự bị đã bắt đầu được thử nghiệm ở Paris. Hầu tước Lafayette rất hài lòng với công việc của họ, và chuẩn bị phổ biến mô hình này ra các khu vực khác trên cả nước.
 
Pháp Lan Tây Chi Hồ - 法兰西之狐
Chương 62 : Thơm thật


Chương 62: Thơm thật

Kể từ khi Giám mục Talleyrand bán đất của Giáo hội, cuộc khủng hoảng tài chính của chính phủ mới dường như tạm thời được giải quyết. Nhưng việc bán một lượng đất trị giá hơn 3 tỷ livre cùng lúc lại không hề dễ dàng. Bán đắt thì không ai mua nổi; bán rẻ thì quá thiệt thòi. Thế là có người đã đề xuất một phương pháp mới, đó là dựa vào những mảnh đất này để phát hành một loại tiền giấy.

Theo kế hoạch ban đầu, lượng tiền giấy phát hành phải tương ứng với giá trị đất của Giáo hội. Về mặt lý thuyết, chính phủ cũng có thể dần dần thu hồi những tờ tiền giấy này bằng cách bán đất của Giáo hội. Vì vậy, về mặt lý thuyết, giá trị của những tờ tiền giấy này vẫn được đảm bảo.

Loại tiền giấy này được gọi là chỉ khoán. Hiện nay, lương của Joseph chủ yếu được trả bằng loại tiền giấy này.

Carnot cho rằng, thời gian Joseph về nhà sau giờ làm mỗi ngày chắc chắn được dùng để nghiên cứu các vấn đề toán học, nếu không thì không thể giải thích được tại sao anh lại có thể thường xuyên có những phát hiện mới sau những công việc bận rộn như vậy.

Nhưng trên thực tế, việc chính của Joseph sau khi về nhà mỗi ngày thực ra không phải là nghiên cứu học thuật, mà là làm thế nào để nhanh chóng biến những chỉ khoán trong tay thành tiền bạc hoặc những thứ khác mà Joseph cho là đáng tin cậy hơn, ví dụ như đất đai và lương thực.

Nếu chuyện này diễn ra vài năm sau, khi Robespierre nắm quyền, thì đó chẳng khác nào tự mình đưa đầu vào máy chém. Nhưng vào lúc này, chuyện này lại là điều mà mọi người đều đang làm. Người ta nói rằng, Robespierre đã đề xuất trong Quốc hội về việc hạn chế giá trần lương thực. Nhưng đề xuất này không ngoài dự đoán đã bị bác bỏ, thậm chí còn không thể đi vào giai đoạn thảo luận chính thức – bởi vì vào thời điểm này, trong Quốc hội, ngoại trừ Robespierre, hầu hết mọi người đều đang lợi dụng điều này để kiếm tiền.

Joseph không làm một mình, thực tế, anh cũng kéo theo vài đối tác. Một người là đối tác cũ của anh, Lavoisier, và một người khác là Danton, người anh quen qua Armand.

Hai đối tác này, sau này khi Robespierre nắm quyền, đều bị đưa lên máy chém. Nhưng đó là chuyện của vài năm sau, Joseph cảm thấy, chỉ cần chú ý chừng mực, không làm quá lớn, ngừng tay đủ sớm, cộng thêm bản thân mình "có ích", thì chắc cũng không có vấn đề gì lớn.

Nhờ có tin tức từ cấp trên, việc kinh doanh của mấy người họ đã kiếm được không ít.

Trong cuộc sống bận rộn như vậy, Joseph đột nhiên nhận được một bức thư từ Napoleon gửi từ Corsica, trong thư có nhắc đến việc Paoli đã trở về Corsica.

Paoli là anh hùng của phong trào độc lập Corsica thuở trước. Cha của Joseph năm đó từng làm phó quan cho Paoli, theo Paoli chiến đấu với người Pháp. Sau khi kháng chiến thất bại, Paoli lưu vong sang Anh, còn cha của Joseph thì quy phục Pháp. Joseph biết rằng, Paoli trong một thời gian dài, luôn là thần tượng trong lòng Napoleon. Napoleon luôn khao khát có thể cùng ông ta lãnh đạo Corsica giành được độc lập và tự do.

Nhưng từ bức thư Napoleon gửi đến, Joseph cảm nhận được tâm trạng của Napoleon rất tồi tệ. Mặc dù Napoleon không nói nhiều trong thư, nhưng cảm giác vỡ mộng giữa từng câu chữ lại có thể dễ dàng nhận thấy.

"Tên này làm sao vậy?" Joseph nghĩ, "Có lẽ mình thực sự nên đi thăm hắn."

Tuy nhiên, công việc hiện tại quá bận rộn, Joseph thực sự không thể sắp xếp thời gian, đành phải gửi lại cho Napoleon một lá thư, một mặt an ủi hắn, một mặt thẳng thừng mời Napoleon đến Paris. Bởi vì theo Joseph, Corsica quá nhỏ, trên hòn đảo nhỏ bé đó, căn bản không có tương lai phát triển gì cả.

Một tuần sau khi thư được gửi đi, Joseph tan sở về nhà, vừa bước vào cửa, anh đã thấy một người lùn đang ngồi trước bàn cờ vua với Lucien, còn Louis thì đứng bên cạnh chỉ dẫn: "Napoleon, Napoleon, nhanh chóng di chuyển quân tượng, đuổi theo quân mã của hắn..."

Nghe tiếng mở cửa, Napoleon đặt quân cờ xuống và ngẩng đầu lên.

"Joseph, hôm nay anh về muộn hơn Lucien nói đó." Napoleon nói. Khuôn mặt hắn tràn đầy nụ cười, không hề thấy chút u sầu nào từ bức thư trước đó.

"Sao anh lại đến nhanh thế, tôi gửi cho anh... anh chưa nhận được thư trả lời của tôi phải không?" Joseph vừa cởi áo khoác, đưa cho dì Sophie đang đến đón, vừa hơi nhíu mày hỏi.

"Làm sao mà nhận được?" Napoleon vươn vai, đặt quân cờ trong tay trở lại bàn cờ, "Tôi nghe nói anh viết thư một tuần trước, lúc đó tôi đã lên đường đến Paris rồi. Nếu tôi còn ở Corsica, có lẽ bây giờ tôi vừa kịp nhận được lá thư đó."

"Napoleon, anh có đánh nữa không? Anh nói anh sẽ giúp em trả thù mà!" Louis chen ngang.

"Joseph về rồi, còn đánh gì nữa. Hơn nữa, Lucien ván này đã thua rồi, cần gì phải ăn sạch quân của hắn làm gì?" Napoleon thờ ơ nói.

"Anh cũng chỉ có chút ưu thế về cục diện, quân lực không hơn em, em thua chắc ở đâu cơ chứ?" Lucien lại không chịu thua.

"Hì hì..." Napoleon chỉ cười mà không trả lời.

"Napoleon, anh đã suy nghĩ kỹ rồi sao? Tôi muốn nói về chuyện của Paoli." Joseph đi đến bên bàn, kéo một chiếc ghế ngồi xuống, tiện thể liếc qua ván cờ trên bàn. Giống như Lucien nói, anh ta không bị thiệt quân, thậm chí còn hơn một con tốt, nhưng cục diện cũng như Napoleon nói, các quân cờ của anh ta ở vị trí hợp lý hơn, những con đường quan trọng ở trung tâm bàn cờ gần như hoàn toàn bị quân cờ của anh ta kiểm soát, và chuỗi tốt của anh ta cũng hoàn chỉnh hơn. Joseph cảm thấy, việc Napoleon giành chiến thắng gần như đã định.

"Nghĩ thông suốt rồi, thực ra, ngay ngày hôm sau khi tôi gửi bức thư đó cho anh, tôi đã nghĩ thông suốt rồi." Napoleon nói, "Paoli quá già rồi, ông ấy vẫn còn mắc kẹt ở mấy chục năm trước. Còn tôi thì không thể giống ông ấy, làm một xác sống của mấy chục năm trước."

"Tiếp tục nói." Joseph nói.

"Joseph, anh còn nhớ cuộc điều tra anh bảo tôi làm không?" Napoleon nói.

"Đương nhiên nhớ."

"Anh có biết kết quả cuộc điều tra là gì không?" Napoleon lắc đầu.

Joseph không hỏi, anh biết, Napoleon sẽ tự mình nói ra.

"Phần lớn quý tộc Corsica, giống như Paoli, đều là những xác sống sống trong mấy chục năm trước. Đương nhiên điều này cũng bình thường, đối với họ, mấy chục năm trước, khi người Ý bỏ đi, người Pháp chưa đến, quả thật là thời kỳ tốt đẹp của họ. Nói ra thì, nguyện vọng độc lập của họ hiện nay lại cao hơn một chút, nhưng đó không phải vì lý do gì khác, mà là vì họ bị những gì đang xảy ra ở Pháp làm cho sợ hãi, họ sợ rằng những thay đổi này sẽ ảnh hưởng đến họ. Nếu đảo Corsica có thể chèo thuyền đi được, họ nhất định sẽ hy vọng có thể chèo hòn đảo này đến một nơi hẻo lánh, để nó có thể tránh được dòng chảy của thời đại.

Còn nông dân Corsica, đó càng là những kẻ ngu ngốc. Quý tộc Corsica ít nhất còn biết lợi ích của mình là gì, họ thậm chí còn không biết điều đó. Họ giống như những con vật ngu muội, sống một cách mơ hồ. Toàn bộ Corsica vẫn đang chìm trong sự u mê của thời Trung cổ, có lẽ cần một cơn bão lớn mới có thể đánh thức họ.

Nói tóm lại, nếu tôi và Paoli cùng làm, xét tình hình hiện tại của Pháp, có lẽ sẽ có một cuộc chiến tranh. Nhân cơ hội này thoát khỏi Pháp thực sự không phải là không thể, nhưng một Corsica độc lập như vậy không phải là Corsica mà tôi mong muốn, nó sẽ chỉ trở thành một xác sống giống như Paoli. Tôi không muốn một Corsica như vậy!

Và nếu muốn Corsica theo kịp bước chân của thời đại, thì chỉ có cách để cơn bão cách mạng của Pháp thổi vào Corsica. Vì vậy, tôi nghĩ hiện tại, việc độc lập không phải là điều tốt cho Corsica."

"Vậy là anh và Paoli đã cãi nhau rồi sao?" Joseph hỏi.

"Không." Napoleon nói, "Tôi làm sao có thể cãi nhau với một xác sống? Hơn nữa lại ở Corsica? Mẹ và em gái của chúng ta vẫn còn ở Corsica mà. Corsica là một nơi u ám, tuy nhiên, so với Paris, ở đó cũng yên tĩnh hơn, phù hợp hơn với phụ nữ. Còn tôi, tôi chỉ là sẽ không theo đuổi một ảo ảnh nữa. Nói ra, trong chuyện này, tôi thực sự phải cảm ơn anh, Joseph, không có phương pháp của anh, có lẽ tôi đã không dễ dàng nhìn rõ sự thật, không dễ dàng hạ quyết tâm như vậy."

"Được rồi, những chuyện này tạm thời không nói nữa." Joseph nói, "Napoleon, bây giờ anh có dự định gì không?"

"Thời gian tôi xin nghỉ vẫn còn một thời gian, tôi định ở lại chỗ anh một thời gian, xem Paris. Sau đó sẽ trở lại quân đội." Napoleon nói.

"Ý anh là muốn ăn bám tôi, ăn của tôi, làm một kẻ ký sinh trùng sao?" Joseph cười khẩy.

"Chẳng lẽ anh còn định bắt nạt tôi sao? Giống như khi dì Sophie không có ở nhà, anh đẩy việc nhà cho Lucien, Lucien lại đẩy việc nhà cho Louis vậy?" Napoleon cười lớn.

"Điều đó chẳng phải đương nhiên sao?" Joseph cũng cười, "Tôi hiện đang cùng Đại úy Carnot, làm cố vấn cho Lafayette, nghiên cứu cải cách cơ cấu quân sự của Pháp. Từ những gì anh thể hiện ở Corsica, tôi nghĩ, anh đã tiến bộ rất nhiều, không còn quá ngu ngốc nữa. Vì vậy, một số việc, tôi nghĩ, anh cũng có thể miễn cưỡng đủ tư cách để giúp tôi xử lý một chút rồi."

Joseph rõ ràng là đang trắng trợn bóc lột người em trai làm lao động giá rẻ, Napoleon đương nhiên rất muốn không chút do dự mà nói: "Tôi Napoleon thà chết đói, chết bên ngoài, nhảy từ đây xuống, cũng không để anh bóc lột!" Nhưng, nhưng... tham gia vào những chuyện như vậy, thực sự rất thú vị, thử nghĩ xem, với thân phận một thiếu úy, lại đi can thiệp vào toàn bộ cơ cấu quân sự của một trong những quốc gia hùng mạnh nhất châu Âu, điều này thực sự là... thơm thật!
 
Pháp Lan Tây Chi Hồ - 法兰西之狐
Chương 63 : Chỉ huy phe Đỏ Joseph


Chương 63: Chỉ huy phe Đỏ Joseph

Mặc dù định vắt kiệt sức Napoleon, nhưng Joseph cũng biết rằng Napoleon không phải là một tài năng làm tham mưu. Về mặt này, hắn còn kém Carnot mấy Joseph nữa. Thực ra, nếu bắt hắn làm những công việc tham mưu tỉ mỉ, sắp xếp từng việc nhỏ một, hắn không phải là không làm được, nhưng đó không phải là sở trường của Napoleon. Joseph cũng không muốn bẻ cong Napoleon, biến một vị tướng quân tài ba thành một tham mưu. Đối với Napoleon, Joseph thực ra đã chuẩn bị một cách tiếp cận khác.

Ngay ngày thứ hai Napoleon đến Paris, Joseph đã đưa ra đề xuất này cho Carnot tại văn phòng của mình ở tầng hai Tòa thị chính.

"Lazare," Joseph lấy một tập tài liệu ra đưa qua, nói, "Về việc huấn luyện quân đội, tôi đột nhiên có một ý tưởng mới. Tối qua, tôi đã thức trắng đêm để đưa ra một ý tưởng chưa hoàn thiện, hy vọng nhận được nhận xét của anh." Trong thời gian hợp tác này, hai người đã trở nên rất thân thiết, trở thành bạn bè có thể gọi tên nhau và dùng đại từ "anh" thay vì "ngài".

"À, Joseph, tôi thật sự rất ngưỡng mộ anh ở điểm này." Carnot đưa tay nhận tập tài liệu, vừa lấy các tài liệu bên trong ra, vừa nói, "Anh lúc nào cũng có đủ loại ý tưởng mới. Tôi không hiểu, chỉ nhìn vào kích thước đầu, đầu tôi lớn hơn đầu anh gần như một vòng, nhưng..."

Vừa nói, Carnot vừa xem tài liệu.

"Ừm, 'Đề xuất thành lập một đội quân mô phỏng địch chuyên biệt'... Để tôi xem, để tôi xem..." Carnot cúi đầu xem tài liệu, không nói gì nữa.

Joseph thành thạo tự rót cho mình một tách trà, rồi ngồi xuống trước bàn làm việc của mình, bắt đầu công việc.

Lại một lúc lâu sau, khi Joseph bắt đầu lần thứ hai thêm nước vào cốc của mình, Carnot đã đọc xong tài liệu trong tay.

"Joseph." Carnot mở lời, "Ý tưởng này nhìn chung rất tốt, đương nhiên vẫn còn nhiều chi tiết cần hoàn thiện, nhưng việc chi tiền cho chuyện này là rất đáng giá."

Sau đó ông ta rung chuông đặt trên bàn, một lính gác đi vào.

"Thiếu tá, có chuyện gì không?" Lính gác hỏi. Vì biểu hiện công việc xuất sắc, mấy ngày trước, Carnot vừa được phong quân hàm thiếu tá.

"À, Hubert, anh giúp tôi đi hỏi xem khi nào ngài Lafayette rảnh." Carnot nói.

"Vâng, thiếu tá." Người lính gác chào một cái rồi bước ra ngoài.

"Joseph, ý tưởng của anh rất hay." Carnot nói, "Xây dựng một đội quân nhỏ tinh nhuệ, chuyên mô phỏng quân địch. Cho các đơn vị quân đội đi diễn tập đối kháng với họ. Sau đó bộ phận trọng tài, ừm, anh gọi là ban chỉ đạo, sẽ đánh giá biểu hiện của họ, những đánh giá này cũng có thể trở thành một trong những căn cứ để thưởng phạt cho các đơn vị. Đồng thời, việc huấn luyện như vậy cũng có thể giúp binh lính trong thời bình có được một số kinh nghiệm đối kháng với kẻ địch mạnh thực sự sớm hơn, đây là kinh nghiệm vô cùng quý giá. Và chúng ta còn có thể thông qua các cuộc diễn tập như vậy để thử nghiệm các chiến thuật và cách đánh mới. Đây thực sự là một ý tưởng tuyệt vời!"

"Chúng ta không thể đưa tất cả binh lính đến Châu Phi để họ chiến đấu với những kẻ man rợ để lấy kinh nghiệm. Tôi nghĩ, có được kinh nghiệm bằng cách này, tuy không bằng kinh nghiệm thực chiến ở Châu Phi, nhưng dù sao cũng tốt hơn là không có." Joseph đáp lại.

"Joseph, vừa nãy có một điểm anh nói sai rồi." Carnot lắc đầu nói, "Ngay cả khi có tiền, cũng không nên đưa tất cả quân đội đến Châu Phi để chiến đấu với những kẻ man rợ. Bởi vì kinh nghiệm thu được từ việc chiến đấu với những kẻ man rợ không có ý nghĩa tích cực gì đối với việc xây dựng một đội quân, thậm chí chỉ có hại. Kinh nghiệm mà quân đội có được trong các cuộc diễn tập quân sự cấp cao quan trọng và hiệu quả hơn nhiều so với kinh nghiệm có được từ việc chiến đấu với những kẻ man rợ. Chiến đấu với những kẻ man rợ, giống như khi chơi cờ vua mà cứ chơi với những người mới bắt đầu thậm chí không biết luật 'ăn qua đường', càng chơi nhiều, trình độ càng kém. Thời Chiến tranh Bảy năm, màn trình diễn của những đội quân được điều từ Châu Phi về, nói chung không được tốt lắm chính là vì lý do này..."

Thực ra ở đời sau, hiện tượng này cũng rất phổ biến, chỉ là Joseph không biết mà thôi. Nhớ lại hồi đó, quân đội Mỹ sang nước ngoài đánh vài năm chiến tranh chống khủng bố, rồi trở về Owensboro, chơi với "quân Đỏ" mô phỏng, kết quả là một lữ đoàn bị một đại đội "quân Đỏ" đánh cho tan tác. Còn ở Ukraine, cố vấn quân sự Mỹ có "kinh nghiệm thực chiến", khi chỉ huy quân đội Ukraine vượt qua một cây cầu, để đề phòng bom đường, đã cho toàn bộ lữ đoàn dừng lại ở đầu cầu, mất hơn một giờ để kiểm tra cây cầu từ trong ra ngoài, trên xuống dưới ba bốn lần. Cuối cùng, lữ đoàn này đã chờ đợi cho đến khi đối phương pháo kích quy mô lớn. Kết quả là lữ đoàn này, chưa kịp nhìn thấy kẻ địch, đã mất khả năng chiến đấu.

Trong lúc Carnot đang nói, bên ngoài cửa đột nhiên vang lên tiếng gõ.

"Vào đi." Carnot nói.

Người lính gác bước vào nói: "Thiếu tá, Ngài Hầu tước hiện đang rảnh, ông có thể đến văn phòng của ngài ấy."

"Cảm ơn anh, Hubert." Carnot đứng dậy, thu dọn chồng tài liệu mà Joseph đưa cho, rồi nói với Joseph, "Joseph, chúng ta cùng đi gặp Ngài Lafayette, trình bày ý tưởng của anh với ông ấy. Tôi nghĩ việc này cần phải tiến hành nhanh chóng."

"Vâng, Lazare." Joseph cũng đứng dậy.

"À, phải rồi, Lazare, về chỉ huy của đội quân này, anh có ai đó trong đầu không?" Ngay khi hai người sắp bước ra cửa, Joseph hỏi.

"Không." Carnot dừng bước, "Đơn vị này, lúc đầu chắc chắn không lớn. Tôi nghĩ, có được một hoặc hai trăm người là tốt rồi. Vì vậy, chỉ huy của nó chỉ có thể là một sĩ quan cấp đại úy... Sao, Joseph, anh có ứng cử viên nào tốt không?"

"Thế này nhé, Lazare, thực ra người đề xuất kế hoạch này không phải là tôi..." Joseph đột nhiên có vẻ hơi ngập ngừng, "Ừm, người đề xuất kế hoạch này là em trai tôi Napoleon... Hắn là một thiếu úy pháo binh, tôi nghĩ hắn có năng khiếu quân sự khá cao. Chỉ là, hắn có chút tham vọng lớn lao. Hắn rất hy vọng mình có thể trở thành chỉ huy của đội quân này."

"Haha," Carnot cười, "Joseph, đây là lần đầu tiên tôi thấy anh lạm dụng chức quyền cho việc riêng. Ừm, em trai anh, xét tình hình của anh, em trai anh chắc chắn rất tài năng. Tuy nhiên, anh cũng biết, em trai anh... À, hắn tên gì ấy nhỉ?"

"Napoleon." Joseph nhắc nhở.

"Ừm, Joseph, anh biết đấy, Napoleon vẫn chỉ là một thiếu úy. Thuyết phục Ngài Lafayette đồng ý cho một thiếu úy chỉ huy một đội quân như vậy, thực sự có chút khó khăn." Carnot nói, "Tuy nhiên thân phận của hắn thì khá tốt. Nhưng, Joseph, bây giờ anh cũng đã có quân hàm trung úy rồi... Đi thôi, chúng ta cùng đi gặp Ngài Lafayette, xem ông ấy có ý kiến gì."

Joseph hiểu ý Carnot nói "thân phận nào rất tốt". Trong mắt người Pháp bình thường, quý tộc Corsica gần như không được coi là quý tộc, không khác gì những người có địa vị thuộc đẳng cấp thứ ba, thậm chí còn chưa chắc bằng những người có địa vị đó. Vì vậy Quốc hội hoàn toàn sẽ không coi họ là quý tộc. Còn về phía quân đội, sức mạnh của quý tộc vẫn không thể bỏ qua, nếu là một người dân thường hoàn toàn, như Carnot, Quốc hội có thể rất hài lòng, nhưng quân đội lại chưa chắc vui vẻ. Còn quý tộc Corsica như Napoleon, tuy không phải là quý tộc thuần chủng, nhưng ít nhiều cũng là quý tộc, họ tương đối dễ được chấp nhận hơn.

Joseph liền cùng Carnot đến văn phòng của Lafayette.

Bước vào văn phòng, chào Lafayette xong, Carnot liền trực tiếp đưa tập tài liệu cho Lafayette.

"Thưa tướng quân," Carnot nói, "Chúng tôi có một ý tưởng mới, mong nhận được sự ủng hộ của ngài."

"Lazare, hai anh lại có ý tưởng mới à?" Lafayette vừa cười vừa nói, vừa sờ kính đeo vào, "À, để tôi xem trước đã..."

Lafayette xem một lúc, rồi ngẩng đầu lên nói: "Đề xuất rất có giá trị! Rất có giá trị! Và rất khả thi. Nhưng Lazare, tối qua khi chúng ta cùng rời đi, anh không hề hé răng một lời nào với tôi, hôm nay lại cho tôi một cuộc tấn công bất ngờ như vậy, anh thật thú vị."

"Thưa tướng quân, đề xuất này là do Joseph gửi cho tôi sáng nay. Tôi cũng vừa mới xem qua." Carnot giải thích.

"Vậy sao?" Lafayette có vẻ hơi ngạc nhiên, "Joseph, anh luôn nói mình là kẻ ngoại đạo trong tác chiến quân sự. Nhưng tôi xem kế hoạch của anh, anh rất tinh thông những việc này. Chưa nói đến ý tưởng này, tôi tin rằng một bộ óc thông minh như anh, nghĩ ra ý tưởng như vậy không có gì lạ. Nhưng nhiều chi tiết trong kế hoạch này, nếu không phải là người rất nghiên cứu về tác chiến, thì không thể nghĩ ra được. Huống hồ còn đưa ra nhiều giải pháp khả thi như vậy. Ừm, Joseph, tôi nghĩ, bây giờ anh ít nhất có thể chỉ huy một trung đoàn quân Pháp chiến đấu một trận đường đường chính chính với người Anh rồi. Nếu ở Bắc Mỹ, anh thậm chí có thể chỉ huy một sư đoàn. Anh đúng là quá khiêm tốn rồi."

"Thưa tướng quân, đây không phải là tôi khiêm tốn. Mặc dù trong thời gian này, tôi đã cố gắng tìm hiểu kiến thức liên quan nhất có thể, và cũng có một số tiến bộ, nhưng những chi tiết trong kế hoạch này không phải do tôi hoàn thành độc lập. Mà là được hoàn thành với sự giúp đỡ của em trai tôi Napoleon. Hắn là một thiếu úy pháo binh trong quân đội chúng ta." Joseph trả lời.

"Nhìn từ phương án, tôi thấy Thiếu úy Napoleon rất tài năng, rất có tiền đồ để bồi dưỡng." Carnot bổ sung bên cạnh.

"Điều đó tôi tin." Lafayette nói, "Nhìn anh trai hắn là biết rồi. Ừm, về chỉ huy của đơn vị này, hai anh có ai không?"

"Đơn vị này lúc đầu không cần quá lớn, khoảng hai trăm người là đủ. Vì ý tưởng này xuất phát từ Joseph, và việc hoàn thiện ý tưởng được thực hiện với sự giúp đỡ của Napoleon." Carnot nói, "Vậy thì hãy để Joseph chịu trách nhiệm thành lập đơn vị thử nghiệm này, và để em trai anh ấy giúp đỡ là được. Ngài thấy thế nào?"

Lafayette ngẩng mắt, nhìn Carnot, rồi nhìn Joseph, rồi nói: "Vậy thì hãy thăng quân hàm cho ông Joseph Bonaparte lên đại úy, rồi để ông ấy chịu trách nhiệm thành lập đơn vị này. Ừm, hai anh nói xem, đơn vị này nên đặt tên là gì thì tốt nhỉ?"

"Đơn vị này trong diễn tập chuyên đóng vai quân địch, kẻ thù nguy hiểm của chúng ta là những tên Anh quốc mặc áo đỏ." Carnot nói, "Đơn vị này cứ gọi là 'Hồng quân' đi."
 
Pháp Lan Tây Chi Hồ - 法兰西之狐
Chương 64 : Chia rẽ


Chương 64: Chia rẽ

Thành thật mà nói, khi nghe Carnot và Joseph giới thiệu về em trai của Joseph là Napoleon, phản ứng đầu tiên của Lafayette cũng là "Joseph muốn lạm dụng quyền lực cho việc riêng". Tuy nhiên, Lafayette không hề tức giận vì điều đó. Thậm chí còn có chút vui mừng.

Điều này trước hết là bởi vì, trong thời đại đó, đây vốn là một việc rất đỗi bình thường. Ngược lại, nếu có người không làm như vậy, thì mới có vẻ bất thường. Hơn nữa, việc Joseph sẵn lòng theo con đường của ông, theo một ý nghĩa nào đó, ít nhất trong mắt Lafayette, đó là một sự rõ ràng về việc Joseph đang muốn dựa vào ông. Đương nhiên, hành động dựa vào ông của Joseph quá chậm và quá do dự. Cho đến bây giờ khi cục diện đã định (ít nhất là trong mắt Lafayette), mới bắt đầu dựa vào. Tuy nhiên, Lafayette vẫn cảm thấy mình nên nhiệt tình đón nhận sự quy phục của anh ta. Bởi vì, Joseph thực sự là một người tài năng. Thông thường, người ta luôn khoan dung hơn một chút đối với những người có tài năng.

Còn việc Joseph và người em trai của anh ấy có làm hỏng chuyện hay không, Lafayette cũng không quá lo lắng. Thứ nhất, ông cảm thấy năng lực của Joseph vẫn đáng tin cậy. Dù anh ấy thực sự không giỏi quân sự, cũng sẽ không kém hơn hàng loạt sĩ quan quý tộc chỉ lo thăng tiến, mạ vàng cho bản thân trong quân đội Pháp. Hơn nữa, chỉ là chuyện của một đơn vị nhỏ, dù có mang ra để anh em Bonaparte "đánh bóng" thì thực ra cũng chẳng có gì to tát. Thế là chuyện này cứ thế được quyết định.

Sau khi phê duyệt việc này, Lafayette đã gạt nó sang một bên, bởi vì hiện tại, trước mặt ông ta còn có những việc quan trọng hơn.

Đối với Lafayette, điều quan trọng nhất đầu tiên vẫn là chỉnh đốn quân đội Pháp. Lafayette quả thật rất có uy tín trong quân đội Pháp, nhưng có uy tín không có nghĩa là quân đội sẽ theo ông. Phạm Phụng Tiên (Nguyên văn:冯奉先 - Phạm Ngọc Tường) ở quân Tây Bắc có uy tín đến mức nào, vậy mà một khi gặp phải "viên đạn bạc" của Tưởng Giới Thạch, những người dưới quyền ông ta liền lần lượt theo Tưởng. Mà quân Tây Bắc này lại là do Phạm Phụng Tiên một tay gây dựng nên.

Quân đội Pháp hiện nay đang ở trong một trạng thái rất kỳ lạ, phe hoàng gia không tin tưởng quân đội, Quốc hội cũng không tin tưởng quân đội, đáng sợ hơn là chính quân đội cũng không tin tưởng lẫn nhau. Các sĩ quan trung và cao cấp trong quân đội Pháp toàn là quý tộc, nhưng các sĩ quan cấp thấp và binh lính lại toàn là đẳng cấp thứ ba. Hiện nay, giữa họ cũng đang có sự bất tin lẫn nhau.

Lafayette biết rằng, nếu tình hình này tiếp diễn, quân đội sẽ bị chia rẽ. Và sự chia rẽ của quân đội sẽ khiến nền tảng thống trị của ông ta hoàn toàn sụp đổ, theo sau đó là nội chiến và hỗn loạn.

"Điều này sẽ hoàn toàn hủy hoại nước Pháp." Lafayette nghĩ.

Tuy nhiên, có một số người lại thà hủy hoại nước Pháp cũng phải thúc đẩy sự chia rẽ này. Bởi vì trong mắt họ, nước Pháp hiện tại căn bản không phải là nước Pháp của họ.

Một số quý tộc trong quá khứ rất bất mãn với nước Pháp hiện tại, trong đó có một số quý tộc đã gia nhập hàng ngũ của Đẳng cấp thứ ba trong Hội nghị Ba đẳng cấp; và khi Quốc hội, theo chủ trương của Giám mục Talleyrand, đã quốc hữu hóa tất cả tài sản thuộc về Giáo hội, một số giáo sĩ ban đầu đã tham gia vào hàng ngũ cách mạng, những người đã công khai đứng về phía Đẳng cấp thứ ba trong Hội nghị Ba đẳng cấp, cũng đã đứng về phía đối lập với nước Pháp hiện tại.

Giám mục Maury, nghị sĩ Cazalès và một nhóm giáo sĩ, quý tộc đã thành lập một câu lạc bộ được gọi là "Đảng Đen" (vì câu lạc bộ này có rất nhiều giáo sĩ mặc áo choàng đen). Họ cố gắng chống lại cách mạng hết mức có thể. Họ thành lập nhiều tờ báo khác nhau, như "Bạn của Vua", "Tông đồ", "Tiểu Gauthier", để công khai lăng mạ những "người cầm quyền" bao gồm cả Lafayette, và đổ mọi khó khăn mà Pháp đang đối mặt cho những "kẻ tham vọng vô đạo" trong Quốc hội. Họ thậm chí còn tuyên truyền cho những người dân thường ở tầng lớp thấp, giả vờ như không quan tâm đến lợi ích của mình, mà lại quan tâm đến những người dân ở tầng lớp thấp nhất với lòng trắc ẩn.

Những chiêu trò như vậy không có tác dụng lớn, nhưng cũng không thể nói là hoàn toàn vô dụng. Bởi vì chính quyền mới thực sự không chăm lo mấy cho người dân tầng lớp thấp. Dù ở thành phố hay nông thôn, khắp nơi đều có những người dân có cuộc sống còn tệ hơn trước cách mạng. Nhiều người trong số họ đang tự hỏi một câu: "Trước cách mạng ăn không đủ no, sau cách mạng vẫn ăn không đủ no, vậy cách mạng chẳng phải là vô ích sao?"

Những người này đưa ra một câu trả lời cho vấn đề này, đó là: Cách mạng thà không làm còn hơn, nếu có thể trở lại thời kỳ quân chủ, thì thiên hạ sẽ thái bình. Luận điệu này ở Paris không được ưa chuộng lắm, nhưng ở một số vùng nông thôn của các tỉnh, lại rất dễ lừa được một số người.

Ngoài ra, một số sĩ quan trung và cao cấp trong quân đội cũng thường xuyên tiếp xúc với những người này, họ có thể đang âm mưu điều gì đó, tất cả điều này khiến Lafayette rất lo lắng.

Mặt khác, một số đồng đội từng đứng cùng phe với Lafayette cũng đã thay đổi. Có lẽ vì cảm thấy ánh hào quang của mình bị Lafayette che khuất, nên một số người trong số họ đã giữ khoảng cách với Lafayette. Có lẽ để thu hút sự chú ý, những người này cũng trở nên cấp tiến hơn trước. Một số người bạn cũ của ông ta, như Duport, Lameth, v.v., đều bắt đầu trở nên cấp tiến hơn. Và một số người bạn mới, còn cấp tiến hơn cả bạn cũ. Ừm, ở đây chủ yếu nói đến Giám mục Talleyrand.

Giám mục Talleyrand và một số người bạn trong giới tôn giáo của ông đã đưa ra một "Đạo luật Tổ chức Dân sự Giáo sĩ" mới trong Quốc hội. Theo đạo luật này, Pháp thành lập 83 giáo phận (mỗi tỉnh một giáo phận), thuộc 10 tổng giáo phận. Dưới giáo phận là các giáo xứ. Giống như các quan chức nhà nước, giáo sĩ, giám mục, tổng giám mục đều do công dân bầu ra. Người được bầu phải được cấp trên phong chức, giám mục phải được tổng giám mục phong chức. Giám mục và các cấp chức sắc cao hơn mới được bổ nhiệm chỉ cần thông báo cho Giáo hoàng, bày tỏ sự cùng một đức tin, không cần phải đến Rome để mua khăn quàng giáo hoàng nữa, cũng không cần Giáo hoàng phê chuẩn. Ngoài ra, đạo luật này còn bãi bỏ "lễ vật đầu năm" (tức là người mới nhậm chức giáo sĩ phải nộp thu nhập năm đầu tiên cho Rome), và quy định lương giáo sĩ do nhà nước chi trả, hội nghị giáo phận thay thế hội nghị giáo vụ trước đây vốn được hưởng đặc quyền, và tham gia vào việc quản lý giáo vụ của giáo phận.

Điều này đồng nghĩa với việc cắt đứt toàn bộ mối liên hệ giữa Giáo hội Công giáo Pháp và Tòa thánh, là một sự chia rẽ lớn trong Công giáo. Giáo hoàng gần như lập tức phản ứng, ông lên án đạo luật này và tuyên bố trục xuất Talleyrand khỏi giáo hội. Nhưng Talleyrand không hề bận tâm, ông ta vẫn mặc áo choàng tổng giám mục, tiến hành các hoạt động tôn giáo. Thậm chí, để phản công lại hành động của Giáo hoàng, Quốc hội còn chuẩn bị thông qua một đạo luật mới, yêu cầu tất cả các giáo sĩ Pháp phải tuyên thệ trung thành với Tổ quốc Pháp. Bất kỳ giáo sĩ nào từ chối tuyên thệ trung thành sẽ bị cách chức.

Đây là một yêu cầu hoàn toàn đi ngược lại truyền thống Công giáo. Nó gần như biến các giáo sĩ Công giáo thành những công chức nhà nước bình thường. Hơn nữa, về mặt giáo lý, đối tượng trung thành duy nhất của các giáo sĩ chỉ có thể là Chúa. Đạo luật này càng làm bùng lên mâu thuẫn giữa Giáo hội và Quốc hội.

Lafayette từng cố gắng làm cho Quốc hội ôn hòa hơn, không nên quá hung hăng trong những vấn đề như vậy. Nhưng các nghị sĩ cần những dự luật như vậy để thể hiện "lập trường kiên định" của mình, còn những giáo sĩ ủng hộ Quốc hội thì càng cần những cơ hội như vậy để kiểm soát giáo hội. (Nếu không loại bỏ những kẻ đó, bao giờ mình mới được làm giám mục?)

Vì vậy, những nỗ lực của Lafayette đã không mang lại kết quả, dự luật vẫn được thông qua. Sau đó, mọi việc gần như mất kiểm soát, hầu hết các giám mục, tổng giám mục trên cả nước đều kiên quyết không chịu tuyên thệ trung thành với chính phủ và hiến pháp, do đó họ bị buộc phải cách chức, trong khi đa số các linh mục cấp thấp lại chọn tuyên thệ trung thành với chính phủ và hiến pháp, sau đó được đề bạt lên làm giám mục và tổng giám mục.

Tuy nhiên, các lệnh bổ nhiệm và bãi nhiệm của Quốc hội lại không được tuân thủ ở nhiều giáo xứ bên ngoài Paris. Ngược lại, nhiều giám mục giáo xứ bên ngoài Paris bắt đầu công khai chỉ trích Quốc hội đã xúc phạm thần thánh, và khuyến khích các tín đồ chiến đấu chống lại những "kẻ phản Chúa" này.

Sự tham gia của các lực lượng Giáo hội này cũng làm tăng sức mạnh của phe Black Party, ở Lyon và các nơi khác, họ thực tế đã kiểm soát địa phương, và tổ chức lực lượng dân quân riêng của mình, quân đồn trú địa phương cũng đã nghiêng về phía họ, nội chiến gần như đang cận kề.

Lafayette cho rằng, chìa khóa hiện nay nằm ở nhà vua. Nếu nhà vua sẵn lòng kiên định đứng về phía ông, kiên định ủng hộ hiến pháp, thì những hoạt động của phe bảo hoàng sẽ không thành công. Ngược lại, nếu nhà vua dao động, nghiêng về phía phe bảo hoàng, thì vấn đề sẽ rất rắc rối.

Vì thế, Lafayette không ngừng đến thăm nhà vua, cố gắng thuyết phục ông chân thành ủng hộ chế độ quân chủ lập hiến. Ông cố gắng làm cho nhà vua và hoàng hậu hiểu rằng thời thế đã thay đổi, chế độ chuyên chế "ta là nhà nước" của Louis XIV đã không còn khả thi nữa. Và chế độ quân chủ lập hiến kiểu Anh mới là lựa chọn tốt nhất cho đất nước, đồng thời cũng là tốt nhất cho hoàng gia. Còn những người bảo hoàng, thực ra không thực sự trung thành với nhà vua, hành động của họ, thực chất về cơ bản, chỉ là vì lợi ích của bản thân, nhà vua chỉ là một cái bảng hiệu để họ kêu gọi những người theo dõi mà thôi. Thậm chí, theo một ý nghĩa nào đó, phe bảo hoàng và phe cộng hòa cấp tiến, đều là những người mong muốn nhà vua gặp chuyện nhất.

Công bằng mà nói, quan điểm của Lafayette thực sự rất có lý. Và ông cũng cảm thấy mình đã thành công trong việc thuyết phục nhà vua.

"Thực ra nhà vua của chúng ta, vẫn là một người rất lý trí, và rất học thức." Khi rời cung điện Saint-Cloud, Lafayette nói với phó quan của mình là Pierre như vậy.

Đánh giá này thực ra cũng không sai, Vua Louis XVI trước đây sở dĩ vẫn chưa áp dụng các biện pháp trấn áp nghiêm khắc, chính là vì ông biết rằng thời thế đã khác so với thời ông nội của mình. Nhưng, lý trí nhất định có thể chiến thắng cảm xúc và dục vọng sao? Hơn nữa, Hoàng hậu lại không có nhiều học thức như vậy.

Nhưng Lafayette đã không để ý, ngay sau khi ông rời cung điện Saint-Cloud không lâu, một sứ giả đã mang mật thư của Hoàng hậu rời khỏi cung điện, và người nhận thư, lại là nghị sĩ Quốc hội Mirabeau, người có vẻ khá cấp tiến.
 
Pháp Lan Tây Chi Hồ - 法兰西之狐
Chương 65 : Khó mà nguôi ngoai


Chương 65: Khó mà nguôi ngoai

"Kính thưa Hoàng hậu bệ hạ, người nhất định phải hết sức cảnh giác với Hầu tước Lafayette. Những điều Hầu tước Lafayette nói đương nhiên có lý, thậm chí có thể nói, về tổng thể, những điều ông ta nói đều có thể được coi là chân lý bất di bất dịch.

Nhưng, thưa bệ hạ, người phải hiểu một điều, để lừa dối người khác, sự thật còn hiệu quả hơn lời nói dối rất nhiều. Nhiều khi, những người bẩm sinh thông minh, giống như Hoàng hậu bệ hạ, luôn có thể nhìn thấu những lời nói dối chỉ bằng một cái liếc mắt. Nhưng sự thật thì khác, chỉ cần nhấn mạnh và gợi ý một cách thích hợp, sự thật thường lừa dối người ta hơn cả lời nói dối. Lafayette chính là một Giả Caesar (Caesar giả dối) giỏi dùng sự thật để lừa dối người khác như vậy.

'Thời thế đã thay đổi', 'quân chủ lập hiến là tương lai', những lời này hoàn toàn đúng. Nhưng điểm mấu chốt nhất, Lafayette e rằng không hề nhắc đến với người. Đó là: Quân chủ lập hiến dưới sự chủ trì của ai!

Dưới chế độ quân chủ lập hiến hiện nay, xin thứ lỗi cho tôi nói thẳng, nhà vua chỉ là một con tin, ông ấy không nhận được sự tôn trọng thực sự, phổ quát. Tôi nghĩ bệ hạ nhất định đã chú ý đến các tờ báo ở Paris, một số tờ báo cấp tiến trong số đó, ví dụ như 'Người bạn của dân chúng' (L'Ami du peuple) và những thứ tương tự, đều đang tuyên bố muốn thiết lập chế độ cộng hòa, muốn chấm dứt hoàn toàn sự thống trị của nhà Bourbon đối với Pháp, biến Pháp thành một nước cộng hòa. Và lý thuyết này cũng có không ít người ủng hộ trong Quốc hội. Một số người vốn ôn hòa cũng có xu hướng ngả theo họ. Đây là một điều rất đáng sợ.

Tại sao những người này lại đưa ra lựa chọn như vậy? Lý do rất đơn giản, đó là, những kẻ bạo loạn đã thể hiện sức mạnh của họ, người ta biết họ có sức mạnh, và cũng biết họ sẵn lòng sử dụng sức mạnh của họ. Nhưng thưa bệ hạ, nhà vua của chúng ta, vì sự khoan dung của ông, lại chưa bao giờ sẵn lòng sử dụng sức mạnh của mình, thậm chí không sẵn lòng thể hiện sức mạnh của mình.

Nếu một vị vua, dù đội vương miện, nhưng lại không sẵn lòng thể hiện sức mạnh của mình, vậy vương miện có gì đáng kính sợ? Kính thưa bệ hạ, trong nhiều trường hợp, việc không sẵn lòng thể hiện sức mạnh, và không có sức mạnh gần như là tương đương.

Ngoài ra, ở một điểm nào đó, Lafayette nói đúng, đó là phe bảo hoàng hiện tại không đáng tin cậy. Xin thứ lỗi cho tôi nói thẳng, thưa bệ hạ, giống như lời trong 'Macbeth' nói: 'Kẻ càng có cùng huyết thống với chúng ta, càng muốn hút máu chúng ta.' Người phải hết sức cảnh giác với họ – dù họ có là người thân của người đi chăng nữa.

Nhưng thưa bệ hạ, trong vấn đề này, Lafayette vẫn sử dụng thủ đoạn quen thuộc của ông ta. Ông ta nói thật với người, nhưng ông ta không bao giờ nói toàn bộ sự thật với người. Sự thật và toàn bộ sự thật là hoàn toàn khác nhau. Phe bảo hoàng và những kẻ phản bội cộng hòa hoàn toàn khác nhau ở một điểm, đó là, phe bảo hoàng phải dựa vào nhà vua. Nhà vua đối với họ, có một uy quyền tự nhiên. Họ có thể sử dụng các âm mưu khác nhau, thậm chí cả kỹ thuật 'mượn đao giết người' để tính toán nhà vua, nhưng họ không thể trực tiếp dùng vũ lực chống lại nhà vua. Nhà vua là thủ lĩnh tự nhiên của họ, bất kể một số người trong số họ có muốn hay không.

Còn về Lafayette, thưa bệ hạ thông thái của tôi, sở dĩ tôi gọi ông ta là 'Giả Caesar', là bởi vì Lafayette giả vờ nắm trong tay quân đội, tự trang điểm cho mình giống như Caesar, chỉ cần một câu nói là có thể chỉ huy ngàn quân vạn mã. Thực tế, khả năng kiểm soát quân đội của Lafayette hoàn toàn không thể so sánh được với Caesar thật.

Caesar thật sự, trong tay có một quân đoàn đã chiến đấu dưới quyền ông ta trong thời gian dài, và mọi mặt của quân đoàn này, bao gồm hậu cần, bao gồm việc tuyển chọn và thăng cấp sĩ quan, tất cả đều do Caesar một lời định đoạt. Vì vậy Caesar có thể dễ dàng sai khiến họ làm bất cứ điều gì, bao gồm cả việc hành quân về Rome. Nhưng Lafayette trong tay, không có đội quân như vậy, ông ta chỉ có cái gọi là 'uy tín'. Mà cái 'uy tín' này làm sao có thể so sánh được với thân phận chính thống của nhà vua bệ hạ? Hiện nay ông ta có thể kiểm soát tình hình, thực ra không phải dựa vào sức mạnh của bản thân, mà là dựa vào thân phận chính thống của nhà vua bệ hạ. Chỉ khi nhà vua bệ hạ nằm dưới sự kiểm soát của ông ta, ông ta mới có thể mượn điều đó để kiểm soát quân đội Pháp.

Hiện nay, 'Giả Caesar' này đang tiến hành 'cải cách' quân đội. Thưa bệ hạ, đây chính là hành động Lafayette định bù đắp cho điểm yếu của mình. Nếu ông ta có thể kiểm soát bệ hạ lâu dài, thì biết đâu ông ta sẽ có ngày thực sự kiểm soát được quân đội. Đến lúc đó, Giả Caesar có thể biến thành Caesar thật. Có lẽ Lafayette thực sự chân thành hy vọng thực hiện chế độ quân chủ lập hiến, nhưng chế độ quân chủ lập hiến được thực hiện trong tình hình như vậy lại là một chế độ cực kỳ bất lợi cho nhà vua bệ hạ. Bởi vì bất kỳ hợp đồng nào duy trì đều phụ thuộc vào sự kính nể lẫn nhau của hai bên. Quốc hội đã thể hiện sức mạnh của mình, còn nhà vua thì chưa bao giờ thể hiện bất kỳ sức mạnh nào. Trong một hợp đồng như vậy, Quốc hội trở thành bên ban phát cao cả, còn nhà vua thì gần như trở thành kẻ ăn xin. Một chế độ lập hiến như vậy không thể kéo dài. Trong Quốc hội sẽ luôn có người cố gắng dùng những cách cực đoan hơn để thu hút sự chú ý, và việc sỉ nhục nhà vua sẽ trở thành cách tốt nhất để họ gây chú ý. Cứ thế này, cuối cùng, họ sẽ hỏi: 'Tại sao chúng ta lại cần một nhà vua?'

Nhưng chế độ quân chủ lập hiến của Anh lại không như vậy. Hoàng gia Anh đã thể hiện sức mạnh của mình ở nhiều khía cạnh, Quốc hội và nhà vua tôn trọng sức mạnh của nhau, từ đó cũng tôn trọng lợi ích của nhau. Đó mới là một chế độ quân chủ lập hiến ổn định và đáng tin cậy.

Kính thưa bệ hạ, về việc người hỏi vương thất nên đối phó với tình hình hiện tại như thế nào, thần dân hèn mọn của người có những đề xuất sau đây.

Trước hết, người và nhà vua bệ hạ phải giả vờ tin tưởng Lafayette hết mực, tỏ vẻ phục tùng Quốc hội để làm tê liệt họ. Mặt khác, người phải làm cho nhà vua bệ hạ hiểu được tình hình hiện tại nguy hiểm đến nhường nào. Ông ấy phải hành động.

Thần nghĩ, tiếp tục ở lại Paris không có lợi gì cho nhà vua và toàn bộ vương thất. Vì vậy, một khi có cơ hội, nhà vua nên lập tức rời Paris, đến những nơi an toàn hơn. Thần nghĩ, những nơi như vậy nên có những đặc điểm sau:

Thứ nhất, nơi đó nên phổ biến sự ủng hộ vương thất, ủng hộ chính thống.

Thứ hai, nơi đó nên cách xa biên giới. Điều này là do một vài cân nhắc sau. Đầu tiên, đây là để chứng minh cho toàn dân thấy rằng nhà vua không cấu kết với các thế lực nước ngoài như những kẻ côn đồ nói trên các tờ báo lá cải như 'Người bạn của dân chúng'; thứ hai, đây cũng là để tránh cho một số kẻ tham vọng trà trộn vào phe bảo hoàng, không thực sự trung thành với nhà vua mà lại muốn lợi dụng sức mạnh nước ngoài để trục lợi cho bản thân.

Tổng hợp những cân nhắc này, cá nhân tôi cho rằng Lyon sẽ là địa điểm phù hợp nhất.

Thần búc trung thành của người,

Honoré Gabriel Riqueti"

Honoré Gabriel Riqueti chính là Chủ tịch Quốc hội lập hiến, một nhà cách mạng kiên định, một trong những lãnh tụ vĩ đại của Cách mạng Pháp, tức là Hầu tước Mirabeau nổi tiếng. Từ trước đến nay, ông ta luôn được coi là nhà cách mạng kiên định nhất và cấp tiến nhất. Vì vậy, nếu bức thư này ông ta viết cho Hoàng hậu Marie Antoinette bị người khác nhìn thấy, chắc chắn sẽ gây ra một làn sóng dữ dội. Thực tế, trong lịch sử ban đầu, sau khi Mirabeau qua đời, vì những đóng góp của ông cho cách mạng, thi hài của ông đã được vinh dự an táng tại Panthéon. Tuy nhiên, không lâu sau, nhà vua bị bắt, người ta đã tìm thấy những bức thư trao đổi giữa Mirabeau và Hoàng hậu trong cung điện, mới phát hiện ra rằng Mirabeau đã quy phục hoàng gia. Thế là đám đông phẫn nộ lại kéo thi hài ông ta ra khỏi Panthéon và vứt vào bãi rác. (Đương nhiên, người này, cũng giống như Louis XIV, tin vào câu "Sau khi ta chết, mặc cho lũ lụt có đến đâu", chắc hẳn sẽ không bận tâm đến những chuyện này.)

Mirabeau là một người sống xa hoa, lại nuôi một đám tình nhân, vì vậy chi tiêu của ông ta luôn rất lớn. Thu nhập bình thường, hợp pháp không đủ để duy trì lối sống như vậy của ông ta. Kể từ khi Lafayette trục xuất người bạn tốt (cũng là ví tiền tốt) của ông ta là Công tước Orléans khỏi Pháp, cuộc sống của Mirabeau ngày càng khó khăn, người ta nói rằng ông ta một lần nữa bị những người Do Thái tăng lãi suất cho vay.

Và sau khi bị Vệ binh Quốc gia bắt giữ vào Paris, gần như trở thành tù nhân ở Paris, nhà vua và hoàng hậu lúc này đang rất cần một người có ảnh hưởng trong Quốc hội, có thể giúp họ nói chuyện. Lúc này, một học giả có mối quan hệ với triều đình, nhà sinh vật học - Jean-Baptiste Lamarck đã giới thiệu người bạn của mình là Mirabeau cho hoàng hậu.

Lamarck là một trong những người đầu tiên đề xuất thuyết tiến hóa. Trong lịch sử ban đầu, vào năm 1809, ông đã xuất bản "Triết học Động vật học", đưa ra thuyết tiến hóa của Lamarck. Cũng trong năm này, một lá cờ đầu khác của thuyết tiến hóa - Charles Robert Darwin đã ra đời ở Anh. Hai nguyên tắc chính của thuyết tiến hóa Lamarck, tức là "sử dụng thì phát triển, không dùng thì thoái hóa" và "di truyền các tính trạng mắc phải" về cơ bản đã bị các nghiên cứu sau này bác bỏ, nhưng những đóng góp học thuật của ông vẫn không thể xóa nhòa.

Dưới sự giới thiệu của Lamarck, Mirabeau, một lần nữa đứng trước bờ vực phá sản, đã bí mật liên hệ với Hoàng hậu. Trên thực tế, ngay từ tháng 7 năm ngoái, tức là sau khi ngục Bastille bị chiếm, Mirabeau đã cố gắng liên hệ với Hoàng hậu. Nhưng lúc đó Hoàng hậu hoàn toàn khinh thường một kẻ phóng đãng như Mirabeau. Bà ta không hề quan tâm mà từ chối đề nghị của ông ta, cứ như ông ta chỉ là một con ruồi đáng ghét.

Nhưng hiện tại, để mua chuộc người này, cái giá phải trả đã cao hơn rất nhiều. Người ta nói rằng Hoàng hậu đã chuẩn bị bốn tờ séc, mỗi tờ trị giá 250.000 livre, mới nhận được sự giúp đỡ của Mirabeau. Cũng chính dưới sự thúc đẩy ngầm của Mirabeau, gia đình nhà vua mới có thể chuyển từ cung điện Tuileries gần trung tâm thành phố, do đó khó trốn thoát hơn, đến cung điện Saint-Cloud dễ trốn thoát hơn.

"Em yêu, anh có nghĩ lời Mirabeau nói đúng không?" Hoàng hậu Marie hỏi. Nhưng người đàn ông được bà gọi là "em yêu" không phải là Vua Louis XVI, mà là một người Thụy Điển tên là Axel von Fersen. Ông là con trai của một nghị sĩ được kính trọng trong Viện quý tộc Thụy Điển, đồng thời cũng là tình nhân bí mật và người mà Hoàng hậu Marie thực sự tin tưởng.

"Mirabeau là một người rất tài năng và mưu mẹo." Fersen thở dài, "Nhưng cũng chính vì vậy, em không biết, liệu chúng ta có thể tin tưởng ông ta không."

Hoàng hậu Marie gật đầu: "Anh nói đúng. Lafayette không hề trung thành với nhà vua, nhưng ít nhất, ông ta vẫn là một người có lý tưởng, có giới hạn. Nhưng Mirabeau, ông ta là một kẻ xấu xa đáng xuống địa ngục! Em thực sự rất khó tin ông ta. Hơn nữa, nếu lúc đó không phải họ..."

Fersen thở dài, ông biết cả mình và Hoàng hậu đều không thể đấu trí lại con cáo già Mirabeau này. Hơn nữa, Hoàng hậu vẫn còn canh cánh chuyện Mirabeau đứng đầu cuộc nổi dậy khi xưa. Mặc dù ai cũng biết, bây giờ không phải lúc truy cứu chuyện này, nhưng nỗi oán hận trong lòng vẫn luôn khó mà nguôi ngoai.
 
Pháp Lan Tây Chi Hồ - 法兰西之狐
Chương 66 : Đào thoát (1)


Chương 66: Đào thoát (1)

Thành thật mà nói, vì sự cảnh giác và nỗi sợ hãi đối với Mirabeau, nhà vua và hoàng hậu đã không hành động theo lời khuyên của ông ta. Nhìn lại từ góc độ sau này, đó có lẽ là cơ hội tốt nhất của họ.

Cả Mirabeau và Lafayette đều đã cảnh báo nhà vua và hoàng hậu về cùng một điều, đó là những người thân của họ không đáng tin cậy. Khi Mirabeau chọn địa điểm trốn thoát, ông còn đặc biệt nhấn mạnh rằng nhà vua tuyệt đối không được chạy đến nơi quá gần biên giới. Một trong những lý do cho việc này là để tránh những người cùng huyết thống làm hại nhà vua.

Cũng có người cho rằng, việc nhà vua và hoàng hậu không nghe theo lời khuyên của Mirabeau, ngoài sự thiếu tin tưởng đối với ông ta, còn một lý do nữa, đó là họ căn bản không muốn chấp nhận chế độ quân chủ lập hiến. Trốn thoát đến Lyon, chỉ dựa vào sức mạnh của Lyon thì không đủ để chống lại Paris, chứ đừng nói đến việc áp chế Paris. Cuối cùng có lẽ có thể đạt được một thỏa hiệp nào đó, nhưng thỏa hiệp đó vẫn là thỏa hiệp mà Paris chiếm ưu thế.

Tuy nhiên, trong việc đào thoát, hoàng hậu dần dần đã thuyết phục được nhà vua, nhất định phải thoát khỏi Paris. Chỉ là đủ loại chuyện đã khiến hành động đào thoát liên tục bị trì hoãn.

Louis XVI và Marie Antoinette đều có thể nói là điển hình của những người "sinh ra trong cung cấm, lớn lên trong tay phụ nữ". Họ hoàn toàn không có kinh nghiệm trong việc lên kế hoạch đào thoát. Nếu họ có thể tin tưởng Mirabeau, thì kẻ thường xuyên trốn tránh vì ngoại tình và nợ nần này chắc chắn có thể cung cấp không ít sự giúp đỡ.

Tuy nhiên, một mặt là nhà vua và hoàng hậu đều không tin Mirabeau, mặt khác dường như Chúa cũng không còn ưu ái hoàng tộc Pháp vốn hiếu thảo – Mirabeau đột nhiên qua đời.

Đương nhiên, Mirabeau không phải bị Pierre Bellec dùng rượu phụ tử đầu độc. Nhưng cái chết của Mirabeau quả thực có liên quan mật thiết đến rượu. Người ta nói rằng, trong thời gian túng thiếu trước đó, ông đã bỏ một số thói quen xấu làm hại sức khỏe, nhưng sau khi có nguồn tài chính mới, những thói quen xấu đó lại càng trở nên tồi tệ hơn. Ví dụ như nghiện rượu, tham ăn và một số chuyện không tiện miêu tả.

Người ta nói rằng Mirabeau sẽ cùng một số kỹ nữ tiệc tùng thâu đêm suốt sáng. Để có thể liên tục thưởng thức rượu ngon món lạ mà không bị giới hạn bởi dung lượng dạ dày có hạn, ông Mirabeau đã noi gương các vị hiền triết La Mã cổ đại – khi họ ăn no uống say, liền dùng một chút thuốc gây nôn, rồi nôn ra ồ ạt, sau đó lại tiếp tục ăn uống.

Ở thời sau này, những người có chút kiến thức về sức khỏe đều biết hành động đó tàn phá sức khỏe đến mức nào, tuy nhiên người thời đó lại không hiểu những điều này. Vì vậy, sau một đêm tiệc tùng thâu đêm khác, Mirabeau đột nhiên đổ bệnh. Bệnh tình diễn biến rất nhanh, không lâu sau, bệnh tật đã đánh bại Mirabeau.

Mirabeau tuy là một kẻ phóng đãng nhưng ông học rộng hiểu sâu, có cái nhìn sâu sắc, lại giỏi điều hòa các mối quan hệ. Cái chết của ông đã khiến các phe phái trong Quốc hội mất đi một người điều phối có thể được mọi người chấp nhận.

Tuy nhiên, cái chết của Mirabeau tạm thời không ảnh hưởng nhiều đến Joseph và nhóm của anh. Trong khoảng thời gian này, Joseph và Napoleon gần như dành toàn bộ thời gian để xây dựng đội quân nhỏ của họ.

Quy mô của đơn vị "Hồng quân" này đã vượt quá một chút so với ước tính ban đầu. Ban đầu, Joseph và nhóm của anh chỉ định thành lập một đơn vị cấp đại đội, nhưng họ nhanh chóng nhận ra rằng, do tính chất đặc biệt của đơn vị này, số lượng nhân sự hỗ trợ cần thiết lại nhiều hơn dự kiến. Tính toán kỹ lưỡng, cộng thêm số nhân sự này, tổng số người của toàn đơn vị dù thế nào cũng phải vượt quá 600 người.

Việc tăng nhân sự, hậu quả trực tiếp đầu tiên là chi phí tăng lên. Giống như những câu chuyện vậy, dự toán ban đầu của một dự án và chi phí cuối cùng luôn có thể chênh lệch gấp mấy lần.

May mắn thay, Lafayette sau khi xem xét kỹ lưỡng dự án vẫn cho rằng số tiền này đáng để chi, dự án mới có thể tiếp tục được đẩy mạnh. Tuy nhiên, ông ta vẫn nói đùa:

"Joseph, đội quân hơn sáu trăm người của anh, lính chính quy có thể xếp đội hình chiến đấu chỉ hơn sáu mươi người, cộng thêm pháo binh và kỵ binh cũng chưa đến hai trăm người, nhưng các nhân viên hậu cần lại có gần bốn trăm người. Đến lúc đó, tôi kéo một đội quân khoảng hai trăm người đến đánh với các anh, nếu bị các anh đánh bại, họ sẽ nói: 'Các anh dùng sáu trăm người đánh hai trăm người chúng tôi.' Còn nếu tôi kéo một đội quân hai trăm người đến, các anh lại chỉ có bấy nhiêu binh lính..."

Lúc đó, Napoleon đang đi sau Joseph liền lên tiếng: "Đội quân của chúng tôi ít nhất có thể đánh một nghìn người."

Lafayette nghe xong, chỉ liếc nhìn người thanh niên này một cái, rõ ràng, ông ta coi lời Napoleon nói là sự kiêu ngạo của một người trẻ tuổi bình thường. Tuy nhiên Lafayette là một người rất khoan dung, ông ta không muốn so đo với người trẻ tuổi, nên ông ta chỉ cười mà không nói gì thêm.

Có được sự ủng hộ của Lafayette, việc thành lập đội quân này diễn ra rất thuận lợi. Hai tháng sau, hầu hết nhân sự và trang bị của đội quân này đã cơ bản hoàn tất, Joseph và Napoleon bắt đầu bước vào công việc căng thẳng.

Đội quân này là một đội quân bao gồm nhiều binh chủng, ngoài bộ binh, còn có một đơn vị pháo binh có quy mô tương đối lớn, sở hữu tám khẩu đại bác – Napoleon và Joseph đều cho rằng, chiến tranh hiện đại chính là pháo chiến. Trong hầu hết các trường hợp, kế hoạch tác chiến nên xoay quanh việc làm thế nào để phát huy hỏa lực pháo binh một cách hiệu quả.

Binh lính và sĩ quan cấp thấp trong đơn vị này phần lớn cũng được Lafayette ưu tiên chọn từ quân đội Pháp gần Paris, vì vậy sau hơn một tháng huấn luyện, toàn bộ đơn vị cơ bản đã hình thành. Tuy nhiên, điều mà Joseph và Napoleon không ngờ tới là nhiệm vụ tác chiến đầu tiên của họ lại không phải là sửa chữa các đơn vị khác, mà là đi bắt nhà vua trở về.

Joseph nhận được lệnh vào buổi sáng. Lệnh do Tướng Lafayette ký, nội dung đại khái là có kẻ thù cách mạng đã "bắt cóc" gia đình nhà vua, và đưa họ rời khỏi Paris. Vì vậy bây giờ tướng quân ra lệnh quân đội ngay lập tức chuyển sang trạng thái cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu bất cứ lúc nào.

"Nhà vua bị bắt cóc?" Vừa nhận được lệnh này, Napoleon không khỏi cười lạnh hỏi lại, "Ai đã bắt cóc ông ấy? E rằng là chính ông ấy thôi?"

"Napoleon, đây không phải là điều chúng ta nên suy nghĩ bây giờ." Joseph vừa nói vừa nháy mắt với Napoleon.

Napoleon hiểu rằng Joseph chắc chắn có điều muốn nói, chỉ là trước mặt những người khác, không tiện nói ra. Thế là hắn ngậm miệng, không nói gì nữa.

"Có ai biết nhà vua đi về hướng nào không?" Joseph hỏi người truyền lệnh.

"Có người nói họ có thể đi về Lyon, cũng có người nói họ đi về hướng Montmédy." Người truyền lệnh trả lời, "Quốc hội đã phái đại diện đuổi theo về hai hướng đó. Tướng quân yêu cầu các anh luôn sẵn sàng ứng phó, một khi có lệnh, các anh phải hành động ngay lập tức."

"Được rồi, anh về báo cáo tướng quân, chúng tôi có thể chuẩn bị sẵn sàng trong mười phút, luôn chờ lệnh của ông ấy." Joseph trả lời.

Người truyền lệnh liền chào anh một cái, rồi chạy ra ngoài, nhảy lên ngựa đi về hướng khác.

Nhìn thấy người truyền lệnh đã đi xa, Napoleon liền nói: "Joseph, sắp có chiến tranh rồi!" Joseph nhận thấy, mặt Napoleon đỏ bừng vì phấn khích.

"Bình tĩnh chút, nhà vua còn chưa chạy thoát đâu, nói không chừng sẽ bị bắt lại." Mặc dù Joseph học lịch sử không tốt, nhưng cũng biết Louis XVI cuối cùng đã lên máy chém. Vì vậy anh hoàn toàn không đánh giá cao cuộc đào thoát lần này của nhà vua. Lý do rất đơn giản, nếu nhà vua thực sự dễ dàng trốn thoát như vậy, thì làm sao lại bị đưa lên máy chém?

Nhưng Napoleon rõ ràng không nghĩ vậy, hắn nói: "Joseph, anh đúng là một thằng ngu! Sao anh lại còn có ảo tưởng như vậy! Anh không nghĩ xem, một cỗ xe ngựa nhẹ hai ngựa kéo, một đêm có thể chạy được bao xa. Tôi tin rằng nhà vua trước đó nhất định đã chuẩn bị kỹ lưỡng, trên đường đi chắc chắn có người đón tiếp ông ấy. Những người này thậm chí không cần làm gì khác, chỉ cần chuẩn bị một cỗ xe ngựa nhẹ khác ở đó, nhà vua vừa đến, lập tức đổi xe ngựa, rồi phi nước đại với tốc độ nhanh nhất, như vậy nếu ông ấy xuất phát vào nửa đêm, đến bây giờ, ông ấy hẳn đã đến biên giới, và hội quân với những người bảo hoàng, cùng những người Áo kia rồi. Đại diện Quốc hội dù có chạy rã chân cũng không thể đuổi kịp họ. Tôi nghĩ bài toán này đơn giản đến tột cùng, ngay cả đối với một kẻ ngốc như anh. Tôi thực sự không biết sao anh lại còn có ảo tưởng như vậy..."

"Tôi cũng không biết," Joseph nói, "Tôi chỉ có cảm giác như vậy, tôi luôn cảm thấy, vị vua của chúng ta, dường như không thể làm được những việc dứt khoát như anh nói."

"Vị vua của chúng ta quả thật là một kẻ không dứt khoát, nhưng, nhưng ông ấy cũng không đến mức ngu ngốc như vậy chứ?" Napoleon nói.

"Ai biết được?" Joseph dang tay ra.

Tuy nhiên, đến chiều ngày thứ ba, một mệnh lệnh mới đã được truyền đến, mệnh lệnh này đã xác nhận suy đoán của Joseph – nhà vua quả nhiên đã bị chặn lại!

"Đại diện Quốc hội đã chặn gia đình nhà vua tại Varennes. Một số kỵ binh đánh thuê đang hoạt động gần đó, địa phương chỉ có một lượng nhỏ Vệ binh Quốc gia chịu trách nhiệm bảo vệ nhà vua. Tướng Lafayette ra lệnh cho các anh, lập tức xuất phát, đi bảo vệ gia đình nhà vua, và đưa họ trở về Paris."

Người truyền lệnh giao lệnh có chữ ký của Lafayette cho Joseph rồi rời đi. Joseph lập tức ra lệnh cho đội trưởng kỵ binh cấp dưới Robert dẫn kỵ binh đi trước, còn anh và Napoleon thì dẫn bộ binh đi sau.

Napoleon đã từng muốn đi theo kỵ binh, nhưng đã bị Joseph ngăn cản. Bởi vì Joseph không muốn bản thân và em trai mình nổi bật vào thời điểm này.

"Tình hình hiện tại vẫn rất hỗn loạn, lúc này, chúng ta phải cố gắng hết sức để che giấu lập trường chính trị của mình. Chúng ta khác với những người khác. Những người khác muốn thăng tiến, chỉ có thể dựa vào phe phái và tham nhũng. Nhưng chúng ta thì khác, chúng ta có thể dựa vào tài năng và tham nhũng. Vì vậy chúng ta phải cố gắng hết sức tránh những phe phái nguy hiểm." Joseph nói với Napoleon như vậy.

"Anh trai của tôi, anh thật là cẩn trọng." Napoleon nói. Từ khóe miệng hơi nhếch lên của hắn, Joseph nhìn ra, hắn thực ra muốn nói nhiều khả năng là: "Joseph, anh đúng là một kẻ hèn nhát."
 
Pháp Lan Tây Chi Hồ - 法兰西之狐
Chương 67 : Đào thoát (2)


Chương 67: Đào thoát (2)

"Thằng hèn" Joseph cùng Napoleon và toán bộ binh chậm rãi hành quân về hướng Varennes, trên đường đi, liên tục nhận được tin tức mới.

Nghe nói, xe ngựa của nhà vua đã bị lộ hành tung vào chiều tối ngày thứ hai sau khi đào thoát, khi dừng chân tại một trạm dừng chân ở thị trấn Sainte-Menehould. Sau đó bị Hội đồng thành phố và Vệ binh Quốc gia chặn lại tại Varennes.

"Chuyện gì vậy? Sao họ có thể đến Sainte-Menehould vào chiều tối ngày thứ hai được?" Napoleon vẫn không hiểu chuyện gì đang xảy ra, "Nếu là tôi, thời gian đó đủ để tôi chạy đi chạy về giữa Paris và Montmédy rồi!"

Tuy nhiên, câu hỏi này nhanh chóng được giải đáp. Đến sáng ngày thứ tư, bộ binh do Joseph và Napoleon dẫn đầu cuối cùng cũng gặp được nhà vua. Lúc này, xung quanh xe ngựa của nhà vua đã có vài nghìn người. Những người này phần lớn là Vệ binh Quốc gia và dân thường của các thị trấn dọc đường, họ đều cầm đủ loại vũ khí, "hộ tống" bên cạnh xe ngựa của nhà vua, còn kỵ binh do Robert dẫn đầu thì đi theo sau xe ngựa.

"Họ lại dùng một chiếc xe như thế này! Họ đang bỏ trốn hay đang đi dã ngoại vậy?" Nhìn chiếc xe ngựa của nhà vua, Napoleon tròn mắt ngạc nhiên.

Quả thật, chiếc xe ngựa của nhà vua quá không phù hợp để đào thoát.

Đây là một chiếc xe ngựa bốn bánh siêu lớn sang trọng, cần tới mười hai con ngựa kéo. Chiếc xe không chỉ lớn mà còn được trang trí tinh xảo, từ những phù điêu lộng lẫy trên cửa xe cho đến những chiếc đèn ngựa bằng vàng, tất cả đều cực kỳ xa hoa. Gia đình nhà vua, cùng với gia sư và bảo mẫu, tổng cộng tới chín người đều ngồi trong chiếc xe sang trọng này.

"Ai đã lên kế hoạch cho nhà vua dùng chiếc xe này? Ông ta chỉ thiếu mỗi việc khắc hoa loa kèn vàng lên cửa xe nữa thôi! Chẳng lẽ sợ người ta không chú ý sao! Trời ơi, xung quanh nhà vua toàn là những kẻ ngu ngốc như thế nào vậy!" Napoleon không kìm được nói với Joseph.

"Napoleon, đừng kích động. Anh phải biết, chỉ số IQ của con người không có giới hạn dưới." Joseph lắc đầu nói, "Một số người luôn có thể khiến anh kinh ngạc vì sự ngu ngốc của họ."

Cuộc đào thoát của Louis XVI lần này thực sự được tổ chức rất vụng về. Kể từ khi quyết tâm rời Paris, gia đình nhà vua đã chuẩn bị cho việc này. Cuộc đào thoát này do Hoàng hậu Marie chủ trì, và do tình nhân của bà là Fersen cụ thể sắp xếp. Theo kế hoạch ban đầu của Fersen, họ nên đi bằng vài chiếc xe ngựa nhẹ hai bánh, thoát ra từ các con đường khác nhau.

Nếu làm như vậy, Quốc hội gần như không thể bắt lại được nhà vua đã trốn thoát. Tuy nhiên, Hoàng hậu lại rất phản đối phương án này, vì điều đó có nghĩa là trên đường trốn thoát, bà phải tách khỏi các con. Trong trường hợp đó, nếu các con bị sốt thì sao? Nếu các con bị lạc thì sao? Nếu... Thế là Hoàng hậu kiên quyết tuyên bố: "Cả gia đình phải ở bên nhau trọn vẹn, tuyệt đối không được chia cắt."

Rõ ràng, một chiếc xe ngựa nhẹ hai bánh dù thế nào cũng không thể chứa hết cả gia đình nhà vua một cách gọn gàng. Và Hoàng hậu trong chuyện này lại tỏ ra vô cùng cố chấp, không ai có thể thuyết phục được bà. Về lý thuyết, nhà vua có quyền lên tiếng nhiều hơn trong chuyện này, và nhà vua cũng hiểu rằng phương án ban đầu rõ ràng có tỷ lệ thành công cao hơn, nhưng nhà vua lại luôn im lặng, không bày tỏ ý kiến của mình. Cứ thế, phương án dùng xe ngựa nhẹ để trốn thoát đã bị loại bỏ. Lựa chọn duy nhất chỉ có thể là chiếc xe ngựa lớn bốn bánh.

Nếu chỉ là sử dụng xe ngựa bốn bánh, thực ra cũng không có gì to tát. Xe ngựa bốn bánh chạy trên đường gần Paris rất nhiều. Tìm một chiếc xe ngựa bưu điện bốn bánh tầm thường, rồi sắp xếp đón tiếp chu đáo, cơ hội trốn thoát thành công vẫn rất cao.

Tuy nhiên, Hoàng hậu vẫn không hài lòng với kế hoạch này, bởi vì môi trường trong xe ngựa bưu điện quá tệ, ghế cứng quá, bên trong quá chật chội... Nếu ngồi trong những chiếc xe như vậy mà xóc nảy một hoặc hai ngày, hoàng tử và công chúa nhất định sẽ bị ốm. Hơn nữa, trên đường đi, hoàng tử và công chúa còn cần bảo mẫu chăm sóc, họ cũng không muốn xa cô giáo Touzel của mình. Cộng thêm phu nhân Elisabeth, em gái nhà vua, và vệ sĩ, tính ra, chiếc xe ngựa này phải chứa được ít nhất chín người!

Thực ra, xe ngựa bưu điện bốn bánh cũng không phải là không thể chứa được nhiều người như vậy. Thậm chí, nếu cần, xe ngựa bưu điện có thể chứa gấp hai, ba lần số người này. Cần biết rằng, chỉ cần biết tận dụng không gian, bạn luôn có thể nhét thêm nhiều người vào một không gian hạn chế. Cần biết rằng, ở một quốc gia dân chủ lớn nhất ở đời sau, thậm chí một chiếc xe máy cũng có thể chở cả một đại đội sơn cước hoặc thậm chí một tiểu đoàn sơn cước.

Nhưng để những quý nhân như nhà vua, hoàng hậu, hoàng tử, công chúa có thể "gấp không gian" như những người hạ đẳng thì hoàn toàn không thể. Vì vậy, cách duy nhất là phải đóng một chiếc xe ngựa siêu lớn. Thế là Fersen đã đặc biệt tìm người đóng một chiếc xe ngựa siêu lớn, có thể đảm bảo chín người ngồi trên đó vẫn có không gian thoải mái.

Chiếc xe ngựa như vậy đương nhiên rất to lớn, để đảm bảo độ tin cậy, tránh việc bánh xe hay trục xe bị hỏng giữa đường, các bộ phận này lại cần được gia cố đặc biệt. Và tất cả điều này lại dẫn đến một hậu quả mới - chiếc xe quá nặng, đến mức số ngựa bình thường không thể kéo nổi. Vì vậy, phải chuẩn bị mười hai con ngựa cho chiếc xe ngựa này.

Mặc dù vậy, nếu được tổ chức tốt, tỷ lệ thành công của cuộc trốn thoát vẫn rất cao. Tuy nhiên, phía Áo, nơi chịu trách nhiệm đón tiếp, đã gặp một số vấn đề, dẫn đến thời gian trốn thoát liên tục bị trì hoãn. Và trong quá trình này, các kỵ binh dưới quyền Hầu tước de Bouillé, người chịu trách nhiệm đón tiếp nhà vua, đã nhiều lần điều động, cũng gây ra sự nghi ngờ cho người dân địa phương. Điều này đã đặt nền móng cho thất bại của cuộc trốn thoát sau này.

Tuy nhiên, dù vậy, cuộc đào thoát vẫn có cơ hội thành công rất cao.

Tuy nhiên, ngay vào đêm đào thoát theo dự kiến, Lafayette và Bailly đột nhiên cùng nhau yết kiến nhà vua. Cuộc viếng thăm này đã khiến Louis XVI và Hoàng hậu giật mình, họ còn tưởng là hành động đã bị bại lộ. Hóa ra Lafayette và họ không hề phát hiện ra hành động của nhà vua, mà chỉ đến để hòa giải mâu thuẫn giữa nhà vua và Quốc hội do chuyện của Giáo hội gần đây. Nhà vua nóng lòng mong họ nhanh chóng rời đi, nhưng lại không dám thể hiện sự khác biệt so với trước. Còn hai người này lại rất giỏi nói chuyện, họ đã ở trong cung điện cho đến tận 11 rưỡi đêm mới cáo từ. Điều này khiến thời gian khởi hành của nhà vua bị chậm hơn so với dự kiến ban đầu hơn một giờ.

Lafayette vừa rời đi, nhà vua lập tức trở về phòng mình, giả vờ lên giường ngủ để đánh lừa những người do thám được bố trí trong cung. Cửa vừa đóng, đèn vừa tắt, ông liền lập tức nhảy khỏi giường, chân trần chạy vào phòng con trai, quần áo, tóc giả và mũ đầy tớ cần để ngụy trang đã được đặt sẵn ở đó. Và con trai ông cũng đã lặng lẽ rời đi từ trước. Ông thay quần áo, lặng lẽ đi xuống cầu thang, thị vệ của Fersen dẫn đường cho ông. Nhà vua mặc áo khoác màu xanh lá cây, đội mũ đầy tớ, dễ dàng vượt qua sự kiểm tra của lính gác và bước ra khỏi cung điện. Người lính gác lúc đó còn lẩm bẩm một câu: "Thằng béo này béo thật, chắc chắn là một tên đầu bếp suốt ngày trộm đồ ăn ngon của nhà vua."

Nhà vua lên xe ngựa, tất cả mọi người đều đã có mặt. Fersen nới phanh xe, cuộc đào thoát bắt đầu.

Tuy nhiên, cuộc đào thoát này từ đầu đã không thuận lợi. Vì xe ngựa quá lớn, mà đường phố Paris lại quá chật hẹp, nên mỗi lần rẽ, tốc độ xe phải giảm xuống gần như dừng lại – điều này hoàn toàn nằm ngoài dự đoán của Fersen – dù sao trước đó chưa ai từng lái một chiếc xe ngựa khổng lồ như vậy. Kết quả là chỉ riêng việc rời khỏi Paris đã mất tới hai giờ đồng hồ. Gấp đôi thời gian bình thường.

Mãi đến khi xe ngựa khó khăn lắm mới ra khỏi Paris. Ở đây, xe ngựa đã thay người đánh xe, Fersen chuyển sang một chiếc xe ngựa nhẹ hơn, rời đi theo một con đường khác. Nếu sau đó, chiếc xe ngựa này có thể phi nước đại hết tốc lực, thì gia đình nhà vua vẫn có thể trốn thoát. Tuy nhiên, chiếc xe ngựa này quá nặng, người đánh xe lo lắng nếu đi quá nhanh vào ban đêm, có thể khiến bánh xe va vào ổ gà trên đường, gây hỏng bánh và trục xe. Vì vậy, tốc độ của xe ngựa vẫn không thể nhanh được.

Nhưng dù sao đi nữa, chiếc xe ngựa cuối cùng cũng không ngừng rời xa Paris, rời xa nhà tù của gia đình nhà vua.

Cứ thế, trong cuộc chạy trốn, trời dần sáng, ngựa cũng bắt đầu mệt mỏi. Chiếc xe ngựa dừng lại ở điểm đổi ngựa đã định, nhà vua cũng xuống xe để hít thở – dù chiếc xe ngựa có sang trọng đến đâu, ngồi lâu vẫn khiến người ta mệt mỏi.

Tuy nhiên, nhà vua dường như đã hơi quên mất tình cảnh của mình, sau khi xuống xe, ông lại bắt chuyện với những người nông dân bên đường. Hoàn toàn không nghĩ đến việc làm như vậy liệu có làm lộ hành tung của mình hay không. Cần biết rằng, chiếc xe ngựa của ông vốn đã đủ nổi bật rồi, còn hình ảnh của bản thân ông thì có trên các bức chân dung ở các tòa thị chính và trên những đồng Louis vàng. Thực tế, những đại diện Quốc hội sau này đuổi theo chính là dựa vào những manh mối do những nhân chứng này cung cấp mà đuổi kịp nhà vua.

Tiếp theo, trên đường đi, xe ngựa lại nhiều lần dừng lại, để những hành khách quý tộc trên xe có thể nghỉ ngơi thật tốt. Cứ thế, hành trình của họ lại chậm hơn rất nhiều so với dự kiến.

Khoảng hơn bốn giờ chiều cùng ngày, xe ngựa đến Châlons. Theo kế hoạch, kỵ binh của Hầu tước de Bouillé mang theo ngựa thay thế lẽ ra phải đón nhà vua ở phía trước không xa, sau đó hộ tống họ đến Montmédy.

Tuy nhiên, ở đây, nhà vua đã không gặp được đội kỵ binh này. Ngược lại, chính chiếc xe ngựa quá phô trương của họ đã gây ra sự nghi ngờ cho người dân địa phương.

Tại điểm hẹn đã định, nhà vua chỉ gặp một người lính kỵ binh. Người lính kỵ binh đó nói với họ rằng Công tước Choiseul đã dẫn theo kỵ binh Đức (vì kỵ binh Pháp có thể nghiêng về phía Quốc hội, không đáng tin cậy, nên chỉ có thể dùng lính đánh thuê này) đợi ở đây nhiều giờ. Nhiều lính đánh thuê ở đây tự nhiên đã gây chú ý cho người dân địa phương. Để tránh gây thêm nghi ngờ, Công tước đã dẫn kỵ binh rời đi trước. Tuy nhiên, ông ta nói với nhà vua rằng, hãy tiếp tục đi về phía trước, khoảng hai giờ nữa, ở Sainte-Menehould vẫn có một đội kỵ binh khác đang chờ họ.

Lúc này, trời đã tối, ngựa trên chiếc xe ngựa của nhà vua cũng đã mệt mỏi rã rời. Họ lại đi thêm hơn hai giờ nữa, đến điểm hẹn tiếp theo, tuy nhiên, nơi này vẫn không có kỵ binh đang chờ họ – hai giờ trước kỵ binh vẫn còn ở đây, nhưng vì một lệnh truyền sai, kỵ binh đã đi sang một con đường khác để chờ nhà vua.

Không gặp được kỵ binh, gia đình nhà vua chỉ còn cách tiếp tục đi xe ngựa về phía trước, và lúc này, chiếc xe ngựa sang trọng chạy suốt đêm của họ đã gây ra sự nghi ngờ cho người dân Sainte-Menehould. Trưởng trạm ngựa Drouet khi nhà vua xuống xe nghỉ ngơi đã phát hiện ra ông rất giống người trên đồng Louis vàng, liền vội vàng thông báo cho Hội đồng thành phố. Và lúc này, chiếc xe ngựa đã rời Sainte-Menehould tiếp tục đi về phía trước.

Hội đồng thành phố Sainte-Menehould cử Drouet đuổi theo nhà vua, anh ta cưỡi ngựa, đi đường tắt đến thị trấn Varennes, nơi là con đường bắt buộc phải đi qua Montmédy, trước nhà vua. Dân chúng Varennes sau khi nhận được tin tức này đã rung chuông báo động, chặn đoàn người của nhà vua – đây chính là điểm cuối của cuộc đào thoát của nhà vua, lúc này ông ta còn cách đích đến hai giờ hành trình.

Lúc này, Công tước Choiseul sau khi nhận được tin tức đã dẫn kỵ binh đến, nhưng kỵ binh nhẹ của ông ta đã bị Vệ binh Quốc gia Varennes, những người không chiếm ưu thế về số lượng, chặn lại. Mặc dù họ đã có thể nhìn thấy chiếc xe ngựa sang trọng của nhà vua, nhưng vào lúc này, chỉ một gang tấc cũng là thiên đường. Kỵ binh của Công tước Choiseul đã không tấn công Vệ binh Quốc gia mà rút lui. Có lẽ họ sợ rằng cuộc chiến sẽ làm hại nhà vua, có lẽ để nhà vua bị bắt lại, đối với một số người, thậm chí còn tốt hơn... Ai biết được?
 
Pháp Lan Tây Chi Hồ - 法兰西之狐
Chương 68 : Bỏ phiếu (1)


Chương 68: Bỏ phiếu (1)

Cuộc đào thoát của nhà vua dù chỉ là một trò hề, nhưng nó đã làm thay đổi hoàn toàn cục diện đất nước. Trước đó, mặc dù trong xã hội có một số người, như Marat, ra sức tấn công nhà vua, nhưng trong Quốc hội, phe ôn hòa vẫn chiếm ưu thế rõ rệt. Đặc biệt là sau khi nhà vua tuyên thệ trung thành với hiến pháp, điều này càng rõ ràng hơn. Thực tế, vào thời điểm đó, ngay cả những người cấp tiến như Robespierre và Danton cũng đang hô vang vạn tuế Louis XVI. Khi đó, sự khác biệt giữa cấp tiến và ôn hòa chỉ là những khác biệt về kỹ thuật, ví dụ như có nên yêu cầu giáo sĩ tuyên thệ trung thành với nhà nước hay không, có nên áp dụng hình thức bầu cử dân chủ để chọn giám mục hay không. Nhưng sau sự kiện Louis XVI bỏ trốn, tình hình đột nhiên thay đổi.

Sau khi phát hiện nhà vua bỏ trốn, Lafayette lập tức tuyên bố nhà vua bị "kẻ thù của quốc gia" bắt cóc. Lời tuyên bố này ban đầu đã lừa được không ít người. Tuy nhiên, không lâu sau, người ta đã tìm thấy một lá thư do nhà vua để lại trong cung điện. Trong thư, nhà vua tuyên bố mình bị bắt cóc đến Paris, và tất cả các văn kiện ông đã ký sau tháng 7 năm 1789 đều là do bị ép buộc, do đó đều vô hiệu.

Khi lá thư này được phát hiện, Lafayette đang sắp xếp việc "giải cứu" nhà vua và các công việc chuẩn bị hậu sự khác. (Thực ra, ông ta cũng không ngờ rằng họ lại có thể bắt được nhà vua trở lại). Vì vậy, không kịp phong tỏa tin tức, kết quả là chỉ trong chốc lát, chuyện về lá thư này đã lan truyền khắp nơi. Mặc dù sau đó Lafayette đã hết sức tuyên bố lá thư này là giả mạo, là do nhà vua bị những kẻ bắt cóc uy hiếp mà viết. Nhưng lời giải thích như vậy đã lập tức mất đi bất kỳ sức thuyết phục nào sau khi đoàn người của nhà vua trở về Paris. Bởi vì trong đoàn người của nhà vua bỏ trốn, ngoài nhà vua ra, chỉ có một người đánh xe là đàn ông trưởng thành – điều này cho thấy nhà vua căn bản không phải bị người khác ép buộc!

Tuy nhiên, bí ẩn của chính trị nhiều khi nằm ở chỗ nói dối một cách trắng trợn. Mặc dù biết rõ nhà vua từ tận đáy lòng phản đối cách mạng, phản đối chế độ quân chủ lập hiến. Nhưng đối với nhiều nghị sĩ trong Quốc hội, việc duy trì chế độ quân chủ lập hiến vẫn phù hợp với lợi ích của họ. Vì vậy, những người này cứ giả vờ như không biết nhà vua phản đối cách mạng, không biết nhà vua phản đối chế độ quân chủ lập hiến, tiếp tục ủng hộ chế độ quân chủ lập hiến, bảo vệ nhà vua.

Nhưng uy tín của nhà vua trong lòng dân chúng đã hoàn toàn bị việc này hủy hoại. Những người dân tức giận đã đập phá đủ thứ liên quan đến hoàng gia. Những vật dụng trên phố có liên quan đến hoa diên vĩ (biểu tượng của nhà Bourbon) hoặc bị đập phá, hoặc bị che phủ. Bởi vì đa số nghị sĩ trong Quốc hội vẫn ủng hộ chế độ quân chủ lập hiến, nên những người dân nghèo ở tầng lớp dưới đã trút sự tức giận về cuộc sống không như ý vào họ. Trong mắt họ, những người này và nhà vua cùng nhau cấu kết, ức hiếp nhân dân. Chính vì những người này, sau cách mạng, cuộc sống của nhân dân vẫn không được cải thiện dù chỉ một chút.

Sự tức giận này thực ra vẫn luôn tồn tại, chỉ vì hai lý do mà nó ẩn chứa như dung nham. Lý do đầu tiên là kỳ vọng của họ vào Quốc hội lập hiến, họ lúc đó vẫn tin rằng Quốc hội lập hiến có thể đại diện cho lợi ích của họ, đang lên tiếng vì họ, chỉ cần kiên nhẫn chờ đợi một chút, những ngày tốt đẹp chắc chắn sẽ đến. Tuy nhiên, trong suốt thời gian qua, sự kiên nhẫn này lại không ngừng bị tiêu hao.

Trong Hiến pháp năm 1791 được Quốc hội thông qua, công dân Pháp được chia thành "công dân tích cực" và "công dân thụ động" dựa trên tình hình tài sản. (Luật pháp quy định chỉ những người đóng thuế đạt một mức nhất định mới có quyền bầu cử và ứng cử, mới là công dân tích cực. Điều này theo một nghĩa nào đó, chính là hạn chế quyền công dân dựa trên tài sản). Vài ngày trước khi nhà vua bỏ trốn, Quốc hội vừa thông qua Luật Le Chapelier nổi tiếng. Theo luật này, nghiêm cấm công nhân tổ chức công đoàn và đình công, người vi phạm sẽ bị phạt 500 livre, tước quyền công dân 1 năm, người cầm đầu bị phạt 1000 livre, bị kết án 3 tháng tù.

Những đạo luật này không những không bảo vệ lợi ích của tầng lớp thấp nhất, mà ngược lại còn tăng thêm sự ràng buộc đối với họ, điều này đương nhiên đã nhanh chóng làm hao mòn niềm tin của người dân tầng lớp thấp đối với họ.

Còn lý do thứ hai là những người dân này thiếu người lãnh đạo.

Nhưng việc nhà vua bỏ trốn đã giải quyết cả hai vấn đề này. Những hành động trước đây của Quốc hội lập hiến, cộng thêm ảnh hưởng của sự kiện nhà vua bỏ trốn, đã khiến địa vị của Quốc hội trong lòng người dân tầng lớp dưới giảm sút đáng kể, có thể nói, Quốc hội lập hiến hiện tại đã mất đi niềm tin của người dân tầng lớp dưới.

Và sau sự kiện nhà vua bỏ trốn, các cuộc biểu tình của người dân tầng lớp dưới cũng đã khiến một bộ phận nghị sĩ cấp tiến nhìn thấy cơ hội mới. Họ nhận thấy rõ ràng rằng, một khi họ đứng về phía người dân tầng lớp dưới, họ có thể có được rất nhiều nguồn lực chính trị. Brissot, Bonneville và Condorcet công khai tuyên bố Pháp nên xem xét áp dụng chế độ cộng hòa.

Thế là, mọi chuyện lại trở nên phức tạp hơn.

Tuy nhiên, những chuyện lộn xộn này dường như không ảnh hưởng đến Joseph và Napoleon. Ngược lại, vì khả năng chiến tranh đang gia tăng, nên công việc của họ càng trở nên gấp gáp hơn. Các đơn vị quân đội mới được sắp xếp để tiến hành diễn tập đối kháng với họ, trong những cuộc diễn tập này, Napoleon không ít lần dùng đủ loại chiêu trò như đánh úp, phục kích pháo binh để đánh bại họ tan tác. Đến nỗi Napoleon, một thiếu úy mới chỉ là thiếu úy, lại nổi danh trong Vệ binh Quốc gia Paris.

Nhưng rất nhanh sau đó, một sự kiện bất ngờ lại một lần nữa làm gián đoạn công việc của Joseph.

Vào ngày 16, Quốc hội chính thức tuyên bố nhà vua và hoàng hậu vô tội, họ bị "bắt cóc". Đương nhiên, Quốc hội cũng giả vờ tuyên bố sẽ trừng phạt nghiêm khắc những kẻ "bắt cóc".

Quyết định này đã chọc giận những người sans-culottes (tên gọi những người dân lao động nghèo ở Pháp trong Cách mạng), vào ngày 17, dưới sự lãnh đạo của một số nhân vật Cộng hòa, một nhóm sans-culottes đã đến quảng trường Champ de Mars gần Tòa thị chính để biểu tình. Tại đó, họ đã bị Vệ binh Quốc gia do Lafayette chỉ huy đàn áp, gây ra thương vong nặng nề.

Về việc này, Lafayette giải thích rằng những kẻ bạo loạn đã tấn công Vệ binh Quốc gia đang duy trì trật tự trước. Và Vệ binh Quốc gia đã treo cờ đỏ trên Tòa thị chính, và sau ba lần cảnh cáo những kẻ bạo loạn, mới nổ súng. (Theo đạo luật mà Quốc hội đã thông qua trước đó, Tòa thị chính trước khi dẹp loạn cần phải treo cờ đỏ, sau đó ba lần cảnh cáo, mới được sử dụng vũ lực gây chết người.) Nhưng những người Cộng hòa, và những người sans-culottes lại tố cáo Lafayette nói dối, theo lời họ, Vệ binh Quốc gia do Lafayette chỉ huy chỉ treo cờ đỏ, rồi hoàn toàn không đưa ra một lời cảnh cáo nào, đã nổ súng vào đám đông.

Đã nổ súng trấn áp rồi, vậy thì cứ tiếp tục trấn áp.

Lafayette tuyên bố trong Quốc hội rằng những người sans-culottes là những kẻ bạo loạn, và đằng sau họ còn có những kẻ âm mưu. Những kẻ âm mưu này chính là những tên trong Câu lạc bộ Cordeliers. Thế là Quốc hội đã thông qua lệnh bắt giữ một số thành viên quan trọng của Câu lạc bộ Cordeliers, trong đó có Danton và Desmoulins. Danton sau khi nhận được tin tức, lập tức trốn khỏi Paris. Về kỹ năng chạy trốn, ông ta giỏi hơn Louis XVI rất nhiều, vì vậy ông ta đã trốn sang Anh một cách thuận lợi. Còn Desmoulins cũng tìm một nơi để ẩn náu.

Trên thực tế, do hệ thống cảnh sát chưa được phục hồi, việc truy bắt... thực sự có tác dụng rất hạn chế.

Bề ngoài, Lafayette dường như chiếm thế thượng phong, nhưng một loạt hành động này lại khiến danh tiếng của ông ta bị ảnh hưởng nặng nề. Đặc biệt là trong Vệ binh Quốc gia, tồn tại một lượng lớn những người đồng cảm với Câu lạc bộ Cordeliers. Rất nhanh, thậm chí trong Vệ binh Quốc gia cũng đã xuất hiện những tiếng nói phản đối Lafayette. Và những tiếng nói như vậy đã làm lung lay đáng kể địa vị của Lafayette. Các đồng minh của ông ta, Duport, Barnave và anh em Lameth, mặc dù không có nhiều khác biệt về quan điểm chính trị với Lafayette, nhưng cũng vui mừng khi thấy địa vị của Lafayette bị tổn hại. Sau đó, một loạt hành động của Quốc hội thực tế đều được thực hiện dưới sự chủ trì của họ, nhưng mọi người lại đều cho rằng Lafayette đang thao túng tất cả. Vì vậy, không lâu sau, danh tiếng của Lafayette đã từ người hùng biến thành kẻ hành quyết và kẻ âm mưu.

Danh tiếng là một thứ rất kỳ lạ, đôi khi, danh tiếng trong sạch còn mỏng manh hơn cả tờ giấy trắng. Điều này, sự việc ông Mark Twain gặp phải khi tranh cử thống đốc cũng là một minh chứng.

Một buổi chiều sau sự kiện Champ de Mars, Joseph đang chuẩn bị tan sở thì tình cờ gặp Lafayette từ ngoài trở về. Lafayette mặt đầy mệt mỏi, thấy Joseph, ông liền gọi anh lại và nói: "Tối mai, câu lạc bộ sẽ có một cuộc họp quan trọng. Tôi hy vọng anh cũng có thể tham gia."

Joseph biết rằng "câu lạc bộ" mà Lafayette nói đến là "Câu lạc bộ Jacobin". Hiện tại, "Câu lạc bộ Brittany" sau khi chuyển đến Paris, đặt địa điểm của câu lạc bộ tại Tu viện Jacobin, đã chính thức đổi tên thành "Câu lạc bộ Bạn bè Hiến pháp".

Đối với các hoạt động của Câu lạc bộ Jacobin, Joseph luôn cố gắng tránh càng xa càng tốt. Huống chi là trong thời điểm hỗn loạn như vậy. Vì vậy, anh vội vàng bày tỏ rằng mình rất bận, có việc rất quan trọng, không thể tham gia cuộc họp này.

"Chuyện của quân đội sao?" Lafayette cau mày hỏi, đây là lý do Joseph thường dùng để vắng mặt trong các hoạt động của câu lạc bộ.

Joseph lập tức trả lời: "Không phải, là chuyện riêng của tôi." Bởi anh biết, nếu nói vì lý do công vụ, thì Lafayette, cấp trên trực tiếp của cấp trên trực tiếp của anh, chắc chắn sẽ ra lệnh anh tạm gác lại mọi công vụ.

Sau đó anh lại hỏi: "Tướng quân, tôi có thể hỏi, câu lạc bộ có chuyện gì quan trọng mà cần cả một thành viên ít khi đi như tôi cũng phải có mặt?"

"Câu lạc bộ sẽ tổ chức bầu cử lại để chọn ra chủ tịch câu lạc bộ mới. Anh có chuyện riêng gì mà không thể dành chút thời gian sao?" Lafayette trả lời.

Vào thời điểm này, Câu lạc bộ Jacobin vẫn chưa phải là một tổ chức cấp tiến. Nhưng những tiếng nói cấp tiến trong câu lạc bộ đã không nhỏ. Đặc biệt là gần đây, điều này càng rõ ràng. Hiện nay, nhiều tiếng nói từ câu lạc bộ đã không còn hòa hợp với Lafayette nữa. Nhưng đối với Lafayette, câu lạc bộ này là một công cụ quan trọng để ông ta giành được ảnh hưởng chính trị, không thể dễ dàng từ bỏ. Có lẽ Lafayette hy vọng thông qua cuộc bầu cử này, sẽ thanh lọc Câu lạc bộ Jacobin một lần.
 
Pháp Lan Tây Chi Hồ - 法兰西之狐
Chương 69 : Bỏ phiếu (2)


Chương 69: Bỏ phiếu (2)

Vừa nghe chuyện này, Joseph thấy mình càng không thể tham gia. Vì mặc dù anh ít khi tham gia các hoạt động của câu lạc bộ, nhưng cục diện hiện tại của câu lạc bộ anh cũng không hoàn toàn không biết. Kể từ sau sự kiện nhà vua bỏ trốn, nội bộ câu lạc bộ đã xảy ra chia rẽ. Trước đây, các thành viên của Câu lạc bộ Bạn bè Hiến pháp về cơ bản đều ủng hộ chế độ quân chủ lập hiến, nhưng sau sự kiện này, một số người đã chuyển sang ủng hộ chế độ cộng hòa. Và sau sự kiện ở Quảng trường Mars, sự chia rẽ này e rằng sẽ còn rõ ràng hơn.

Còn việc bầu chủ tịch câu lạc bộ mới, chủ tịch hiện tại chính là Lafayette, mặc dù thời gian gần đây ông ấy ít tham gia các hoạt động của câu lạc bộ hơn do bận công vụ. Nhưng ông ấy chắc chắn vẫn là một trong những ứng cử viên, và đối thủ cạnh tranh khác trong cuộc họp câu lạc bộ lần này, Joseph không cần nghĩ cũng biết chắc chắn là Robespierre. Hơn nữa anh ta dám chắc, Robespierre nhất định đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử này. Bởi vì rõ ràng, Lafayette đã không còn tự tin vào cuộc bầu cử này nữa, nếu không ông ta sẽ không nhất quyết kéo mình đi.

"Chuyện như vậy, thực sự không thể tham gia, nếu không cẩn thận, thực sự sẽ mất đầu!" Joseph nghĩ vậy, vội vàng nói: "Tướng quân, tôi không cố ý từ chối, chỉ là tôi..."

Trong chốc lát, Joseph cũng không nghĩ ra được lý do nào đáng tin cậy, mặt anh ta toát mồ hôi vì lo lắng.

"Sao vậy?" Lafayette cau mày nhìn Joseph, "Chẳng lẽ cậu có hẹn với cô gái nào sao? Nhưng chuyện này khá quan trọng, tôi mong cậu có thể tìm cách, cố gắng tham gia."

Joseph lúc này cuối cùng cũng nghĩ ra một cách, đó là giả bệnh. Anh quyết định trước tiên đồng ý, rồi tối nay về nhà sẽ giả bệnh, nhất định phải bệnh rất nặng, nặng đến mức không thể nhúc nhích được – Lafayette đâu thể mang cáng khiêng anh đi họp được?

Nghĩ kỹ kế sách như vậy, Joseph liền nói: "Vậy được, thưa tướng quân, tôi sẽ dành thời gian tham gia."

"Tốt lắm, tôi chờ cậu." Lafayette mỉm cười với Joseph. Còn Joseph sẽ bỏ phiếu cho ai, sẽ chọn ai giữa ông ta và Robespierre, Lafayette cảm thấy, điều này hoàn toàn không cần phải hỏi.

Đợi Lafayette đi rồi, Joseph vội vàng gọi Napoleon lại, trên đường về nhà kể lại chuyện này cho em trai, và thống nhất lời lẽ.

Tuy nhiên, khi hai người đến trước cửa nhà, Joseph lại đứng sững lại, vì anh thấy có hai người đang đợi trước cửa nhà anh.

Hai người đang đợi Joseph ở cửa chính là Armand và Robespierre!

Nếu có thể, Joseph thực sự muốn lập tức quay đầu bỏ chạy, nhưng Armand và Robespierre đã nhìn thấy họ rồi, Armand đang vẫy tay về phía anh, còn Robespierre cũng đã gật đầu ra hiệu với họ.

"Không chạy được rồi!" Joseph nhìn nụ cười chân thành của Armand, chỉ cảm thấy toàn thân lạnh toát, cứ như bị lột trần rồi ném xuống thảo nguyên tuyết ở Siberia vậy. Trong thoáng chốc anh dường như còn nhìn thấy bóng dáng uy nghiêm của máy chém.

Joseph dùng gót chân cũng có thể đoán được Armand và Robespierre đến tìm anh để làm gì, chắc chắn là để chuyện bỏ phiếu.

"Mình đúng là ngu, thật!" Joseph nghĩ, "Mình cứ tưởng, sắp bỏ phiếu rồi, Lafayette sẽ tìm mình; nhưng không ngờ, ngay cả Robespierre cũng sẽ đến tìm mình. Nếu mình thông minh hơn một chút, tối nay mình đã tìm chỗ trốn để không về nhà rồi..."

Nhưng bây giờ có nghĩ gì cũng đã muộn rồi, máy chém, không, là Robespierre đã tiến lại gần.

"Ông Bonaparte, rất xin lỗi vì đã làm phiền ông vào lúc này." Robespierre mỉm cười nói.

"Joseph, sao anh về muộn thế, em trai anh không chịu mở cửa cho chúng tôi, sợ chúng tôi là bà ngoại sói chứ gì!" Armand nở nụ cười ngây thơ như Cô bé quàng khăn đỏ, hoàn toàn không hề cảm thấy mình thực sự đã đưa con sói xám lớn vào nhà người ta.

"Lucien đến nhà bạn học rồi, ở nhà chỉ có Louis. Thằng bé hơi cứng nhắc, tôi đã dặn nó là tôi không về thì không được mở cửa cho ai cả." Joseph miễn cưỡng nặn ra nụ cười trả lời.

Mở cửa, Joseph dẫn Napoleon, cùng với "Cô bé quàng khăn đỏ" đáng thương, "bà ngoại sói" đáng sợ vào nhà. Mấy người ngồi xuống, Robespierre liền hỏi: "Ông Bonaparte, đây chính là em trai ông, Napoleon? Tôi nghe nói cậu ấy rất tài năng về quân sự."

Napoleon đứng một bên không nói gì, nhưng Joseph có thể thấy Napoleon thực ra khá đắc ý.

"Napoleon dạo này biểu hiện quả thực không tệ." Joseph nói. Robespierre đang nói chuyện ngoài lề, và Joseph mong ông ta có thể kéo dài thêm một lúc, để anh có thêm thời gian suy nghĩ xem nên đối phó như thế nào.

Về lý thuyết, cách đối phó với Lafayette cũng có thể đối phó với Robespierre. Nhưng Joseph lại hơi e ngại. Anh biết rằng, giả bệnh để tránh mặt, Lafayette dù có nghi ngờ mình giả bệnh cũng sẽ không vì thế mà chặt đầu anh, nhưng lừa dối Robespierre lại là chuyện khác, một khi ông ta nảy sinh nghi ngờ, thì vấn đề sẽ rắc rối.

"Có lẽ có một cách vẹn cả đôi đường không?" Joseph vừa đối phó với Robespierre và những người khác, vừa suy nghĩ.

Robespierre cuối cùng cũng đi vào vấn đề chính: "Joseph, không biết ông nghĩ sao về việc nhà vua bị bắt cóc bỏ trốn, và sự kiện Quảng trường Champ de Mars?"

"Chuyện nhà vua bỏ trốn?" Joseph trả lời, "Tôi nghĩ ông ta suýt nữa thì thành công, nhưng vẫn bị chúng ta bắt lại, có thể thấy Thượng đế cũng ủng hộ cách mạng."

Lúc này, nhắc đến Thượng đế trước mặt Robespierre cũng không có vấn đề gì, bởi vì cách đây không lâu, Robespierre vẫn còn coi sự sùng kính Thượng đế là đức tính quan trọng nhất trong các bài viết của mình.

Robespierre cười, nhưng ông ta không bị câu trả lời của Joseph làm chệch hướng, ông ta tiếp tục: "À, ông Bonaparte, tôi muốn hỏi là, ông có tin rằng nhà vua bị 'bắt cóc' không?"

"Tôi đâu phải kẻ ngốc mà tin những lời nói dối đó." Joseph bĩu môi. Anh nghĩ mình tốt nhất không nên giả ngốc trước mặt Robespierre. Nếu nhất định phải chọn giữa làm phật lòng Lafayette và làm phật lòng Robespierre, Joseph chắc chắn sẽ chọn làm phật lòng Lafayette. Bởi vì Lafayette dường như sẽ không đưa anh lên máy chém. Từ đó có thể thấy, lời Machiavelli nói rằng làm một quân vương đáng sợ tốt hơn làm một quân vương được yêu mến quả thực rất có lý.

"Nhưng nhà vua của chúng ta đúng là một kẻ ngốc." Napoleon chen vào, "Anh xem ông ta, ngay cả bỏ trốn cũng phải phô trương thanh thế. Dựng một chiếc xe ngựa như vậy, sợ người ta không biết đó là nhà vua vậy."

Vì Joseph đã bày tỏ thái độ của mình về việc nhà vua bỏ trốn, Napoleon cảm thấy mình không cần phải giấu giếm nữa.

"Nhưng ông Lafayette vẫn kiên trì rằng nhà vua bị 'bắt cóc', Bonaparte, ông nghĩ sao về chuyện này?" Robespierre hỏi.

Joseph suy nghĩ một lát, anh biết rằng hiện nay nhiều người đều cho rằng anh đã nhận được không ít lợi lộc từ Lafayette, gần như có thể coi là người của Lafayette. Hiện tại Robespierre đưa ra câu hỏi này, phần lớn là để phân định địch ta. Trong vấn đề này, nếu anh tiếp tục ủng hộ Lafayette, thì Robespierre rõ ràng sẽ coi anh là phe cánh thân tín của Lafayette, là kẻ thù chính trị của mình.

Nhưng lập tức phản đối Lafayette, dường như cũng quá thiếu tiết tháo. Joseph biết rằng một người nếu có danh tiếng tương tự như Ôn Hầu (Lữ Bố), sau này sẽ gặp rất nhiều rắc rối. Vì vậy anh cố ý chần chừ một chút, rồi nói: "Ông Lafayette tự nhiên biết rằng nhà vua không phải bị bắt cóc, mà là nhà vua luôn phản đối cách mạng. Nhưng tôi nghĩ, ông Lafayette phát biểu như vậy, có lẽ là để tránh chiến tranh."

Thấy Robespierre lộ ra vẻ trầm tư, Joseph liền tiếp tục nói: "Ông Lafayette có thể lo lắng rằng, nếu chúng ta truy cứu hành vi đào tẩu của nhà vua, sẽ dẫn đến nổi loạn trong nước và sự can thiệp của các quốc gia khác. Ông Robespierre, ông cũng biết, tình trạng quân đội Pháp rất tệ, vì giới cao cấp của quân đội rất không đáng tin cậy. Nhưng chúng ta lại không thể thay thế họ một lần. Do đó, ông Lafayette có thể lo lắng rằng, một khi chiến tranh xảy ra, Pháp sẽ ở trong tình trạng rất bất lợi."

"Vậy ông Bonaparte, ông nghĩ sao về chuyện này? Ông có đồng ý với quan điểm của Lafayette không?" Robespierre lại hỏi.

Joseph lắc đầu nói: "Tôi có thể hiểu những lo ngại của ông Lafayette, nhưng tôi không đồng ý với cách làm của ông ấy. Tôi cho rằng, ông Lafayette trong vấn đề này, đã phạm hai sai lầm."

"Nói cụ thể hơn đi!"

"Thứ nhất, tầm nhìn của ông Lafayette quá hạn hẹp trong quân đội." Joseph nói, "Ông ta không hiểu rằng sức mạnh vĩ đại nhất của Pháp không phải là quân đội Pháp, mà là nhân dân Pháp. Để một người đã mất lòng tin của nhân dân, đã phản bội nhân dân tiếp tục ngồi trên ngai vàng của nhà vua, sẽ làm tổn hại nghiêm trọng đến tinh thần của nhân dân.

Thứ hai, ông ấy đã đánh giá thấp kẻ thù của chúng ta. Ông ấy nghĩ rằng, chúng ta nhượng bộ một chút, là có thể nhận được thiện ý tương tự từ kẻ thù. Nhưng kẻ thù của chúng ta, sẽ không vì thế mà nới lỏng tấn công chúng ta. Ngược lại, sự yếu đuối của chúng ta, sẽ khuyến khích họ mạo hiểm.

Hơn nữa, nhà vua đã bày tỏ thái độ chống cách mạng của mình. Kể từ đó, hoàng gia đã không còn đường lùi. Họ hiểu rằng, nhân dân sẽ không bao giờ tin tưởng họ nữa. Từ nay về sau, bất kỳ hành động nào của chúng ta, hay của họ, trong mắt đối phương đều chỉ được coi là giải pháp tạm thời. Họ tuyệt đối sẽ không tin rằng, chúng ta còn sẵn lòng giữ lại quyền lợi của họ, họ chỉ sẽ coi đây là chúng ta đang sợ hãi các lực lượng phản cách mạng trong và ngoài nước.

Lafayette có thể hy vọng thông qua việc giữ lại nhà vua để tranh thủ thời gian, nhằm hoàn thành việc tái thiết quân đội. Nhưng nhà vua và họ cũng không phải không hiểu điểm này. Trong mắt nhà vua và họ, nếu cho Lafayette thời gian như vậy, thì chẳng khác nào tuyên án tử hình cho vương quyền. Vì vậy, họ sẽ không cho Lafayette thời gian này."

"Anh nói đúng." Armand nói, "Joseph, hai ngày nữa câu lạc bộ sẽ có một cuộc họp quan trọng, tại đó sẽ bầu lại chủ tịch câu lạc bộ. Điều này sẽ quyết định hướng đi của câu lạc bộ. Tôi nghĩ, câu lạc bộ của chúng ta không thể tiếp tục đi theo con đường sai lầm của ông Lafayette nữa."
 
Back
Top Bottom