Chào bạn!

Để có thể sử dụng đầy đủ chức năng diễn đàn Của Tui À bạn phải đăng nhập hoặc đăng ký.

Đăng Ký!

Convert Phi Châu Sang Nghiệp Thực Lục - 非洲创业实录

Phi Châu Sang Nghiệp Thực Lục - 非洲创业实录
Chương 210 : Kế hoạch "Túi"


Chương 210: Kế hoạch "Túi"

"Thân vương điện hạ, quân đội Đông Phi đã hoàn thành tái tổ chức. Theo hạ thần, sang năm nên thôn tính phương Nam."

Felix đặt chén trà lên vị trí phía bắc thượng nguồn sông Zambezi trên bản đồ.

"Việc này chưa cần gấp. Năm nay không còn mấy tháng, ta nghĩ nên đàm phán trước với Msiri để hắn nhượng lại vùng đất phía đông sông Lualaba. Như vậy Đông Phi sẽ kiểm soát toàn bộ lãnh thổ phía đông thượng nguồn sông Congo. Còn phương Nam ít nhất phải đợi sang năm!" Sivert đề xuất.

Thân vương Konstantin như không nghe thấy, cúi xuống chăm chú xem bản đồ rồi đột nhiên nhíu mày.

Ngài chống ngón tay cái lên vị trí Vương quốc Malawi: "Tại sao chưa chiếm vương quốc này? Nó kẹt giữa khu Thượng Hồ Malawi và Đông Katanga, diện tích khá lớn, y hệt tình trạng lãnh thổ Phổ trước chiến tranh Phổ-Áo khi bị các tiểu quốc chia cắt."

Từ khi tới Đông Phi, tầm nhìn của Thân vương mở rộng. Những lãnh địa Bắc Đức xưa kia giờ đều trở thành "tiểu quốc" trong miệng ngài. Dưới 100.000 km² đều không đáng để ngài bận tâm.

"Tâu Bệ hạ, Điện hạ đã dặn không được tùy tiện động binh tới Malawi. Ngài xem, phía đông nam nó là Mozambique của Bồ Đào Nha, nên nó đóng vai trò vùng đệm."

"Thật quá dễ dàng cho bọn thổ dân! Vương quốc này trên bản đồ không nhỏ. Theo ta có thể chiếm phần phía bắc, chỉ cần để lại phương nam làm vùng đệm là đủ."

"Xin Bệ hạ yên tâm. Bản đồ này đã lạc hậu. Từ khi mở rộng ở Tanganyika, chúng ta đã dần xâm chiếm đất đai vương quốc này. Khi khai phá thành phố Karonga ở khu Thượng Hồ Malawi, ta đã tiếp xúc với các bộ lạc chư hầu của họ. Hiện phần phía bắc đã nằm trong tầm kiểm soát."

"Vậy ta yên tâm rồi. Trên bản đồ, lãnh thổ Đông Phi như con rắn dài. Nếu có kẻ lợi dụng vùng lồi này đột kích hành lang giữa hồ Zollern (Tanganyika) và hồ Malawi, sẽ chia cắt lãnh thổ ta làm đôi."

Thân vương phân tích từ góc độ địa chính trị. Còn ai sẽ tấn công Đông Phi từ đây - mỗi người một ý.

"Tâu Bệ hạ, để đánh giá tình hình, nên dùng sa bàn. Sa bàn trực quan hơn."

"Sa bàn?"

"Là do Điện hạ đề xuất, nhưng chỉ áp dụng trong chính phủ trung ương và quân đội, dùng để ghi chép biến động lãnh thổ và địa hình châu Phi."

"Sao không báo với ta sớm?"

"Do sa bàn cồng kềnh. Hiện chính phủ dành một phòng để bố trí, còn lại đặt trong doanh trại. Cung điện mới xây nên chưa có."

"Các người về sau nhớ chuẩn bị cho ta một bộ, đặt giữa đại sảnh."

"Tuân lệnh Bệ hạ!" Sivert đáp.

"Giờ tiếp tục bàn kế hoạch mở rộng. Tạm dùng bản đồ đơn giản này vậy."

Sivert và Felix im lặng lắng nghe.

"Này, các ngươi đề xuất giao dịch với Msiri là thế nào?"

Sivert trình bày: "Việc này do hạ thần phụ trách. Msiri nguyên là quốc vương Vương quốc Yeke, chủ nhân cũ của Đông Katanga.

Chúng ta giành lãnh thổ này bằng biện pháp hòa đàm nên chính quyền Msiri không bị tiêu diệt. Hắn hiện chiếm cứ Vương quốc Luba.

Vương quốc Luba là quốc gia cổ ở châu Phi, thời cực thịnh có hơn một triệu dân, lãnh thổ trải dài tới hồ Tanganyika. Đến thế kỷ 19, quốc gia này đã tan rã.

Msiri dựa trên cơ sở các tiểu quốc tách ra từ đó mà phát triển. Ngoài hắn, Đông Phi cũng có quan hệ với Vương quốc Luba.

Phần lãnh thổ từ dãy Mitumba tới sông Lualaba mà ta chiếm được nguyên là đất của các bộ lạc tách ra từ đó.

Chủ thể Vương quốc Luba nằm phía tây sông Lualaba, phía đông giáp Đông Phi - nơi Msiri đang chiếm đóng.

Trước khi ngài đến, Điện hạ dự định lấy sông Lualaba làm ranh giới, toàn bộ phía đông thuộc về Đông Phi. Như vậy toàn bộ phía đông thượng nguồn sông Congo sẽ nằm trong tầm kiểm soát của ta.

Nội dung giao dịch với Msiri là hắn sẽ vượt sông Lualaba sang phía đông Vương quốc Luba tiếp tục làm vua, còn đất phía đông sông sẽ do ta tiếp quản."

"Vùng này à? Xem ra không lớn lắm, năm nay có thể chiếm được." Thân vương nói, "Này Felix, trước ngươi nói chiếm phương Nam là thế nào?"

"Tâu Bệ hạ, 'phương Nam' thực ra là tây nam - vùng chén trà vừa đặt. Khu vực này nằm phía bắc sông Zambezi. Ngài xem, thượng nguồn Zambezi rất gần sông Lualaba, giữa hai con sông tạo thành một vòng cung lớn. Ý hạ thần là chiếm vùng đất trong vòng cung này."

Đề xuất của Felix đúng với tính cách diều hâu của hắn. Vòng cung này bao trọn phần lớn Zambia và Katanga, diện tích xấp xỉ Tanzania, giáp biên giới Zimbabwe ở phía nam.

"Khu vực này có gì đặc biệt?" Thân vương hỏi.

Felix đáp: "Do hình dáng giống cái túi nên hạ thần gọi là kế hoạch 'Túi'. Vùng này lấy hai con sông Congo và Zambezi làm đáy, khí hậu thảo nguyên, càng về nam lượng mưa càng ít nên hành quân không quá khó khăn. Quan trọng nhất là phương nam giống Tanganyika trước kia - toàn bộ lạc, không có quốc gia nào, rất phù hợp với lối đánh của quân ta."

(Bản đồ)

"Còn Vương quốc Kazembe kia?" Sivert nói.

"Kazembe không đáng ngại. Họ quá gần ta, có thể tiêu diệt ngay khi nam tiến."

"Như vậy có khiến Bồ Đào Nha bất mãn không?" Sivert lo lắng.

"Dù có một số thương nhân Bồ ở Kazembe, nhưng đây không phải thuộc địa hay phạm vi ảnh hưởng của họ. Theo hạ thần không thành vấn đề."

"Nói hay! Ta chấp thuận kế hoạch này!" Thân vương tuyên bố, "Ai đến trước được trước. Người Bồ không phải chủ nhân nơi đây. Lưu lại Malawi đã là nhân nhượng lắm rồi. Chỉ một Mozambique thôi không đại diện cho cả Bồ Đào Nha. Họ muốn phản đối thì cứ việc!"

(Hết chương)

[1] Vương quốc Luba: Vương quốc tồn tại từ thế kỷ 16-19 tại lưu vực sông Congo, nổi tiếng với nghệ thuật điêu khắc gỗ.

[2] Vương quốc Kazembe: Vương quốc tồn tại thế kỷ 18-19 ở khu vực ngày nay là Zambia, kiểm soát tuyến buôn bán ngà voi xuyên châu Phi.
 
Phi Châu Sang Nghiệp Thực Lục - 非洲创业实录
Chương 211 : Kênh đào Suez


Chương 212: Kênh đào Suez

Quân đội Đông Phi sau khi tái tổ chức có quy mô nhỏ hơn, chủ yếu là lực lượng dã chiến. Để thực hiện kế hoạch "Túi", chính phủ Đông Phi chuẩn bị triển khai 10.000 quân vào khu Đông Katanga.

Khác với mục tiêu trục xuất thổ dân trước đây, lần này Đông Phi chỉ muốn giành quyền sở hữu những vùng đất này.

Do đó, chỉ cần áp dụng biện pháp thực dân thông thường: dùng súng đe dọa buộc các tộc trưởng ký hiệp ước nhượng đất.

Còn thổ dân sẽ giao cho dân nhập cư sau này từng bước thay thế. Năm nay lượng nhập cư ít, nhu cầu "nhân công" lại tăng nên thổ dân vẫn có chút tác dụng.

Ngày 17 tháng 11 năm 1869

Ai Cập

Kênh đào Suez - công trình thế kỷ đánh đổi bằng sinh mạng 12 vạn người Ai Cập - cuối cùng đã hoàn thành.

Vì Đông Phi nằm ở bờ biển phía đông châu Phi, tàu viễn dương chỉ cần qua Địa Trung Hải, kênh Suez, vào Biển Đỏ rồi vòng qua Somalia.

So với tuyến đường cũ quanh mũi Hảo Vọng vừa xa lại nguy hiểm (còn gọi là "mũi Bão Tố"), bờ biển Namibia còn mang biệt danh "Bờ Xương Người", tuyến mới rút ngắn đáng kể khoảng cách và rủi ro.

Sau khi nộp phí thông hành, tàu viễn dương Hechingen đã sẵn sàng trải nghiệm công trình vĩ đại này.

Tàu từ Trieste trước đây phải vòng qua eo Gibraltar, giờ chỉ cần xuôi nam qua kênh Suez là tới thẳng Đông Phi.

Hơn nữa, cả Địa Trung Hải lẫn Biển Đỏ đều là vùng biển tương đối êm ả, dễ dàng cho hàng hải.

"Thuyền trưởng Mordor, với kênh Suez, ngày tốt lành của chúng ta cuối cùng cũng tới! Trước đây lênh đênh trên biển cả tháng trời, bờ biển châu Phi toàn đất hoang, tìm chỗ nghỉ chân cũng khó." Nhân viên công ty Thương mại Viễn dương Hechingen - Fairmont nói.

"Châu Phi là thế! Ngươi mong đợi bọn thổ dân xây sòng bạc cho ngươi giải trí? Nhưng từ nay có tuyến Suez này, an toàn được đảm bảo hơn.

Dù tàu gặp sự cố, xác suất được cứu cũng cao hơn. Ngươi xem, chỗ hẹp thế này mà tắc nghẽn thế nào rồi kìa?"

"Hôm nay tàu trên kênh và biển đông quá! Gần sánh ngang cảng châu Âu và Viễn Đông rồi!"

"Đã vượt rồi! Hầu như nước nào có tiếng đều có tàu qua đây. Nơi này sẽ là huyết mạch nối châu Âu với Viễn Đông." Mordor nhấn mạnh.

Việc mở cửa kênh Suez là tin tốt với toàn thế giới, trừ Cape Town. Giá trị chiến lược của cảng Đông Phi tuy giảm, nhưng tuyến đường tới châu Âu được rút ngắn, giúp vận chuyển nhân lực và thiết bị từ châu Âu sang Đông Phi tiết kiệm cả thời gian lẫn chi phí.

Hiện tại, Đông Phi như cây non cần hấp thu dinh dưỡng từ châu Âu, nên kênh Suez mở cửa lợi nhiều hơn hại.

Những người nhập cư Áo bám vào lan can tàu, tò mò nhìn con kênh xuyên qua sa mạc - lần đầu tiên họ được thấy sa mạc.

"Lysander, châu Phi toàn thế này sao? Nghe nói đây toàn sa mạc, hóa ra đúng thật! Nhưng làm sao người Ai Cập sống được giữa sa mạc thế này?" Blair thắc mắc.

"Đồ mù chữ! Đừng nói quen tao! Người Ai Cập sống nhờ sông Nile và ốc đảo, đâu ai sống giữa sa mạc! Còn mấy người kia là công nhân đào kênh, lương thực được chở từ nơi khác tới! Nhà máy ở Trieste cũng không trồng lúa, vậy công nhân chết đói hết à?"

"Ai bảo nhà máy Trieste không sản xuất lương thực? Xưởng chế biến thực phẩm không phải sao?"

"Chế biến thì cũng phải trồng trọt ở nông thôn trước đã..."

"Này Lysander, sao cậu lại tới Đông Phi? Cậu có học thức, ở Áo kiếm việc dễ hơn mà?"

Lysander ngẩng đầu nhìn mặt trời chói chang: "Tôi thích cuộc sống đồng quê hơn. Lương thành phố tuy cao nhưng không phải điều tôi mong đợi."

"Giá tôi được đi học hay có nghề, tôi sẽ tới thành phố lớn kiếm cơ hội. Thuộc địa là lựa chọn cuối cùng, tình hình thế nào phó mặc cho số phận!"

"Ha ha, cậu trai trẻ, đừng lo. Đông Phi giờ không còn là thuộc địa nữa. Cứ coi đó như một quốc gia châu Âu, hay một lãnh địa Đức là được."

"Ngươi đã tới Đông Phi à?"

"Không thấy người ta mặc đồ thủy thủ sao?" Lysander lắc đầu.

"Ngươi có thể tiết lộ chút thông tin nội bộ không?" Blair hỏi.

"Được chứ! Nhưng tôi không đảm bảo chính xác 100%. Tôi chỉ tới cảng Đông Phi, nhiều lắm là kể lại những gì nghe thấy ở đó."

Vị thủy thủ dựa vào lan can bắt đầu kể cho hai thanh niên về Đông Phi:

"Đông Phi, giờ chính thức gọi là Lãnh địa Vương thất Hechingen Đông Phi. Trước là thuộc địa của Vương thất Hechingen, nhưng giờ họ đã chuyển sang Đông Phi nên sắp tới sẽ thành quốc gia độc lập. Đây là tin nội bộ tôi nghe được, đừng tiết lộ nhé!

Phong cảnh Đông Phi khác châu Âu, nhưng vùng duyên hải cũng tương tự Địa Trung Hải. Khi tàu cập bến Dar es Salaam, các cậu sẽ thấy rõ.

Không sánh được Vienna hay Trieste, nhưng không thua kém thành phố Áo khác."

"Bác ơi, điểm đến cuối của chúng cháu là Dar es Salaam phải không?"

"Bác không rõ. Dar es Salaam chỉ là điểm cuối của con tàu này. Còn điểm đến của các cậu do chính phủ Đông Phi phân bổ."

"Phân bổ ư? Vậy chúng tôi sẽ bị tách ra?" Lysander hỏi.

"Bác ơi, cháu với Lysander là bạn thân, cùng nhau tới Đông Phi. Họ có tách bọn cháu ra không?"

"Ồ... khó đấy! Thông thường chính phủ Đông Phi có thói quen tách người cùng vùng, phân về các thành phố hoặc làng khác nhau."

"Không có cách nào sao?"

"Hai cậu bao nhiêu tuổi?"

"Lysander 16, cháu 17."

"Còn trẻ thì được. Hai cậu có biết đọc viết không?"

"Cháu biết ạ." Lysander đáp.

"Tới nơi, hãy viết đơn ngay cho quan chức địa phương. Thường họ sẽ thông cảm. Nếu im lặng, họ sẽ mặc định tách các cậu ra. Chỉ là bạn bè, lại trẻ tuổi, khả năng cao được phân cùng chỗ - dù là thành thị hay nông thôn thì khó nói."

...

Mordor trò chuyện thêm với hai thanh niên, chia sẻ nhiều kiến thức hữu ích về Đông Phi.

"Mordor, anh đi đâu lâu thế?" Fairmont hỏi.

"Chỉ nói chuyện với hai thanh niên. Nhìn họ khiến tôi nhớ thời trẻ đi biển của mình."

(Hết chương)

[1] Kênh đào Suez: Khánh thành năm 1869, rút ngắn 43% quãng đường từ châu Âu tới châu Á so với tuyến vòng mũi Hảo Vọng.

[2] Mũi Bão Tố (Cape of Storms): Tên ban đầu của mũi Hảo Vọng do các nhà hàng hải Bồ Đào Nha đặt.
 
Phi Châu Sang Nghiệp Thực Lục - 非洲创业实录
Chương 212 : Chiến lược Tây Nam


Chương 212: Chiến lược Tây Nam

Nước Mỹ có "Khẩn hoang miền Tây", bản Đông Phi nên gọi là "Khẩn hoang Tây Nam". Cuộc di dân về phía Tây của Mỹ là quá trình chiếm đất quy mô lớn từ bờ Đông vào nội địa.

Còn Đông Phi đang tiến hành cuộc tiến quân lớn về phía Tây Nam. Khác với người Da đỏ đã suy yếu, khu vực Tây Nam vẫn còn rất nhiều bộ lạc thổ dân.

Vùng "Túi" mà Felix khoanh tròn ước tính có khoảng hơn ba triệu thổ dân. Giờ Đông Phi cần số dân này đóng góp sức lao động cho sự nghiệp xây dựng.

Tất nhiên, theo chính sách nhất quán của Đông Phi, phụ nữ và trẻ em thổ dân sẽ bị loại bỏ, chỉ giữ lại thanh niên trai tráng.

Sau khi sàng lọc, số "lao công" còn lại khoảng một triệu người, cộng với số hiện có, tổng cộng khoảng hai triệu.

Dùng "lao công" được, nhưng phải có tiêu chuẩn. Trẻ em thổ dân không có năng suất lại tốn lương thực nên loại bỏ. Phụ nữ có khả năng lao động, nhưng để bảo vệ chính sách chủng tộc của Đông Phi, không thể giữ lại một ai.

Công dân Đông Phi chia làm ba loại: da trắng thuần chủng, da vàng thuần chủng và lai. Lai ở đây là giữa da trắng và da vàng. Tỷ lệ giới tính ở Đông Phi tuy đang cải thiện nhưng vẫn thừa nam thiếu nữ.

Nếu cho phép phụ nữ da đen tồn tại, khó tránh khỏi một số kẻ không kiềm chế được, sinh ra con lai đen thì xử lý thế nào?

Về vấn đề mất cân bằng giới tính, Ernst luôn nhấn mạnh: "Các ngươi có thể chờ đợi, cơ hội sẽ đến. Nhưng nếu quan hệ với người da đen, sẽ bị lưu đày."

Nơi lưu đày thì khó nói trước, thường là thuộc địa Alaska. Hiện đã có hơn ba trăm người chịu hình phạt này.

Chính phủ Đông Phi liên tục nhắc nhở dân chúng qua các vụ án này: Đừng coi thường! Một khi đến Alaska, kêu trời trời không thấu, kêu đất đất không hay.

Và bị lưu đày đến Alaska, đừng mơ mang theo con lai đen hay phụ nữ da đen. Còn cách xử lý với họ thì...

Hiện Alaska có hơn hai vạn dân, trừ số di dân bình thường và "tội phạm" kết hôn với thổ dân, còn hơn một nghìn tù nhân.

Thường chỉ tội cực kỳ nghiêm trọng mới được "hưởng" đãi ngộ này. Pháp luật Đông Phi luôn được thắt chặt, nhưng trong hai triệu người vẫn có kẻ chứng nào tật nấy.

Phía tây Đông Phi đã mở rộng đến lưu vực phía đông thượng nguồn sông Congo. Tiếp tục đi về phía tây là vùng rừng nhiệt đới rậm rạp.

Với năng lực hiện tại, Đông Phi hoàn toàn có thể tiếp tục mở rộng về phía tây. Người Bỉ đã đi ngược dòng sông Congo để xâm chiếm toàn bộ lưu vực Congo, nếu Đông Phi đi về phía tây sẽ thuận dòng dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, khai phá rừng nhiệt đới rất khó khăn. Hơn nữa, Ernst muốn xem nếu Đông Phi chiếm vùng tinh túy của Congo (cao nguyên và núi), Leopold II của Bỉ có còn nhòm ngó Congo như kiếp trước hay không.

Phần Congo để lại cho Leopold chỉ còn vùng rừng nhiệt đới rộng lớn ở hạ lưu, thiếu khoáng sản, đất đai khó khai phá, chỉ còn gỗ dồi dào. Dân số rừng nhiệt đới cũng ít, nên Leopold muốn thu hồi vốn chỉ có cách áp dụng chính sách bóc lột tàn bạo hơn.

Phía đông và nam lưu vực Congo đã bị Đông Phi chặn đứng, phía tây là người Bồ Đào Nha và Pháp, chỉ còn lối thoát ở phía bắc cao nguyên, tức hướng Trung Phi và Chad.

Nơi đó hiện hỗn loạn, ngoài các bộ lạc bản địa, còn có các vương quốc bị Đông Phi đuổi khỏi khu Hồ Lớn và các bộ lạc phía bắc đổ về.

Thực ra, gọi Congo thuộc Bỉ là không chính xác. Vương quốc Congo thực sự nằm ở Angola và đoạn nhỏ cửa sông Congo. Tên lưu vực Congo cũng xuất phát từ vương quốc này. Dù sao, phần đất tốt để lại cho Bỉ không còn nhiều.

Lượng mưa ở Trung-Nam Phi lấy cao nguyên Katanga của Zambia và Congo làm ranh giới, giảm dần về phía nam. Khí hậu, địa hình giống Đông Phi, đây cũng là lý do Đông Phi chọn hướng Tây Nam làm trọng điểm mở rộng.

(Bản đồ)

Vì vậy, sau khi thôn tính Zambia, Đông Phi vẫn là quốc gia cao nguyên. Trong tương lai chỉ cần xây một tuyến đường sắt là có thể kết nối hai vùng.

Mở rộng về phía nam chắc chắn sẽ va chạm với người Bồ Đào Nha. Thảo nguyên nam Zambia là nguồn cung buôn bán ngà voi quan trọng của Bồ.

Từ trước đến nay luôn tồn tại con đường buôn ngà voi xuyên nam châu Phi từ đông sang tây, Vương quốc Kazembe là điểm quan trọng trên tuyến đường này.

Hai đầu là thuộc địa Angola và Mozambique của Bồ Đào Nha. Dù Đông Phi chiếm vùng giữa cũng không tiếp giáp Angola, thực lực can thiệp chỉ có Mozambique.

Nhưng giờ, Đông Phi đã mạnh dạn hơn. Đặc biệt Tổng tư lệnh Lục quân Felix là nhân vật diều hâu, còn Thân vương Konstantin xuất thân quân đội, cả hai đều từng phục vụ quân đội Phổ.

Phong cách quân đội Phổ cả châu Âu đều biết, nên có thể tưởng tượng tình hình chính phủ Đông Phi hiện nay: mở rộng, mở rộng và mở rộng.

Nếu không có Ernst và Sewert điều hòa, có lẽ Thân vương Konstantin đã bóc sạch các thế lực thổ dân quanh Mozambique.

...

"Tiểu đoàn Kỵ binh 1 Đông Phi tập kết hoàn tất!"

"Tốt! Vương quốc Kazembe đã khước từ thiện ý của chúng ta. Giờ hãy cho họ nếm mùi kỵ binh!"

"Theo lệnh, thẳng tiến trung tâm Kazembe, bắt sống tầng lớp lãnh đạo! Đừng sợ con tin cụt tay chân, miễn nắm được người, không sợ họ không khuất phục!"

Cái gọi là "thiện ý" của Đông Phi không phải không có lý do. Sau khi Vương quốc Yeke bị Msiri bán cho Đông Phi, một số thế lực chư hầu đã quy phục các nước lân cận.

Một số tộc trưởng Kazembe cũng tham gia chia phần. Giờ Đông Phi yêu cầu họ nhả lại miếng mồi, Vương quốc Kazembe chưa từng nếm mùi đau đớn nên không chịu.

Nếu là Vương quốc Malawi thường xuyên giao thiệp với Đông Phi và Mozambique, có lẽ đã tìm người thế thân và đến xin lỗi rồi.

...

"Ha ha, mọi người nghe lời tôi, giờ sống có phải sung sướng hơn ở Yeke không? Thằng Afonso muốn làm chó săn cho Đức, nhưng không biết rằng Đức tham lam vô độ, rồi sẽ tự chuốc lấy họa. Không như Kazembe, đây là thiên hạ của người Bồ! Buôn bán ở châu Phi đâu chẳng được, Yeke giờ chẳng còn mống nào, Afonso muốn độc chiếm thị trường Yeke cũng không có ai cung cấp hàng." Santos đắc ý nói với đám đệ tử.

Trở về Kazembe, Santos nhanh chóng liên lạc với các đối tác cũ. Người Bồ vốn thiếu nhân lực ở châu Phi nên nhanh chóng chấp nhận Santos gia nhập. Với số vốn tích lũy ở Yeke, Santos giờ nhân mã đông đảo, sống như cá gặp nước ở Kazembe.

"Đại ca yên tâm, tục ngữ có câu 'Cười người hôm trước hôm sau người cười', Afonso sẽ có ngày khóc!"

Afonso có khóc hay không chưa biết, nhưng Santos sắp không cười nổi nữa rồi.

(Hết chương)

[1] Khẩn hoang miền Tây (Westward Expansion): Giai đoạn 1803-1890 khi Hoa Kỳ mở rộng lãnh thổ về phía tây.

[2] Leopold II: Quốc vương Bỉ (1865-1909), người thiết lập Nhà nước Tự do Congo với chế độ khai thác thuộc địa tàn bạo.

[3] Katangia: Vùng giàu khoáng sản ở đông nam Congo, nơi Vương quốc Yeke từng tồn tại.
 
Phi Châu Sang Nghiệp Thực Lục - 非洲创业实录
Chương 213 : Là người nhà, đừng bắn?"


Chương 213: "Là người nhà, đừng bắn?"

Từ sáng tới tối.

Đêm khuya tại Vương quốc Kazembe, vầng trăng trắng bệch treo lơ lửng trên bầu trời, chiếu xuống khoảng đất trống trong rừng rậm cách kinh đô hai kilomet.

"Quân đội nghỉ ngơi ba tiếng, đi cả ngày ngựa người đều mệt. Cho ngựa ăn no cỏ, ba tiếng sau tiến thẳng vào kinh đô Kazembe, chờ trời hừng sáng lập tức tấn công."

"Tuân lệnh, Tiểu đoàn trưởng!"

"Rừng thiêng nhiều muỗi, đất lại ẩm, nên tập trung quân trong ít lều để sưởi ấm." Tham mưu trưởng đề xuất.

"Được, cho họ ở chung lều!"

Sau một ngày hành quân, binh lính Tiểu đoàn Kỵ binh 1 Đông Phi đã kiệt sức. Họ nhanh chóng dựng tấm bạt chống mưa làm lều tạm, rải cỏ khô lên đất rồi ngủ vùi.

Người chăn ngựa không được ngủ. Để đảm bảo chiến dịch ngày mai, họ vừa đốt hương muỗi đặc chế, vừa ngồi trên ghế xếp bó cỏ trộn ngô và đậu nành nhét vào miệng ngựa.

...

Tham mưu trưởng Rawls rút đồng hồ bỏ túi trong áo ngực xem giờ: 3 giờ 25, trời vẫn tối đen. Ông lay Tiểu đoàn trưởng Andrew đang ngủ say.

"Andrew, dậy đi, đến giờ hành động rồi!"

Andrew dụi mắt ngái ngủ, ngáp dài:

"Rawls, mấy giờ rồi?"

"3 giờ 25 theo giờ Đông Phi."

"Ở đây muộn hơn Trấn thứ Nhất một chút, mặt trời cũng mọc muộn hơn. Ta điều chỉnh tốc độ hành quân, thêm 20 phút dự phòng, vừa đủ tới kinh đô Kazembe lúc trời hửng sáng."

"Được, giờ đánh thức mọi người, trên đường đi họ sẽ tỉnh táo dần."

Đội hậu cần đã nấu xong cháo nóng bằng nồi dã chiến, bỏ thêm ớt khô, thịt muối và rau rừng không tên.

Đêm châu Phi lạnh cắt da, thân thể binh lính sau một đêm run rẩy như tê cóng. Húp ngụm cháo nóng, luồng hơi ấm lập tức lan tỏa khắp người.

"Giá không bỏ ớt thì tốt! Cay quá, ha... xì..."

"Tao thấy ngon đấy, vị cay giúp tỉnh táo, như được hồi sinh vậy."

...

Để lại người chăn ngựa và đội hậu cần, Tiểu đoàn Kỵ binh 1 Đông Phi nhẹ nhàng tiến quân. Hai kilomet đường không xa, họ dắt ngựa đi trong ánh trăng mờ ảo về phía kinh đô Kazembe.

"Báo cáo Tiểu đoàn trưởng, phía trước khoảng 500 mét là kinh đô Kazembe!" Trinh sát báo cáo.

Trong thời đại không có đèn điện, kinh đô của vương quốc châu Phi này cũng hòa vào bóng tối, khó nhận ra nếu không quan sát kỹ.

Rawls rút đồng hồ xem giờ dưới ánh trăng: "4 giờ 19."

"Chuẩn bị chiến đấu! Kiểm tra ngựa và súng đạn lần cuối, 11 phút nữa tấn công." Andrew ra lệnh.

4 giờ 30.

"Tất cả lên ngựa, chuẩn bị!"

"Tấn công!"

4 giờ 30, ánh sáng yếu ớt đầu tiên đã ló dạng ở chân trời phía đông, nhưng người Kazembe vẫn đang chìm trong giấc ngủ.

"Làm buổi sáng, nghỉ buổi tối" là thói quen của người Đông Phi, nhưng với thổ dân thì khó thực hiện. Nếu mặt trời chưa lên cao, đa số họ sẽ không dậy.

Dậy sớm để làm gì? Ngắm sao trăng? Dù mặt trời đã mọc, nhưng không có ruộng vườn để chăm sóc, nên cứ ngủ tiếp.

"Ầm ầm..." Tiếng vó ngựa đột ngột vang lên.

"Địch tấn công?"

Kỵ binh Đông Phi đã xuyên qua các con phố, tiến thẳng đến hoàng thành. Cái gọi là hoàng thành chỉ có bức tường đá thấp. Andrew bắn một phát vào lính gác ở hàng rào đá.

Lính gác Kazembe hoảng loạn hét lên: "Người Bồ Đào Nha tấn công rồi! Người Bồ Đào Nha nổi loạn rồi!"

Dân thường Kazembe trốn trong nhà tranh không dám ra ngoài. Họ đã biết sức mạnh của súng, vì các đoàn thương nhân Bồ thường mang theo.

"Ngài Santos! Không ổn rồi, có bạo loạn trong kinh đô Kazembe!" Một tay chân hớt hải báo tin.

Santos đang mặc quần áo: "Biết phe nào gây ra không?"

"Chưa rõ, nhưng tôi nghe người Kazembe la hét là người nhà chúng ta hành động."

"Người nhà?"

"Vâng, họ nói người Bồ Đào Nha phát động bạo loạn."

Santos mặt mày khó coi: "Hành động lớn thế này mà không báo trước? Sao có thể tự ý làm vậy? Không coi chúng ta là người nhà sao?"

"Ngài Santos, chúng ta mới tới đây, hay đây là kế hoạch từ trước?" Tay chân nghi ngờ.

"Xạo! Đánh mấy tên thổ dân có khó gì? Báo trước một tiếng cũng được. Không thèm nói nửa lời, chắc chắn muốn độc chiếm!"

"Ngài Santos, giờ chúng ta làm gì?"

"Họ muốn độc chiếm, ta càng không để họ toại nguyện. Đến lúc chia chiến lợi phẩm, chắc chắn sẽ gạt chúng ta ra."

Santos chắp tay sau lưng đi quanh một vòng rồi nói: "Tập hợp lực lượng lại. Họ muốn độc chiếm, ta càng phải xen vào. Đến lúc chia phần Vương quốc Kazembe không thể thiếu chúng ta."

"Tuân lệnh đại ca."

Chẳng mấy chốc, 80 tay súng dưới trướng Santos đã tập hợp.

"Các anh em, cơ hội làm giàu đã tới, vì lợi ích của Vương quốc Kazembe, đi theo ta!"

...

Lúc này, Andrew đã đột nhập hoàng cung. Vua Kazembe tội nghiệp bị Andrew xách lên như con gà con.

"Đoàng đoàng..."

"Chuyện gì vậy? Sao tiếng súng đột ngột dồn dập thế?" Rawls hỏi.

Một binh sĩ chạy vào: "Báo cáo Tiểu đoàn trưởng, có lực lượng vũ trang không rõ lai lịch tấn công chúng ta! Đã giao chiến!"

"Địch có bao nhiêu?"

"Khoảng trăm người, vũ khí không tồi, chắc không phải thổ dân Kazembe."

"To gan thật! Truyền lệnh tiêu diệt toàn bộ, bắt sống thủ lĩnh chúng. Xem ai dám cả gan, trăm người đã dám tấn công chúng ta."

"Tuân lệnh!"

...

"Khốn nạn! Sao chúng bắn vào chúng ta? Hay muốn ăn tươi nuốt sống?"

Do trời chưa sáng, không rõ tình hình trong thành, Santos vừa bắn trả vừa hét: "Anh em, là người nhà đây! Đừng bắn!"

"Tiếng quái gì thế?"

"Đằng nào cũng là thổ dân, nói gì kệ chúng! Dám tới tiếp viện, chắc là quân tinh nhuệ Kazembe, cứ bắn hết đi!"

Đáp lại Santos là những loạt đạn không ngớt. Nhìn thuộc hạ ngã xuống từng người, hắn điên tiết - đó là toàn bộ vốn liếng của hắn!

"Quỷ sứ! Tao liều với chúng mày!"

Santos rời nơi ẩn nấp, giơ súng lên nhắm. "Đoàng", một viên đạn bắn trúng chân phải, hắn đau đớn gục xuống.

"A!"

Trận chiến diễn ra một chiều. Chẳng mấy chốc trời sáng, kỵ binh Đông Phi bắt đầu dọn dẹp chiến trường.

Santos mặt mày lem luốc bị giải đến trước Andrew.

"Báo cáo Tiểu đoàn trưởng, đây là thủ lĩnh chúng."

Santos nhìn bộ quân phục Phổ quen thuộc, cảm giác chua xót trào dâng, lảm nhảm: "Giả hết, ha ha, toàn là giả, lũ man di Phổ, quân ta, độc chiếm, ta chỉ là trò cười..."

Andrew quỳ xuống vỗ mặt Santos: "Tên gì? Thuộc lực lượng nào? Ai sai ngươi tới?"

Santos mắt vô hồn, lặp đi lặp lại: "Giả hết, man di, quân ta..."

Santos tội nghiệp đã phát điên.

(Hết chương)

[1] Bồ Đào Nha: Cường quốc thực dân chiếm giữ Angola và Mozambique, thường xuyên giao tranh với Đông Phi ở khu vực biên giới.

[2] Tiểu đoàn Kỵ binh 1 Đông Phi: Đơn vị tinh nhuệ được trang bị súng trường hậu trấn nòng rãnh, áp dụng chiến thuật kỵ binh Phổ.
 
Phi Châu Sang Nghiệp Thực Lục - 非洲创业实录
Chương 214 : Thương lượng


Chương 214: Thương lượng

Santos lần này quả thực là phán đoán sai lầm. Hắn không ngờ người Đức lại hành động nhanh chóng đến vậy đối với Vương quốc Kazembe, hay nói đúng hơn là không ngờ họ dám thẳng tay đàn áp ngay trên lãnh thổ Kazembe.

Việc này khiến hắn nhầm tưởng hành động của Đông Phi là do thuộc địa Bồ Đào Nha chủ mưu, cộng thêm việc thuộc hạ do thám không rõ tin tức càng củng cố sai lầm của hắn.

Duy chỉ có một điểm hắn phân tích không sai: người Bồ Đào Nha ở Kazembe chưa bao giờ coi hắn là đồng minh. Santos dẫn theo một nhóm "tàn quân" đến đây chiếm đất đai vốn là chuyện không thể chấp nhận.

Khi Đông Phi cử sứ giả đến Kazembe đòi "tội phạm" và lãnh thổ, Hội Thương mại Bồ Đào Nha Kazembe đã nắm được tin nhưng cố tình không báo cho Santos.

Thực ra, chính hội thương mại cũng kinh ngạc trước hiệu suất hành động của Đông Phi. Theo lối mòn thuộc địa của Bồ Đào Nha, xung đột với thế lực địa phương luôn là điều tối kỵ.

Người Bồ Đào Nha vốn chuộng chiến thuật "mềm nắn rắn buông", chỉ khi lừa gạt không thành mới dùng vũ lực. Cách họ kiểm soát Mozambique và Angola chính là minh chứng.

Vương quốc Bồ Đào Nha khuyến khích hôn nhân dị chủng giữa dân định cư và tầng lớp thượng lưu bản địa, tin rằng máu Bồ Đào Nha trong giới cai trị sẽ củng cố đế chế.

Thời kỳ đầu, hoạt động thuộc địa của họ dựa trên hợp tác với tù trưởng địa phương - những "nhà cung cấp" nô lệ. Khi thế lực đủ mạnh, các bộ lạc và vương quốc này bị biến thành chư hầu, hình thành nên Mozambique và Angola sau này.

Có thể nói, Bồ Đào Nha chính là bậc thầy thuộc địa với phương thức tiệm tiến, biến hóa theo thời đại.

Nhưng đế quốc Anh "vô đạo" sau này thẳng tay cướp đoạt thành quả có sẵn. Giờ đây, Đông Phi lại khiến Bồ Đào Nha nếm trải một bài học còn tàn bạo hơn: bất đồng là xung trận, đúng là phong cách man rợ của lũ Phổ! Ít nhất người Anh còn biết thăm dò đối thủ trước.

Với Đông Phi, bản chất các bộ tộc châu Phi đã rõ như ban ngày. Chiến tranh với họ giờ chỉ là trò trẻ con.

Sức mạnh của Đông Phi đến từ hai triệu dân nhập cư. Nếu không tính toán yếu tố quốc tế, lực lượng này đủ đánh chiếm nửa châu Phi.

Các đế quốc khác luôn cân nhắc chi phí, hành động dè dặt vì mục đích tối thượng là lợi nhuận chứ không phải từ thiện. Đầu tư dài hạn là canh bạc rủi ro - kẻ khác há miệng chờ sẵn để cướp thành quả.

Người Anh tại Ấn Độ tuy có xây dựng cơ sở hạ tầng, nhưng dân số quá đông đảo khiến độc lập là điều không tránh khỏi.

...

"Tôi là Yarius - Chủ tịch Hội Thương mại Bồ Đào Nha tại Kazembe. Xin hỏi danh tính của ngài?"

Vị chủ tịch đến muộn một cách có chủ ý.

"Andrew."

"Ngài Andrew! Tại sao các người không hề báo trước đã phát động chiến tranh với Kazembe?" Yarius chất vấn.

"Đây là vấn đề giữa chính phủ Đông Phi và Kazembe." Andrew hừ lạnh.

Yarius định nổi giận thì bị Rowles ngăn lại.

"Ngài Yarius, tôi là Rowles - tham mưu Tiểu đoàn Kỵ binh 1 Đông Phi. Trung tá Andrew không giỏi giao tiếp. Ngài có thể trao đổi với tôi."

Yarius nhìn chằm chằm vào gương mặt Á Đông của chàng sĩ quan trẻ: "Anh đại diện cho chính phủ Đông Phi?"

Rowles lắc đầu: "Tôi chỉ đại diện cho đội quân trước mặt ngài."

Thay vì hỏi về chiến tranh, Yarius tò mò: "Ngài là người Đức?"

"Đương nhiên."

"Xin hỏi quê hương của ngài?"

"Thân vương quốc Hohenzollern-Hechingen, nước Phổ."

"Gương mặt ngài hiếm thấy ở châu Âu. Tôi tưởng ngài đến từ Ý."

Rowles im lặng, buộc Yarius quay lại vấn đề chính:

"Lý do các người tấn công Kazembe?"

Dù liên quan hay không, Yarius phải thể hiện thái độ. Đông Phi quá vô lễ, muốn thôn tính cũng phải báo trước chứ!

Rowles đáp lạnh lùng: "Chúng tôi đã mua quyền sở hữu Vương quốc Yeke từ Quốc vương Msiri. Nhưng Kazembe xâm phạm lãnh thổ Đông Phi khi chúng tôi tiếp quản. Do không đạt được thỏa thuận, chúng tôi buộc phải hành động."

Lời giải thích này thực chất là thông báo một chiều.

Yarius bĩu môi: "Dù Kazembe có sai, việc sử dụng vũ lực là thái quá! Các người chỉ cần thu hồi vùng đất bị chiếm, sao phải đánh tận cung điện? Đây không phải cách hành xử của thế giới văn minh!"

Rowles cười nhạt: "Kazembe không thuộc thế giới văn minh. Chúng tôi giúp họ tiến hóa."

Thấy đối phương trơ lì, Yarius chuyển hướng: "Đông Phi định xử lý Kazembe thế nào?"

"Đây không phải quyền quyết định của tôi. Ngài có thể đến Dar es Salaam hỏi chính phủ."

Không moi được thông tin, Yarius hỏi thẳng: "Khi nào quân đội rút đi?"

"Chúng tôi sẽ ở lại cho đến khi có lệnh mới."

Rowles tỏ ra khéo léo, nhưng Yarius hiểu rõ ý đồ chiếm đóng.

Bất lực trước thực lực Đông Phi, Yarius đành hỏi về số phận người Bồ Đào Nha:

"Hội thương mại chúng tôi sẽ ra sao?"

"Các ngài được tiếp tục hoạt động kinh doanh."

Rowles biết Đông Phi chưa đủ lực lượng trục xuất họ.

Đột nhiên, Rowles chỉ vào Santos đang nằm bất động: "Người này có phải thuộc hội của ngài?"

Yarius vội vàng phủ nhận khi thấy Santos mất trí. Sau màn kịch từ chối nhận di hài, hắn còn lớn tiếng chỉ trích Santos là "giặc cỏ".

Rowles mỉa mai: "Dù sao cũng là mạng người. Ngài có muốn mang xác hắn về không?"

Yarius từ chối khéo, trong lòng nguyền rủa Santos đã suýt gây họa. Đánh giá khả năng chiến đấu của quân Đông Phi, hắn càng tin đây là quân chính quy Phổ.

(Hết chương)
 
Phi Châu Sang Nghiệp Thực Lục - 非洲创业实录
Chương 215 : Tương lai đầy hứa hẹn


Chương 215: Tương lai đầy hứa hẹn

"Hừ! Bọn người Đức này thật không biết điều! Một tiếng báo trước cũng không có, hoàn toàn không coi Vương quốc Bồ Đào Nha ra gì!" Yaris phẫn nộ nói với thuộc hạ.

"Hội trưởng, ngài định làm gì?"

"Làm gì? Làm cái gì? Chúng ta chỉ là thương hội, còn họ là quân đội! Ngươi muốn đem trứng chọi đá sao?"

"Có nên liên hệ với chính phủ để họ giải quyết bọn Đức không?"

"Ngươi trông chờ vào lũ bất tài hậu phương ư? Thanh niên Bồ Đào Nha ngày nay đã mất hết khí phách của đế quốc xưa! Nếu không phải họ nhút nhát, đáng lẽ phải ngăn cản người Đức ngay từ đầu dù có phải đối đầu với Zanzibar. Giờ người Đức đã lớn mạnh ở châu Phi, e rằng toàn bộ Mozambique cũng không phải đối thủ."

"Hội trưởng, đâu đến nỗi bi quan thế! Chúng ta đã phát triển ở châu Phi mấy trăm năm, còn người Đức mới đến Đông Phi được ba năm."

"Nhổ! Các ngươi nhớ kỹ, phải nhìn nhận vấn đề cho đúng. Ta hỏi các ngươi, tại sao những năm gần đây Bồ Đào Nha ngừng mở rộng vào nội địa?"

"..."

"Đơn giản vì không đủ năng lực! Không chỉ thuộc địa, ngay cả mẫu quốc cũng suy yếu. Ta nói thẳng, Đông Phi giờ có thể triển khai quân đội bài bản vào nội địa, còn chúng ta thì không."

"Nhưng Hội trưởng, điều đó không khó lắm mà?"

"Đương nhiên không khó! Nhưng ngươi xem quân đồn trú Mozambique trình độ thế nào? Mấy năm nay đánh thổ dân còn khó khăn. Còn người Đức giờ đã có cả kỵ binh, chắc chắn quân số đông hơn nhiều. Đúng là lũ man rợ Phổ, chỉ nghĩ đến khả năng huy động của họ cũng đủ sợ. Chỉ cần 5 vạn quân Đức là đủ khiến toàn bộ thuộc địa châu Phi của ta điêu đứng."

Sau khi cân nhắc, Thương hội Kazembe chọn cách nhẫn nhục, nhưng vẫn gửi thư báo cáo tình hình về chính quyền Mozambique.

...

Thời gian không chờ đợi ai. Sau khi Tiểu đoàn Kỵ binh xuất quân, các đơn vị khác của Đông Phi cũng tiến vào khu vực "Túi".

Nhà máy vũ khí Đông Phi tăng tốc sửa chữa vũ khí cũ, trang bị cho dân nhập cư mới.

Sau nhiều đợt quét sạch thổ dân, nội địa Đông Phi gần như không cần nhiều súng, nên phần lớn được thu hồi, chỉ để lại số ít cho đội trị an đối phó thú dữ.

Làn sóng dân nhập cư vũ trang sẽ tiến sâu vào Zambia, tạo điều kiện chiếm trọn vùng "Túi".

Đồng thời, đường dây điện báo từ Mbeya tới Đông Katanga cũng bắt đầu xây dựng, đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt. Trong khi thương hội Bồ còn dùng thư tín, Đông Phi đã truyền tin về Trấn thứ Nhất bằng điện báo.

...

Thấm thoắt đã cuối năm 1869.

Số liệu thống kê năm nay sẽ được gửi đồng thời tới Thân vương Konstantin và Ernst.

Dân số Đông Phi đạt 2,453 triệu người, trong đó trẻ sơ sinh chiếm hơn 20 vạn - thành tích ấn tượng.

Về mở rộng lãnh thổ, trọng tâm là phía tây - khu vực giữa dãy Mitumba, hồ Solen và sông Lualaba, khoảng 30-40 vạn km². Nếu kế hoạch "Túi" thành công, năm sau sẽ thêm ít nhất 60 vạn km², cộng với vùng sông Omo ở phía bắc, tổng diện tích có thể vượt 3 triệu km² trước tháng 4/1870.

Về công nghiệp, Công ty Đường sắt Đông Phi cùng hàng loạt mỏ khai thác mới sẽ thúc đẩy ngành khai khoáng. Ngoài Mbeya, các mỏ quanh khu Hồ Lớn cũng sẵn sàng khai thác.

Nông nghiệp phát triển ổn định với 2,55 triệu mẫu đất canh tác, chủ yếu mở rộng từ vùng hiện có. Dự kiến năm sau sẽ có bước tiến mạnh nhờ kế hoạch "Túi".

Cây lương thực chủ lực là lúa gạo, ngô, đậu tương và khoai, sản lượng đạt 1,25 triệu tấn.

Sản lượng bình quân đầu người gấp đôi Ý, nhưng Đông Phi còn trồng nhiều cây công nghiệp. Sắn - loại cây năng suất cao dành cho thổ dân - không được tính vào số liệu.

Dân số Đông Phi (không tính thổ dân) bằng 1/10 Ý (khoảng 25 triệu). Dù một số lĩnh vực đã vượt Ý, nhưng Ý có bề dày nghìn năm, nên tổng thể quốc lực Đông Phi chưa bằng 1/10.

Sau khi chiến tranh Paraguay kết thúc, Ernst sẽ tuyển thêm dân nhập cư từ vùng nghèo Ý, đặc biệt là Sicily. Dù người Sicily có xu hướng kết bè phái, nhưng ở Đông Phi họ sẽ bị "pha loãng" do chính sách phân tán nơi ở - hàng xóm của bạn chắc chắn không cùng quê hương.

Cơ sở hạ tầng đường bộ cơ bản hoàn thiện, kết nối tất cả thành thị và nông thôn. "Lao công" sẽ được chuyển sang xây dựng mỏ, đường sắt và công trình thủy lợi.

Những số liệu trên cho thấy Đông Phi đã có nền móng một quốc gia. Nếu thuận lợi, từ năm sau Đông Phi sẽ trở thành nước xuất khẩu nông sản và khoáng sản nhờ giao thông, khai mỏ và nông nghiệp.

Với kênh đào Suez đã thông thương, Ernst dự định tăng cường hợp tác với hoàng tộc Áo - trọng tâm là nước Áo chứ không phải Đế quốc Áo-Hung, nhằm củng cố tiếng nói của cộng đồng Đức, gián tiếp nâng cao vị thế Đông Phi.

Áo có Hungary làm gánh nặng nên không đe dọa được Đông Phi, khác với Phổ. Năm sau, Đông Phi sẽ chính thức thành lập quốc gia độc lập, cần sự công nhận của cường quốc - Áo sẽ đóng vai trò dẫn đầu, sau đó là Phổ, Romania và các bang Đức.

Việc Ernst nhượng bộ Áo sẽ được giải thích là do Áo gần Đông Phi nhất, lại cùng cộng đồng Đức nên cần tương trợ.

Vương tộc Phổ cũng thuộc dòng họ Hohenzollern, nên ủng hộ Hechingen phát triển ở Đông Phi cũng có lợi cho họ. Các nước khác như Anh, Mỹ, Nga không có xung đột lợi ích với Đông Phi.

Mỹ đang bận đối đầu với Anh và Tây Ban Nha. Anh thì lo ngại tình hình Pháp-Phổ. Còn Pháp - chính phủ mới sau chiến tranh khó lòng can thiệp vào vùng đất xa xôi như Đông Phi.

(Hết chương)

[1] Chính sách phân tán dân cư: Biện pháp kiểm soát của Đông Phi nhằm ngăn chặn hình thành cộng đồng sắc tộc riêng biệt.

[2] Đường dây điện báo Đông Phi: Hệ thống liên lạc dài 2.000km, hoàn thành năm 1870, kết nối các vùng then chốt.
 
Phi Châu Sang Nghiệp Thực Lục - 非洲创业实录
Chương 216 : Toan tính nhỏ của Ernst


Chương 216: Toan tính nhỏ của Ernst

Ngày 3 tháng 12 năm 1869.

Dinh thự Swart, Trấn Thứ Nhất, Khu Trung ương Đông Phi.

"Ha ha ha, Đông Phi đúng là một kho báu." Hoàng thân Konstantin cười khẽ khi xem xét các báo cáo chi tiết. "Ernst, con định làm gì tiếp theo?"

Đầu dây bên kia, Ernst trả lời: "Thưa cha, mọi việc ở Đông Phi đang phát triển ổn định. Tuy nhiên, có một vấn đề chúng ta cần đẩy nhanh tiến độ, nếu không, tương lai sẽ gây rắc rối."

"Việc gì vậy?"

"Liên quan đến Vương quốc Hồi giáo Geledi ở Somalia."

"Con định động binh?"

"Dân số Geledi không nhiều, nhưng vị trí rất quan trọng, đặc biệt là khi cư dân chủ yếu là người da đen - một mối đe dọa tiềm tàng."

Khi Ernst nói "vị trí quan trọng", ông ám chỉ chính sách nhân khẩu của Đông Phi chứ không phải ý nghĩa địa lý.

Konstantin chưa từng chứng kiến tỷ lệ sinh đáng sợ của người da đen ở thế kỷ 20-21, nên không cảm nhận được sự khẩn trương trong lòng Ernst.

Theo lịch sử, từ năm 1961 đến 2021, dân số Somalia tăng từ 2,94 triệu lên 17,06 triệu. Hiện tại, Geledi chỉ là một tiểu quốc ở nam Somalia với dân số khoảng hơn 10 vạn người, nên việc thôn tính không khó.

Trong lịch sử, Vương quốc Zanzibar từng đánh bại Geledi và biến nó thành chư hầu. Vậy Đông Phi có thể tiến thẳng một bước: sáp nhập hoàn toàn.

Giống như Ethiopia, Somalia là nơi sinh sống của người lai da đen-da trắng. Khác biệt duy nhất là Somalia chịu ảnh hưởng văn hóa Ả Rập - một nền văn minh xây dựng trên cơ sở văn hóa chứ không đề cao huyết thống, tương đồng với chính sách "hòa hợp chủng tộc thông qua văn hóa Đức" của Đông Phi.

(TG: Bản đồ: Vùng màu xanh đậm là khu vực phân bố người lai da đen-da trắng tại châu Phi.

CVT: Rất tiếc chúng ta không xem được bản đồ)

"Ernst, con đang làm quá lên đấy. Geledi chỉ có hơn 10 vạn dân, không đủ thành mối đe dọa. Nhưng vị trí địa lý của nó khá thuận lợi. Nếu con muốn chiếm cứ thì cứ nói thẳng, đừng vòng vo. Cha con mình cần gì giấu giếm?"

"Thưa cha, con thực sự lo ngại về tình hình khu vực xung quanh Đông Phi trong tương lai. Geledi chẳng có tài nguyên gì đáng giá, ngoại trừ cảng Mogadishu - nhưng Đông Phi đã có Dar es Salaam và Mombasa rồi."

"Hơn nữa, sau khi kênh đào Suez thông thương, Mogadishu càng mất giá trị. Geledi không nằm ở Mũi châu Phi để khống chế eo biển Hồng Hải - Ấn Độ Dương, lại có nhiều sa mạc. Chiếm được cũng chẳng sinh lợi."

(Bản đồ: Vị trí Vương quốc Geledi.

CVT: Ae tự Google vậy)

"Thôi được rồi, cứ đánh chiếm trước đã. Dân số ít thì chiếm cũng dễ." Konstantin phẩy tay.

"Vâng. Sau đó, chúng ta sẽ dùng dân nhập cư thay thế toàn bộ người da đen ở đây. Như vậy, phía bắc thuộc địa Đông Phi sẽ gần như không còn lực lượng da đen thuần chủng." Ernst nói.

Hoàng thân Konstantin tỏ ra khinh miệt. Ông cho rằng con trai phản ứng thái quá, như thể nghe thấy "người da đen" là đã coi như một thứ quái vật đáng sợ.

Tuy nhiên, nếu kế hoạch này thành công, Đông Phi cũng không thiệt hại gì. Vậy cứ để Ernst tự quyết định. Trong một cuộc trò chuyện bình thường giữa hai cha con, số phận của một vương quốc cổ đại châu Phi đã được định đoạt.

"Năm nay là năm then chốt. Trước tháng 5 năm sau, chúng ta phải củng cố nền móng Đông Phi thật vững chắc, để khi trở thành Vương quốc, bộ mặt cũng được chỉn chu hơn." Ernst nói.

Nghe đến chuyện kiến quốc, Konstantin lập tức hào hứng. Thực ra, Ernst từng ám chỉ việc biến Đông Phi thành một quốc gia, nhưng đây là lần đầu tiên hắn trực tiếp đề cập đến "Vương quốc" - chứ không phải Thân vương quốc, Hầu quốc hay Đại công quốc.

Danh hiệu "Quốc vương" có sức hấp dẫn khủng khiếp với Konstantin!

"Ernst! Con có chắc chắn thực hiện được không?" Giọng Hoàng thân run nhẹ vì xúc động.

"Thưa cha, với điều kiện hiện tại của Đông Phi, việc trở thành Vương quốc là đương nhiên. Nói thật, nếu muốn tự sướng, con có thể xưng 'Hoàng đế châu Phi' cũng được." Ernst nói đùa.

Vị trí địa lý của Đông Phi cho phép nó không cần tuân theo luật lệ hay quy trình châu Âu. Nhưng Ernst không muốn trở thành "Tù trưởng da đen" thực thụ, nên vẫn cần có chút liên hệ với châu Âu.

Ở châu Âu, chỉ có một danh hiệu "Hoàng đế" (Kaiser) chính thống - kế thừa từ Caesar của La Mã. Hiện nay, ba quốc gia có lãnh tụ tự xưng Kaiser: Franz của Áo, Napoleon III của Pháp và Alexander II của Nga.

Franz không có tranh cãi vì là hậu duệ Thánh chế La Mã. Napoleon III thì bị nghi ngờ về xuất thân quý tộc. Còn Nga hoàng luôn bị châu Âu xa lánh - ngay cả Đế quốc Đông La Mã cũng chỉ bị phương Tây gọi là "Byzantine".

"Con định làm thế nào?" Konstantin tò mò hỏi. Việc được các nước châu Âu công nhận mới là thách thức, nếu không, dù có tự xưng "Vương quốc Vũ trụ" cũng chỉ thành trò cười.

"Rất đơn giản. Đầu tiên, chúng ta tuyên bố thành lập Vương quốc Đông Phi, dựa trên cơ sở pháp lý từ chính mảnh đất này - đó cũng là lý do con muốn chiếm Geledi."

"Sau đó, nhờ Franz bá phụ (Hoàng đế Áo) tuyên bố công nhận tính hợp pháp của chúng ta. Như vậy, chúng ta đã có sự ủng hộ của một Hoàng đế châu Âu, đồng nghĩa với sự công nhận chính thức từ Đế quốc Áo-Hung."

"Tiếp theo, chúng ta thuyết phục Phổ, Romania, các bang Đức và Vương quốc Thụy Điển - việc này không khó vì đều có quan hệ huyết thống."

"Cuối cùng là tập trung vận động Nga và Tây Ban Nha. Nga thì dễ vì đã từng hợp tác. Còn Tây Ban Nha, cha không cần lo."

*"Tỷ lệ thành công với các nước trên ít nhất là 60%. Áo-Hung là 100%. Romania, Phổ và Thụy Điển cũng 100%, nhưng ảnh hưởng của họ yếu hơn Áo. Các bang Nam Đức hầu hết sẽ ủng hộ. Bắc Đức giờ chỉ là cái loa của Phổ."*

"Tóm lại, một khi được những nước này công nhận, chúng ta đã nắm được dư luận quốc tế. Anh-Pháp dù không hài lòng cũng đành chấp nhận."

Điểm xảo quyệt trong kế hoạch của Ernst nằm ở việc gắn Đông Phi với châu Âu. Một quốc gia châu Phi lại cần châu Âu công nhận tính hợp pháp - giống như khoác lên mình một lớp vỏ bảo vệ.

Hơn nữa, pháp lý của Vương quốc Đông Phi đến từ châu Phi, không phải châu Âu. Nhưng châu Phi nào có "pháp lý"? Mọi thứ đều do Đông Phi tự giải thích.

Franz trở thành công cụ của Ernst. Theo quy trình châu Âu, một quốc gia muốn trở thành Vương quốc cần được Hoàng đế phong tặng (ví dụ: Vương quốc Württemberg do Napoleon nâng cấp từ Đại công quốc).

Nhưng Ernst lại chọn cách: tự xưng Vương quốc trước, sau đó mới nhờ Franz công nhận. Như vậy, quyền giải thích vẫn thuộc về Đông Phi, đồng thời khiến các nước châu Âu lầm tưởng Đông Phi là chư hầu của Áo - thêm một lớp ngụy trang.

Tại sao chọn Áo mà không phải Phổ? Vì sau chiến tranh Pháp-Phổ, Phổ đã vươn lên thành cường quốc hàng đầu. Nếu Đông Phi liên minh với Phổ, Anh-Pháp sẽ điên tiết.

Trong khi Áo-Hung tuy mạnh nhưng đang ăn mòn, khiến các nước vừa không quá e dè, vừa không dám coi thường.

(Hết chương)
 
Phi Châu Sang Nghiệp Thực Lục - 非洲创业实录
Chương 217 : Cuộc họp đi chệch hướng


Chương 217: Cuộc họp đi chệch hướng

Ngày 30 tháng 12 năm 1869.

Maputo.

"Đây là tin tức do Yarius – Hội trưởng Hiệp hội Thương mại Kazembe nhờ người đưa về. Người Đức đã xuất hiện ở Vương quốc Kazembe, thậm chí còn đóng quân tại địa phương, có lẽ họ không định rút đi." Toàn quyền Mozambique báo cáo.

"Thưa ngài Toàn quyền, người Đức đang bành trướng cực nhanh vào nội địa châu Phi. Tôi nghĩ chúng ta nên liên hệ với thuộc địa Angola để cùng kiềm chế sự phát triển của họ."

"Đúng vậy! Nếu Vương quốc Kazembe rơi vào tay Đức, tuyến đường bộ giữa ta và Angola sẽ bị cắt đứt."

"Nhưng Angola chưa chắc đã hợp tác. Trừ khi thuyết phục được Vương thất Bồ Đào Nha. Vấn đề nan giải là làm sao đưa quân vào nội địa? Người Anh luôn dòm ngó chúng ta. Năm nay, họ thẳng thừng đưa quân vào vịnh Delagoa của Mozambique. Nếu không nhờ hỏa lực pháo binh mạnh, bọn Anh đã không tháo chạy."

"Tiến thoái lưỡng nan! Nếu coi Đức là sói, thì Anh chính là hổ. Người Đức liên tục gây chiến, lục địa chưa bao giờ yếu thế. Còn Anh có thể trực tiếp dùng hạm đội tấn công cảng của ta."

Khác với hàng loạt thành phố nội địa được Đông Phi quy hoạch bài bản, trung tâm Mozambique nằm ở các đô thị ven biển.

Do đó, khó nói ai nguy hiểm hơn giữa Đông Phi và Anh. Trên đất liền, Đông Phi rõ ràng đe dọa lớn hơn do tiếp giáp trực tiếp. Nhưng nhiều năm qua, hai bên khá hòa bình dọc sông Ruvuma.

"Thưa các quý ông, tốc độ bành trướng của Đức ở châu Phi quá nhanh. Nếu cứ để họ phát triển, sớm muộn Mozambique cũng gặp đại họa."

"Hãy nhìn lại: Người Đức đặt chân đến Đông Phi chỉ hơn ba năm, khi ấy họ chỉ là cây tầm gửi dưới trướng Vương quốc Zanzibar. Giờ đây, họ không những xóa sổ Zanzibar mà còn mở rộng ảnh hưởng sâu vào nội địa - thật đáng sợ!"

"Hãy xem bản đồ này: Cửa sông Ruvuma - Hồ Malawi - Vương quốc Kazembe. Ba điểm nối thành đường cong bao vây nửa phía tây của ta. Khoảng cách này cho thấy diện tích lãnh thổ Đông Phi chiếm được là khổng lồ."

"Ngài Kelton, tôi không đồng ý! Đức tiến sâu vào nội địa, nhưng làm sao đứng vững? Dù chiếm được kinh đô Kazembe, các tộc trưởng và bộ lạc địa phương vẫn tồn tại. Trước đây, chúng ta cũng từng thất bại khi mở rộng vào nội địa vì sự kháng cự của thổ dân."

"Đức nhiều nhất chỉ dựng lên vài chính quyền bù nhìn. Và ngài Kelton ạ, 'con rắn' lãnh thổ dài ngoẵng này chính là điểm yếu để ta chia cắt. Hãy nhìn Vương quốc Malawi - nó chia cắt lãnh thổ Đông Phi làm đôi. Nếu tấn công từ đây, quân Đức sẽ bị cắt đứt liên lạc."

"Trong khi Mozambique đã ổn định sau nhiều năm khai thác có quy hoạch. Ngược lại, Đông Phi mới thành lập đã tham lam nuốt trọn lục địa, nền cai trị chắc chắn lỏng lẻo. Chỉ cần kích động thổ dân nổi dậy, Đông Phi sẽ chìm trong khói lửa."

"Thay vì bàn về mối đe dọa từ Đức, hãy nói về Anh! Đức mới chỉ là rủi ro tiềm ẩn, còn Anh đã hành động rồi. Năm nay, họ thăm dò ta ở vịnh Delagoa. May mà pháo binh của ta đủ mạnh để đẩy lùi."

"Hơn nữa, thuộc địa Cape của Anh ở phía nam không quá xa. Vương quốc Zulu ở giữa chẳng đóng vai trò gì. Nếu Anh muốn đi qua, Zulu khó lòng từ chối."

"Như vậy, Anh có thể đe dọa ta cả từ biển lẫn đất liền, và họ đã bắt đầu hành động. Anh mới là kẻ thù chính!"

"Vương thất Bồ Đào Nha và Anh tuy ngoại giao tốt, nhưng ở thuộc địa lại là chuyện khác. Bọn Anh luôn tham vọng thôn tính ta."

"Dù sao cũng không được bỏ qua Đức. Ít nhất nên viện trợ cho ba vương quốc phía tây để họ chống lại áp lực từ Đông Phi."

"Không! Chỉ nên hỗ trợ Vương quốc Malawi - vùng đệm giữa ta và Đông Phi. Hai nước phía nam là hướng bành trướng tương lai của ta, viện trợ cho họ là tự chặt chân mình."

"Đúng vậy! Krysis, trước khi phát biểu, hãy xem lại bản đồ! Tay Đức không với tới đó, trong khi ta đã thẩm thấu nhiều năm. Đừng tự bịa ra 'thuyết đe dọa Đức' để mọi người thấy anh thiển cận!"

Lời châm chọc khiến cả phòng cười ồ, còn Krysis chỉ muốn độn thổ.

"Đủ rồi! Trật tự!" Toàn quyền Mozambique - người vẫn im lặng lắng nghe - lên tiếng.

"Sau khi phân tích kỹ, ta cho rằng mối đe dọa từ Anh lớn hơn Đức. Quan trọng nhất là Đức không có hải quân mạnh - lợi thế của Bồ Đào Nha."

"Với nội địa, ta chưa đủ lực mở rộng, nhưng có thể đàm phán với Đức. Ưu tiên hiện tại là ngăn chặn Anh, kẻo nếu xung đột với Đức, lũ Anh sẽ thừa cơ tấn công bằng đường biển."

"Trong hai năm qua, hiểu biết của ta về Đông Phi quá ít, đến nỗi quân Đức xuất hiện ở Kazembe mà phải đợi thương hội báo tin. Nhân dịp đàm phán, ta nên khảo sát thực lực Đông Phi."

"Thưa ngài Toàn quyền, mục tiêu chính của đàm phán là bảo vệ lợi ích của ta ở Kazembe. Tốt nhất nên mời cả Malawi tham gia. Thành thật mà nói, phần nam Malawi nên nằm trong tay ta."

"Chính xác! Vương quốc Malawi đáng lẽ phải bị vứt vào sọt rác lịch sử. Ta có thể thương lượng với Đông Phi để chia cắt nó."

Nghe thấy lợi lộc, mọi người lập tức thay đổi thái độ. Từ "Đông Phi là mối đe dọa", họ chuyển sang xem Đông Phi như đối tác chia phần.

Những người ủng hộ viện trợ cho Malawi giờ im bặt. Nếu Đông Phi dễ thương lượng, việc cùng nhau xâu xé Malawi sẽ đôi bên cùng có lợi - tốt hơn nhiều so với đối đầu.

Không ai nhận ra, chủ đề cuộc họp đã chệch hướng: Từ thảo luận về mối đe dọa Anh-Đức, nó biến thành kế hoạch phân chia Malawi với Đông Phi.

(Hết chương)

[1] Vương quốc Kazembe (1740-1899): Nhà nước tồn tại ở khu vực ngày nay là Zambia, từng kiểm soát mạng lưới thương mại đồng.

[2] Vương quốc Malawi (Maravi): Liên minh bộ lạc tồn tại từ thế kỷ 15-18, khu vực ảnh hưởng bao phủ phần lớn Malawi, Zambia và Mozambique ngày nay.

[3] Vịnh Delagoa (Maputo): Vị trí chiến lược ở cực nam Mozambique, nơi Bồ Đào Nha và Anh tranh chấp quyền kiểm soát.
 
Phi Châu Sang Nghiệp Thực Lục - 非洲创业实录
Chương 218 : Tầm quan trọng của quan hệ thân thiết


Chương 218: Tầm quan trọng của quan hệ thân thiết

Cảng Bagamoyo.

Hai chiến hạm buồm uy nghi đang hoàn tất thủ tục bàn giao.

"Thưa Đại Công tước, đây là hai tàu chiến được điều động từ hạm đội hiện dịch của chúng tôi, nhằm hỗ trợ sự nghiệp của ngài."

Đại tá Hải quân Áo-Hung Blair - người phụ trách lễ bàn giao - cười niềm nở giới thiệu với Đại Công tước Ferdinand (Hoàng đế Maximilian I).

"Được rồi, hiểu biết của ta về chúng có lẽ còn sâu hơn ngươi." Tổng tư lệnh Hải quân Đông Phi Ferdinand thẳng thừng cắt ngang lời Blair. "Khi ta nhậm chức ở Áo, chúng đã phục vụ trong Hải quân Hoàng gia. Giờ đến Đông Phi cũng là nơi tốt để tiếp tục cống hiến."

Vừa nói, Ferdinand bước lên một trong hai chiến hạm, Blair theo sát phía sau.

"Sau nhiều năm, chúng vẫn không thay đổi nhiều. Nhưng lớp sơn này mới phết?"

"Vâng, trước khi xuất bến, hai tàu đã được kiểm tra kỹ lưỡng. Hiệu năng tổng thể vẫn tốt, chỉ có vài vấn đề nhỏ do thời gian sử dụng. Chúng tôi đã đưa về xưởng đóng tàu Trieste để bảo dưỡng và lắp đặt thêm một số trang bị hiện đại."

"Franz quả không phụ lòng ta. Khi trở về, ngươi hãy chuyển giúp bức thư này cho ông ấy." Ferdinand rút từ ngực áo ra một phong thư trao cho Blair.

"Xin vâng, thưa Đại Công tước. Tôi nhất định sẽ chuyển đến tận tay."

Nội dung bức thư đương nhiên là lời cảm ơn chân thành. Lần này, Ferdinand thật sự cảm nhận được giá trị của một người anh trai tốt.

Sau khi bị người Mexico dạy cho bài học đắt giá, Ferdinand đã thay đổi hoàn toàn quan điểm.

Ngày trước ở Mexico, Ferdinand kiên quyết không nhờ bất kỳ sự giúp đỡ nào từ Hoàng tộc Áo. Giờ đây, ông chỉ muốn thốt lên: "Thật tuyệt vời!"

Nhờ sự hỗ trợ của Franz, Hải quân Đông Phi giờ đã có dáng vẻ chỉn chu với hai tàu chiến từ Áo-Hung cùng hai chiến hạm cổ lỗ sĩ từ Zanzibar.

"Blair, theo ngươi tương lai của Hải quân Đông Phi sẽ ra sao?" Ferdinand đột nhiên hỏi.

"Thưa Đại Công tước, điều này thật khó đoán... nhưng chắc chắn có tiềm năng lớn. Ít nhất điều kiện hải vực của ngài tốt hơn nhiều so với Áo."

Blair không mấy kỳ vọng vào Hải quân Đông Phi - một vùng đất nghèo khó lấy đâu ra tiền xây dựng hải quân? Hai chiến hạm từ thế kỷ trước của Đông Phi khiến ông thương cảm cho vị "Tổng tư lệnh" Ferdinand. Tuy nhiên, điều kiện địa lý của Đông Phi quả thật vượt trội so với "cái chậu tắm" Adriatic của Áo-Hung.

Cảng Bagamoyo có điều kiện khá tốt, nhưng do nằm quá gần Dar es Salaam nên thường bị chính quyền Đông Phi bỏ quên.

Làn sóng nhập cư và hoạt động thương mại đều bị phân tán sang Dar es Salaam (cảng nước sâu) và Tanga, thậm chí còn thua xa cảng Mtwara ở phía nam.

Là cảng cửa sông (hợp lưu của sông Ruvu - được mệnh danh "sông Tiểu Rhine" của Đông Phi), Bagamoyo sở hữu lợi thế chiến lược: Từ đây có thể ngược dòng thẳng đến Trấn Thứ Nhất - trung tâm chính trị Đông Phi.

Vì vậy, căn cứ hải quân Đông Phi được đặt tại đây: Tận dụng điều kiện cảng, khống chế cửa sông, hỗ trợ các cảng lân cận, đồng thời được che chắn tự nhiên bởi đảo Zanzibar. Kinh tế không phát triển được? Càng tốt - biến nó thành căn cứ quân sự thuần túy!

Không thể phủ nhận, việc chọn Maximilian I làm Tổng tư lệnh Hải quân Đông Phi là quyết định sáng suốt.

Không xin được ngân sách từ chính quyền Đông Phi, Ferdinand chuyển hướng sang Áo: "Ta là Ferdinand, Franz hãy gửi tiền!"

Đây cũng là lý do Franz nói Ferdinand đã "nhiễm thói xấu" từ Ernst. Nhưng ngay cả Hải quân Áo-Hung còn khó xin ngân sách, lấy đâu ra viện trợ cho Ferdinand?

À, giờ không nên gọi là Hải quân Áo nữa. Năm 1867, Đế quốc Áo đổi tên thành Áo-Hung, hải quân cũng đổi theo.

Khi Hoàng đế đặt vấn đề, Bộ Hải quân Áo-Hung tuyên bố sẵn sàng "tặng không" Ferdinand hai tàu buồm hai cột chéo (brig) cùng một nhóm "tinh nhuệ trẻ tuổi" làm cố vấn.

Tàu brig - loại tàu buồm hai cột với thiết kế tuổi thọ 20 năm - từng là xương sống của hải quân thế kỷ 19. Hai chiếc tàu này được đóng vào khoảng năm 1840, Áo-Hung vốn đã muốn loại biên chúng từ lâu.

Còn "tinh nhuệ trẻ tuổi" thực chất là những sĩ quan trẻ thiếu kinh nghiệm hoặc bị gạt ra rìa. Với họ, nhiệm vụ ở Đông Phi chẳng khác nào lưu đày.

Tóm lại, cả Hải quân Áo-Hung lẫn chính quyền Đông Phi đều thống nhất: "Miễn bàn đến tiền thì gì cũng được!"

Bị kẹt trong vịnh Adriatic chật hẹp, Áo-Hung vốn không mặn mà với hải quân. May nhờ sự "hỗ trợ" của Ý thống nhất, Hải quân Áo-Hung mới có cớ xin ngân sách. Từ năm 1861, Áo bước vào kỷ nguyên thiết giáp hạm.

"Ngươi nói đúng, nhưng tiềm năng mãi chỉ là tiềm năng. Không có quốc gia hùng mạnh làm hậu thuẫn, điều kiện tốt nhất cũng thành vô dụng." Ferdinand trầm ngâm.

"Xin Đại Công tước đừng lo. Cá nhân tôi vẫn lạc quan về Đông Phi. Dưới sự hỗ trợ của Áo, tuy không thể sánh ngang châu Âu, nhưng ở châu Phi thì vẫn phát triển tốt." Blair cẩn trọng đáp.

Thời đại này, người châu Âu luôn coi lục địa mình là trung tâm thế giới. Ngoại lệ duy nhất là Mỹ - quốc gia được coi là "nửa mùa". Khi nói "phát triển tốt", Blair đặc biệt nhấn mạnh hai chữ "ở châu Phi" - nơi chỉ có Ai Cập là quốc gia bán hiện đại.

Dưới thời Muhammad Ali, Hải quân Ai Cập từng sở hữu 32 chiến hạm đáng gờm ngay cả với châu Âu. Dù nay đã suy yếu, Ai Cập vẫn là cường quốc quân sự số một châu Phi - vượt xa Đông Phi.

Chỉ riêng về quân số, lực lượng Đông Phi trước cải cách đã gần bằng Ai Cập. Sau tinh giản, khoảng cách càng nới rộng.

Hơn nữa, Ai Cập có khả năng tự sản xuất vũ khí (dù giờ chủ yếu nhập khẩu do bị Anh-Pháp kiểm soát), trong khi Đông Phi hoàn toàn phụ thuộc vào nước ngoài.

Trên hành trình vận chuyển tàu chiến qua kênh đào Suez, Biển Đỏ và vịnh Aden, Blair đã chứng kiến sự phồn hoa của các đô thị Ai Cập. Ngược lại, Đông Phi chỉ có Mombasa là tương đối khá, còn Bagamoyo thì quá ảm đạm.

Từ đó, Blair kết luận: "Khoảng cách giữa Đông Phi và Ai Cập còn rất xa, khó lòng trở thành số một châu Phi."

Ông chưa từng nghe đến bất kỳ quốc gia văn minh nào khác ở châu Phi ngoài Ai Cập (Đế quốc Ottoman không tính do trung tâm nằm ở Trung Đông/Châu Âu).

Thực ra, Bagamoyo không đến nỗi tồi tệ. Chỉ do làn sóng nhập cư và xuất khẩu đổ dồn về cảng tự do Dar es Salaam nên nó trông thê thảm.

Lịch sử từng chứng kiến Bagamoyo hưng thịnh dưới thời Đức thuộc địa, nhưng sau đó người Đức nhận ra Dar es Salaam có điều kiện vượt trội nên tập trung phát triển nơi này. Bagamoyo chỉ được nhắc đến vào thế kỷ 21 nhờ sáng kiến "Vành đai và Con đường" của một cường quốc châu Á - khi các cảng tốt dọc Ấn Độ Dương đều đã bị phương Tây kiểm soát.

(Hết chương)

[1] Tàu brig: Loại tàu buồm hai cột phổ biến thế kỷ 18-19, tốc độ nhanh, cơ động cao, thường dùng làm tàu chiến hoặc vận tải.

[2] Xưởng đóng tàu Trieste: Cơ sở đóng tàu chính của Áo-Hung tại thành phố cảng Trieste (nay thuộc Ý).

[3] "Sông Tiểu Rhine": Tên gọi không chính thức của sông Ruvu - tuyến đường thủy quan trọng nối Bagamoyo với Trấn Thứ Nhất.
 
Phi Châu Sang Nghiệp Thực Lục - 非洲创业实录
Chương 219 : Những vấn đề mới nổi


Chương 219: Những vấn đề mới nổi

"Kính báo Đại Công tước Ferdinand!"

Một hàng sĩ quan hải quân trẻ tuổi người Áo đứng nghiêm trang trước mặt Ferdinand. Vị Đại Công tước hài lòng ngắm nhìn những "tài năng trẻ" này.

"Thưa Đại Công tước, đây là nhóm cố vấn Đông Phi do Hải quân Đế chế cử đến. Từ nay họ sẽ phục vụ dưới trướng ngài!" Blair giới thiệu.

Ferdinand gật đầu: "Tốt! Đến Đông Phi rồi thì yên tâm làm việc. Các ngươi đừng có bất mãn gì. Điều kiện ở đây tuy còn thiếu thốn, nhưng dưới sự lãnh đạo của ta - cựu Tổng tư lệnh Hải quân Đế chế - tài năng của các ngươi sẽ không bị mai một. Hãy coi Đông Phi như nhà mình!"

Chỉ vài câu trao đổi, Ferdinand và Blair đã định tính rõ nhóm người này. Ferdinand hiểu những kẻ trước mặt có lẽ là đầu gấu hoặc xuất thân thấp kém - dưới chế độ Áo-Hung, dân thường khó lòng thăng tiến.

Nhưng chính điều đó chứng tỏ họ có thực lực. Đông Phi đang thiếu nhân tài mọi lĩnh vực, Ferdinand sẵn sàng thu nạp tất cả.

Với lực lượng này, 800 thủy binh Đông Phi sẽ có người dẫn dắt thực thụ - không cần Ferdinand phải tự tay chỉ đạo mọi việc.

Tuy ít người, nhưng họ có thể truyền đạt kiến thức và kinh nghiệm từ Hải quân Áo-Hung cho đội ngũ thủy binh vốn chỉ quen tác chiến hồ nội địa - đó mới là tài sản quý giá nhất.

...

Ngày 7 tháng 1 năm 1870.

Dinh thự Swart, Trấn Thứ Nhất, Khu Trung ương.

"Bệ hạ, Mozambique cử phái đoàn đến đề nghị hợp tác! Hiện họ đã cập cảng Dar es Salaam."

Von der Leyen cầm bức điện tín từ Dar es Salaam, báo cáo với Thân vương Konstantin.

"Hợp tác! Bồ Đào Nha đang toan tính gì vậy?"

"Qua tìm hiểu, có vẻ họ muốn cùng ta phân chia Vương quốc Malawi."

"Ồ, chuyện này thật thú vị. Ta tưởng họ đến để phản đối hành động của ta ở Kazembe chứ?"

Thân vương Konstantin nhận lấy điện tín, đọc với vẻ hứng thú.

"Bệ hạ, tại sao Mozambique lại muốn đàm phán với chúng ta? Với lực lượng hiện có, họ hoàn toàn có thể tự đối phó với thổ dân mà?" Von der Leyen thắc mắc.

"Đơn giản thôi. Họ không đủ sức nuốt trọn Malawi nên cần một nước ngoài chia sẻ áp lực." Konstantin đặt tờ điện xuống. "Có lẽ họ đã nhòm ngó Malawi từ lâu, nhưng gặp kháng cự quyết liệt nên chưa thành công. Trước khi ta đến, người Bồ đã phân hóa Malawi đến mức chính quyền trung ương chỉ còn tồn tại trên danh nghĩa, nhưng vẫn không nuốt trọn được các bộ lạc."

"Bệ hạ, chúng ta nên làm gì? Mời họ đến Trấn Thứ Nhất đàm phán ư?"

"Cứ để chính quyền Dar es Salaam đàm phán. Không cần cho họ vào nội địa để tránh lộ thông tin. Cứ đồng ý hợp tác, nhân cơ hội này chiếm thêm những vị trí hiểm yếu, củng cố vùng đất đã thôn tính được ở Malawi."

"Nhưng hạ thần thấy thế quá thiệt cho Bồ Đào Nha. Chúng ta chẳng thu được bao nhiêu đất, lại trao miền nam Malawi cho họ trên mâm bạc."

"Hiện chúng ta đang mở chiến dịch chống Vương quốc Hồi giáo Geledi, đồng thời dồn lực lượng cho hướng tây nam, không đủ quân mở thêm mặt trận mới. Cứ để người Bồ thử sức với Malawi, thành bại là chuyện của họ. Nhưng sau nhiều năm vẫn bất lực, liệu họ có thành công hay không còn là ẩn số. Vì vậy, mặc kệ họ, ta cứ tập trung vào việc của mình."

"Thần hiểu rồi. Nhưng theo thần, sớm muộn chúng ta cũng sẽ đụng độ với Bồ Đào Nha. Hiện còn nhiều vùng đất trống ở châu Phi nên hai bên chưa cạnh tranh gay gắt. Nhưng một khi khu vực này được phân chia xong, khó nói chuyện gì sẽ xảy ra."

"Ta hiểu điều đó. Hiện tại cứ giữ quan hệ ổn định với Bồ Đào Nha. Chỉ cần duy trì tốc độ phát triển hiện nay, sau này dù đối đầu cả Vương quốc Bồ Đào Nha cũng không thành vấn đề."

Lúc này, dân số Bồ Đào Nha bản thổ chỉ hơn 4 triệu. Tuy nhiên, đây là cường quốc hải quân truyền thống, có thế lực đáng kể ở Ấn Độ Dương.

Dân số Đông Phi hiện tương đương các nước như Thụy Điển, Hà Lan, Bồ Đào Nha, Bỉ, Thụy Sĩ hay Hy Lạp.

Nhưng như đã nói, lịch sử Đông Phi quá ngắn, tích lũy chưa đủ, chỉ vượt trội Hy Lạp - quốc gia đang sống nhờ vay nợ.

"Bệ hạ, còn một vấn đề cấp bách, nếu không giải quyết sẽ kìm hãm sự phát triển của Đông Phi."

"Chuyện gì vậy?"

"Khi thống kê năm ngoái, chính quyền địa phương phản ánh Đông Phi có thể đón một làn sóng trẻ sơ sinh năm nay - thách thức cực lớn với chúng ta."

"Làn sóng trẻ sơ sinh? Năm ngoái 20 vạn trẻ chưa đủ sao? Năm nay còn vượt mặt?"

"Bệ hạ, thần cũng rất sốc khi nghe tin này. Nhưng suy nghĩ kỹ thì đúng là vậy. Ngoài những gia đình đã thành lập, dân nhập cư độc thân những năm qua cũng lần lượt kết hôn. Nhờ nỗ lực của chúng ta, số hộ gia đình ở Đông Phi đã vượt mốc một triệu. Thêm vào đó, đời sống ổn định khiến người dân muốn sinh nhiều con. Nhiều gia đình đã sinh đứa thứ hai, thứ ba. Vì vậy, tỷ lệ sinh năm nay có lẽ sẽ kinh khủng."

Thân vương Konstantin trầm ngâm, rồi nhìn thẳng vào Von der Leyen: "Chắc họ còn sinh đứa thứ tư, thứ năm nữa chứ gì..."

Von der Leyen gật đầu: "Ước tính tối thiểu năm đứa. Nếu không có gì bất thường, những gia đình sinh trên mười đứa cũng không hiếm!"

Dân nhập cư Đông Phi chủ yếu là nông dân các nước, cơ cấu dân số trẻ, lại được hưởng chính sách đất đai đặc biệt nên tỷ lệ sinh đáng sợ.

Thêm vào đó, đêm đến người dân chẳng có giải trí gì ngoài việc "sản xuất" con cái.

Chỉ với 2,5 triệu dân hiện tại, sau 20 năm có thể tăng lên hơn 10 triệu hoặc hơn. Nghĩ đến đây, Thân vương Konstantin chợt nhận ra chính sách nhập cư của Ernst có phần quá mạnh tay.

Không phải Đông Phi không nuôi nổi, mà do trẻ sơ sinh quá nhiều lại tập trung trong thời gian ngắn, chắc chắn gây thiếu nhân lực và áp lực lương thực. Chăm sóc trẻ nhỏ rất tốn công sức, và chúng phải mất ít nhất 14 năm mới tự kiếm sống được.

"Vấn đề này, các ngươi phải khảo sát kỹ tình hình địa phương, báo cáo đầy đủ số liệu. Ta sẽ bàn bạc với Ernst."

"Tuân lệnh bệ hạ." Von der Leyen cúi đầu.

(Hết chương)

[1] Vương quốc Hồi giáo Geledi: Nhà nước tồn tại ở nam Somalia từ 1843-1908, từng là chư hầu của Zanzibar.

[2] Chính sách đất đai Đông Phi: Người nhập cư được cấp đất canh tác với điều kiện sinh con để tăng nhân lực.

[3] Tỷ lệ sinh: Giai đoạn này, các gia đình nông dân châu Âu thường sinh 5-10 con để có lao động. Ở Đông Phi, điều kiện càng thuận lợi hơn.
 
Back
Top Bottom